Gleba to cienka i delikatna warstwa lekkiego materiału, pokrywająca twarde skały na większości powierzchni Ziemi. To dzięki glebie istnieje świat roślin i zwierząt. Gleba zbudowana jest z trzech podstawowych elementów. Pierwszym z nich są minerały lub inny materiał skalny pochodzący ze znajdujących się niżej warstw. Drugim są związki organiczne powstałe z obumarłych roślin lub szczątek organizmów zwierzęcych, które jak klej łączą luźne minerały w jedną całość. Kolejnym elementem są żywe organizmy - zwierzęta ryjące: np. dżdżownice spulchniające glebę, oraz bakterie i grzyby rozkładające związki organiczne. Około dwóch piątych objętości wielu gleb stanowi pusta przestrzeń wypełniona powietrzem lub wodą. Różna jest ilość wody w poszczególnych rodzajach gleb, a także ilość substancji odżywczych, wykorzystywanych przez poszczególne rośliny.
Skład gleby:
- 45% składniki nieorganiczne (piasek, drobne części spławialne, itp.)
- 25% woda glebowa z rozpuszczonymi solami mineralnymi (makroelementy: azot, fosfor, potas, wapń, magnez,
siarka oraz mikroelementy: bor, molibden, żelazo, mangan, cynk, miedź, krzem)
- 25% powietrze glebowe (mniejsza zawartość tlenu niż w atmosferze)
- 5% składniki organiczne:
4,25% próchnica
0,50% korzenie roślin
0,25% organizmy glebowe (grzyby, glony, bakterie, promieniowce, dżdżownice, owady i ich larwy, pająki,
mrówki, jaszczurki, myszy, chomiki)
Rozmieszczenie gleb na świecie
- strefa tropikalna równikowa
czerwonożółte gleby ferralitowe
- strefa tropikalna podrównikowa
czerwone gleby ferralitowe, gleby cynamonoczerwone, czerwonobure
- strefa subtropikalna zwrotnikowa
szaroziemy
- strefa śródziemnomorska podzwrotnikowa
gleby cynamonowe, terra rosa
- strefa umiarkowana ciepła
czerwone i żółte gleby leśne
- strefa umiarkowana chłodna morska
leśne gleby brunatne, gleby płowe, słabo zbielicowane
- strefa umiarkowana chłodna kontynentalna
czarnoziemy leśno-stepowe, gleby kasztanowe, buroziemy
- strefa umiarkowana borealna
gleby bielicoziemne
- strefa podbiegunowa i biegunowa
gleby tundrowe
