TEORIE UWAGI

TEORIA FILTRA UWAGI (Broadbent, 1958)

tzw. model "szyjki od butelki" lub "wąskiego gardła"; graficznie przedstawiany w kształcie litery Y; informacje sensoryczne z różnych źródeł czekają w dwóch kanałach na głębsze przetworzenie; są przetwarzane najpierw na poziomie sensorycznym i na podstawie ich fizycznych właściwości filtr przepuszcza informację z jednego z kanałów do głębszego przetworzenia i odrzuca informację z drugiego kanału

MODEL OSŁABIACZA (Treisman, 1960)

informacje oczekują na głębsze przetworzenie; te, które mają zostać przetworzone na głębszym poziomie zostają wzmocnione, pozostałe zaś nie są całkowicie odrzucane lecz tylko osłabiane i dalej oczekują na głębsze przetworzenie; analiza przebiega na etapach ze względu na następujące właściwości: fizyczne (analizowane w procesach przeduwagowych w sposób równoległy), charakterystyczne wzorce percepcyjne, uporządkowanie bodźców, następnie nadanie sensu i znaczenia (analizowane w procesach świadomych w sposób szeregowy); jeśli jakieś informacje w kanale ważnym wiążą się z oczekującymi na analizę, to te drugie przechodzą przez filtr i mogą być głębiej zanalizowane

TEORIA DEUTSCHÓW (Deutsch, Deutsch, 1963)

informacje przechodzą niezmienione przez wszystkie stopnie analizy aż do wejścia do bufora magazynu pamięciowego - dopiero tam następuje selekcja informacji na te, które mają zostać zapamiętane i te, które nie są ważne

TEORIA JOHNSTONA (Johnston, 1978)

elastyczny filtr uwagi umożliwia przetwarzanie danej informacji na wybranym poziomie; analiza szybka na płytkim poziomie sensorycznym (identyfikacja cech fizykalnych) i wolna na głębokim poziomie semantycznym (bardziej złożony proces)

TEORIA INTEGRACJI CECH (Treisman, Gelade, 1980), (Treisman, 1993)

analiza informacji przebiega na dwóch etapach: a) przeduwagowym - wszystkie istotne cechy są rejestrowane automatycznie w sposób równoległy b) uwagowym - w sposób kontrolowany następuje synteza cech w obiekt (proces szeregowy)

TEORIA MODUŁÓW (Allport, 1980)

czynności wykonywane jednocześnie mogą angażować ten sam moduł przetwarzania informacji w związku z czym dochodzi do interferencji czynności, co spowalnia ich wykonywanie i zmniejsza jego poprawność; czynności zautomatyzowane nie wymagają głębokiego poziomu przetwarzania i dlatego mogą być wykonywane jednocześnie poprawnie i szybko

TEORIA ZASOBÓW (Kahneman, 1973)

czynności wykonywane jednocześnie walczą o tę samą pulę zasobów energii; im bardziej czynności są zautomatyzowane, tym mniej zasobów energii jest potrzebnych do jej wykonywania i tym szybciej i poprawniej są wykonywane czynności jednoczesne; poziom wykonania czynności limitowanych zasobami jest zależny od wielkości puli zasobów energii przeznaczonych do zużycia w danym momencie, pula ta wzrasta wraz ze wzrostem pobudzenia