Czym są kompetencje kluczowe w ochronie zdrowia?
Na kompetencje lekarzy wpływ ma doświadczenie, jakie nabyli podczas lat pracy z pacjentami, wykształcenie, wrodzone cechy osobowości, jak również udział w szkoleniach. Kompetencja kluczowa to wiedza, umiejętności i podstawy niezbędne do samorealizacji i rozwoju osobistego m.in. na rynku pracy. Wśród umiejętności określonych przez radę UE znalazły się np. kompetencje cyfrowe i umiejętności interpersonalne, które wydają się szczególnie istotne właśnie w pracy lekarza ogólnego.
Ważną kompetencją w dobie postępującej cyfryzacji jest rozumienie zasad funkcjonowania systemu ochrony zdrowia oraz poszczególnych jego elementów. Każda placówka medyczna, podobnie jak przedsiębiorstwo, posiada określoną strukturę i realizuje konkretne cele. Dlatego od pracowników ochrony zdrowia, tak jak od pracowników firm, oczekuje się podobnych kompetencji miękkich. Obejmują one przede wszystkim komunikację, orientację na wyniki, skupienie na pacjencie, umiejętność pracy zespołowej, przywództwo, planowanie, organizowanie i rozwiązywanie problemów.
Cyfryzacja ochrony zdrowia w Polsce to nie tylko nośne hasło, lecz realny proces / materiały promocyjne
Lekarz ogólny i jego kompetencje
Lekarz ogólny oferuje kompleksowe podejście do zdrowia, budując pierwsze doświadczenie w procesie diagnozowania i zdrowienia pacjenta. To narzuca na niego odpowiedzialność za to, jak pacjent pokieruje swoje leczenie w kolejnym kroku.
Twarde kompetencje zawodowe lekarzy zostały określone w drodze rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 13 czerwca 2023 roku. Znajdziemy tam kody certyfikowanych umiejętności zawodowych jak np. andrologia, kardiologia prenatalna, czy leczenie oparzeń. Jednak są to umiejętności czysto medyczne - niejako oczywiste. Jednak dla zwiększenia satysfakcji pacjentów z usług ochrony zdrowia niezwykle ważne okazują się również kompetencje miękkie.
W badaniu Ośrodka Studiów, Analiz i Informacji Naczelnej Izby Lekarskiej z 2013 roku przeprowadzonym w środowisku lekarzy i lekarzy dentystów wykazano, że ponad 90% badanych uważa umiejętności w zakresie kompetencji miękkich przynajmniej tak samo ważne, jak wiedza i umiejętności fachowe. Część uznała, że są nawet ważniejsze.
Komunikacja - jedna z kluczowych umiejętności w ochronie zdrowia
Jedną z kluczowych kompetencji jest umiejętność komunikacji z pacjentem. Często można spotkać się z opiniami o lekarzach jako grupie zawodowej nieczułej na potrzeby pacjentów. Są posądzani o brak zaangażowania w leczeniu, brak wysłuchania, czy wręcz negatywne nastawienie. Pomijając pojedynczych lekarzy, którzy faktycznie przyjęli podobną strategię komunikacji, brak satysfakcji pacjentów może wynikać nie tyle z niechęci lekarza, ile właśnie braku kompetencji w zakresie efektywnej komunikacji. Lekarz powinien wiedzieć, w jaki sposób przekazywać pacjentowi informacje oraz w jaki sposób komunikować się z nim tak, by czuł się objęty opieką.
Z przykładowymi opiniami o lekarzach można zapoznać się na stronie: https://www.gowork.pl/opinie/lekarze-ogolni;kat
Cyfryzacja jako przyszłość medycyny
Cyfryzacja ochrony zdrowia w Polsce to nie tylko nośne hasło, lecz realny proces, który nie zwalnia tempa. Od lat funkcjonuje Internetowe Konto Pacjenta, recepty i skierowania wystawiane są elektronicznie i tak też przechowywana jest dokumentacja medyczna. To wymusza zdobycie kompetencji cyfrowych nie tylko przez pacjentów, lecz również przez lekarzy. Minister zdrowia Jolanta Sobierańska-Grenda podkreśliła, że dalsza cyfryzacja jest priorytetem zmian w ochronie zdrowia. W szczególności e-rejestracja, która ma ułatwić pacjentom umawianie wizyt. Choć lekarze nie będą bezpośrednio zarządzać systemem, będą jego użytkownikami i stroną biorącą udział we włączaniu terminów do centralnego systemu. W konsekwencji jedną z kluczowych kompetencji przyszłości dla lekarzy staje się umiejętność komunikacji z pacjentem w kanałach cyfrowych.
Kompetencje lekarza: nowe wyzwania w ochronie zdrowia
Niestety w ostatnim czasie lekarze czują się coraz bardziej zagrożeni. Na fali ostatnich wydarzeń wzrasta świadomość o zagrożeniach, jakie niesie kontakt z chorymi pacjentami, często sfrustrowanymi systemem, który nie zaspokaja ich potrzeb. Dlatego ważną kompetencją staje się zdolność radzenia sobie z agresją ze strony pacjentów. Trzeba wiedzieć, jak zachować się w sytuacji zagrożenia, aby zapobiec eskalacji negatywnych emocji. Jak uspokoić pacjenta, zanim zrobi krzywdę sobie lub personelowi lecznicy. Coraz częściej nagłaśniane są ataki zarówno na lekarzy, jak i ratowników medycznych, czy innych członków personelu medycznego. Kompetencje lekarza obejmują zdolność do radzenia sobie w takich sytuacjach.
Najważniejsze kompetencje miękkie w codziennej pracy lekarza
● W placówce zdrowotnej to właśnie komunikacja z pacjentem stanowi niezwykle cenną kompetencję.
● Ważne jest również nastawienie na wyniki, czyli proces leczenia i satysfakcję pacjenta ze wdrożonych działań.
● Lekarz musi nadążać za zmianami w systemie zdrowia, które obejmują m.in. cyfryzację.
● Trzeba pamiętać, że jednak że praca lekarza jest bardzo obciążająca psychicznie, zatem ważna jest umiejętność radzenia sobie ze stresem, który prowadzi do wypalenia zawodowego oraz negatywnie wpływa na komunikację z pacjentem i osiągane wyniki.
● Lekarze muszą być także czujni na manipulację ze strony pacjenta, który próbuje uzyskać pewne korzyści w ramach wizyty, na przykład wyłudzić zwolnienie lekarskie, czy receptę na leki.
Rozwijanie kompetencji miękkich i cyfrowych staje się dziś nieodzownym elementem pracy lekarza ogólnego, który musi sprostać zarówno oczekiwaniom pacjentów, jak i zmianom w systemie ochrony zdrowia.
