Według wierzeń starożytnych Greków muzy były córkami Zeusa i tytanidy Mnemosyne, bogini pamięci. Urodziły się w Pierii u stóp Olimpu. Mieszkały na szczytach gór, Helikonie w Beocji i Parnasie. Hezjod, który według legendy stał się ich kapłanem, tak zaczął swój poemat "Teogonia":
"Wdzięczne ciała obmywszy w rzeźwiących nurtach Permesu muzy, Olimpu dziewice, korowód piękny zawiodły na Helikonu wyżynach, stąpając pieśniom do wtóru. Stamtąd, ruszywszy gromadą, w całuny mgielne spowite, szły pośród nocy w dolinę, śpiewając głosem przecudnym. One to niegdyś Hezjoda uczyły pięknego śpiewania u Helikonu podnóża, gdzie owce pasł białorunne. Kostur dały mi potem do rąk, ułamawszy laurową gałąź pięknie rozkwitłą - i boską natchnęły mnie pieśnią".
W sumie muz było dziewięć. Każda z nich była opiekunką jakiegoś rodzaju poezji, sztuki czy nauki. Jako boginie pieśni związane były z bogiem Apollonem, który stał się ich zwierzchnikiem. W sztukach przedstawiano je z nieodłącznymi atrybutami, po których łatwiej można było je odróżnić.
Kaliope - Pięknolica; opiekunka poezji epickiej (bohaterskiej); najczęściej przedstawiano ją z tabliczką do pisania i rylcem albo ze zwojem; uważana za najstarsza i najmądrzejszą z muz.
Klio - Głosząca sławę; opiekunka historii; przedstawiana w postaci siedzącej, z rozwiniętym pergaminem.
Euterpe - Radosna; opiekunka poezji lirycznej; przedstawiana z aulosem.
Taleja - Rozkoszna; opiekunka komedii; przedstawiana z maską komiczną, laską pasterską lub wieńcem bluszczowym.
Melpomene - Śpiewająca; opiekunka tragedii; przedstawiana z maską tragiczną lub maczugą Heraklesa.
Terpsychora - Kochająca taniec; opiekunka tańca i pieśni; przedstawiana najczęściej w tanecznej pozie, z lirą i plektronem.
Erato - Umiłowana; opiekunka poezji miłosnej; przedstawiana z lirą.
Polihymnia - opiekunka poezji chóralnej i sztuki mimicznej; najczęściej ukazywana w zadumanej postawie, bez atrybutów.
Urania - Niebiańska; opiekunka astronomii; przestawiana z cyrklem i globusem astralnym.
W mitologii rzymskiej zwane kamenami.
