Adam Mickiewicz w swoim wielkim dziele, pokazuje wzniosłą przeszłość Narodu Polskiego, niejednokrotnie znacznie ją upiększając. Bohaterowie powieści są przedstawiani z humorem lub w sposób bardzo polubowny, ich dzieje autor przedstawia z perspektywy współczującego krytyka i bardzo litościwego w wydawaniu sądów. Są to zabiegi, które szczególnie rzucają się w oczy podczas przedstawiania czytelnikowi charakterystyki Jacka Soplicy. Chciałbym po lekturze książki, przedstawić w punktach swoją własną ocenę tego jakże kontrowersyjnego bohatera.
- Początkowo Jacek prezentuje się w sposób bardzo negatywny. Zabija stolnika Horeszkę, wielkiego patriotę i zwolennika Konstytucji 3 i wielkiego wroga Targowicy, stając się w ten sposób symbolem zdrajcy, który spiskuje z Moskalami.
- Jest zdrajcą tragicznym. Winę za wszystko ponosi Horeszko odrzucił starania Soplicy o rękę swojej córki Ewy, doprowadzając go do rozpaczy, unieszczęśliwił dziewczynę, a sam skazał się na śmierć (wzburzony Jacek zabił Horeszkę w chwili największego załamania, działał nieświadomie).
- Aby odkupić swoją winę, Soplica wstępuje do zakonu. Nie pochwalam jego decyzji. Naród Polski znajdował się wtedy w trudnych warunkach, bohater od początku powinien był chwycić za broń i stanąć po stronie walczących z zaborcami o niepodległość kraju.
- Z czasem powraca do Soplicowa. Przyjmuje pseudonim Ksiądz Robak, staje się bohaterem, którego charakteryzuje wielka pokora, zdolność do poświęceń, chęć niesienia pomocy innym ludziom.
- Zaczyna współpracować z Polakami na emigracji, pełni funkcję ich posłańca, "łącznika" z krajem, podejmuje się różnych, wyjątkowo niebezpiecznych zadań, które wypełnia z wielką pieczołowitością. W kraju przygotowuje powstanie, uczestniczy również w działaniach wojennych na frontach Europy.
- Złapany podczas wykonywania posłannictwa przez Rosjan, torturowany, skazany na zesłanie, nie poddaje się i nadal współpracuje z polakami na emigracji.
- Najważniejsza staje się dla niego walka o niepodległość, przez to nie ujawnia się po powrocie do Soplicowa, rezygnuje z kontaktów z rodziną.