Pierwszy kondensator powstał w roku 1746 w Lejdzie w Holandii. Stało się to niejako przez przypadek. Na tamtejszym uniwersytecie w trakcie przeprowadzania doświadczenia polegającego na ładowaniu elektrycznym wody doszło do porażenia jednego z pracowników. Stało się tak, ponieważ trzymał ręką mokrą butelkę. Potrafił on z tego wydarzenia wyciągnąć odpowiednie wnioski i tak doszło do konstrukcji pierwszego na świecie kondensatora.

Pierwszy kondensator miał postać zakorkowanego szklanego naczynia. Przez korek do środka naczynia został doprowadzony drut wykonany z miedzi. Gdy dochodziło do zetknięcia drutu z ciałem ładunki zaczynały przepływać do butelki i następowało ładowanie ścianek. Później rozpoczęły się prace prowadzące do udoskonalenia kondensatora . I tak wprowadzono m.in. oklejanie ścianek na zewnątrz i wewnątrz naczynia folią cynkową.

Od nazwy miasta, w którym został wynaleziony, pierwszy kondensator znany jest pod nazwą "butelki lejdejowskiej".

Kondensatorem nazywa się układ dwóch przewodników, pomiędzy którymi znajduje się warstwa dielektryka. Przewodniki w tej konstrukcji noszą nazwę okładek kondensatora.

Jedna z klasyfikacji kondensatorów dzieli je ze względu na rodzaj dielektryk między okładkami. I tak wyróżnia się:

  • kondensatory powietrzne - między okładkami znajduje się powietrze
  • kondensatory papierowe
  • kondensatory elektrolityczne - jako dielektryk wprowadza się cienką warstwę tlenku, a jedną z okładek stanowi elektrolit
  • kondensatory ceramiczne
  • kondensatory z tworzyw sztucznych

Podstawową wielkością charakteryzującą kondensatory jest pojemność kondensatora C. Definiuje ona zdolność kondensatora do gromadzenia ładunku elektrycznego i zależy od konfiguracji geometrycznej okładek oraz od przenikalności elektrycznej dielektryka między okładkami.

Jest stałą proporcjonalności w równaniu obrazującym wzajemną zależność ładunku q zgromadzonego na okładkach od różnicy potencjałów V między nimi.

Pojemność wyrażana jest w jednostkach zwanych faradami F. W praktyce jednak wprowadza się jednostki mniejsze jak: mikrofarad i pikofarad.

Ta pojemność przez producentów kondensatorów nazywana jest pojemnością znamionową. Drugi rodzaj pojemności nazwany został pojemnością rzeczywistą kondensatora.

Pojemność znamionowa przedstawiona jest przez producentów w postaci ciągów liczb , które noszą nazwę szeregów. Przedstawia się je np. jako szereg E6, E12 i itd. Liczby przy literach odpowiadają ilości pojemności w poszczególnych dekadach pojemności. Każdemu szeregowi odpowiada dana wartość tolerancji.

Dla każdego kondensatora podawana jest wartość tolerancji. Jest to związane z rozrzutami produkcyjnymi. Może się bowiem zdarzyć, ze dany kondensator nie ma założonej wartości pojemności znamionowej. Musi się ona jednak mieścić w podanym przedziale odchyłu. To właśnie wyraża tolerancja.

Innym parametrem kondensatora jest napięcie znamionowe. Jest to maksymalna wartość napięcia, które może być doprowadzone do kondensatora. Jeśli zostanie podłączone wyższe napięcie to dojdzie do zjawiska zwanego przebiciem dielektryka. Doprowadzi to do zwarcia kondensatora. To jaka będzie wartość napięcia znamionowego dla danego kondensatora uzależnione jest od rodzaju dielektryka oraz od jego grubości.

Im bowiem grubszy dielektryk tym większe napicie znamionowe wytrzymuje.

Kolejnym parametrem jest prąd upływowy. Jest to ta wartość prądu przewodzenia, który pojawia się gdy do końcówek kondensatora zostanie doprowadzone napięcie stałe.

Każdy kondensator ma również określoną odporność na napięcie impulsowe. Ta wartość definiuje maksymalną wartość częstotliwości ładowania i rozładowywania kondensatora. Jeżeli prąd jest bardzo wysoki to może bowiem dojść nawet do stopienia i wyparowania elektrod. To jaka jest dla danego kondensatora wartość odporności zależy od tego w jakich warunkach była ona wyznaczana. Dla różnych metod te wartości mogą być różne.

Najprostszym przykładem kondensatora jest kondensator płaski. Ma on postać dwóch równoległych okładek wykonanych z przewodnika pomiędzy którymi znajduje się warstwa dielektryka. Wzór na pojemność takiego kondensatora będzie przyjmował postać:

gdzie A - powierzchnia okładek a d to odległość między nimi. Natomiast to względna przenikalność elektryczna danego dielektryka.

Przeważnie kondensatory nie występują pojedynczo, ale łączy się je w większe układy. Można je połączyć szeregowo lub równolegle.

W kondensatorach połączonych szeregowo bezwzględna wartość ładunku na każdej z płytek jest identyczna.

Wypadkowe napięcie jest więc równe sumie napięć na poszczególnych kondensatorach składowych.

Zatem całkowita pojemność układu dana będzie wzorem:

+….

Natomiast w przypadku łączenia równoległego różnica potencjałów na każdym z kondensatorów jest taka sama. Całkowity ładunek będzie więc równy sumie ładunków na kondensatorach składowych, a pojemność wypadkowa będzie sumą poszczególnych pojemności:

Obecnie na kondensatorach opiera się cała elektronika. Wraz z innymi urządzeniami wykorzystuje się je m.in. do zmniejszania wahań napięciowych w zasilaczach, do generacji drgań elektromagnetycznych i podtrzymywania opóźnień czasowych.

Kondensatory stosuje się również w zasilaczach sieciowych do magazynowania energii.