Babka lancetowata

Nazwa łacińska: Plantago lanceolata L.

Rodzina: Babkowate (Plantaginaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 50 cm wysokości;
  • łodygi bruzdowate;
  • liście wąskie, lancetowate, gładkie, brzegiem lekko ząbkowane, skupione w przyziemnej różyczce;
  • kwiaty drobne, różowobrunatne, zebrane w kłosokształtne, walcowate kwiatostany;
  • kwitnie od maja do września;
  • owocem jest torebka pękająca wieczkiem

Występowanie: łąki, pastwiska, ugory, miedze, pola, przychacia

Babka zwyczajna

Nazwa łacińska: Plantago maior L.

Rodzina: Babkowate (Plantaginaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 30 cm wysokości;
  • liście szerokojajowate, całobrzegie lub lekko ząbkowane, skupione w różyczce;
  • kwiatostany wydłużone, gęste kłosokształtne, kwiaty niepozorne 4-krotne, żółtawobiałe;
  • kwitnie od czerwca do września;
  • owocem jest torebka

Występowanie: brzegi wód, pastwiska, rowy, przychacia, boiska, miedze, podwórka

Dziurawiec zwyczajny

Nazwa łacińska: Hypericum perforatum L.

Rodzina: Dziurawcowate (Hypericaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 100 cm wysokości;
  • łodyga sztywna, naga, rozgałęziona na górze;
  • liście naprzeciwległe, podłużnie jajowate, przeświecająco kropkowane;
  • kwiaty złocistożółte, zebrane w baldachokształtne wiechy;
  • kwitnie od czerwca do sierpnia;
  • owocem jest wielonasienna torebka

Występowanie: suche łąki, widne lasy, zarośla, polany, miedze, przydroża, wrzosowiska; również uprawiany

Jasnota biała

Nazwa łacińska: Lamium album L.

Rodzina: Wargowe (Lamiaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 50 cm wysokości, owłosiona, podobna do pokrzywy, lecz pozbawiona włosków parzących;
  • łodyga 4-kanciasta, pusta;
  • liście naprzeciwległe, jajowate, brzegiem grubo piłkowane, długoogonkowe;
  • kwiaty białe, wargowe, po 5 - 8 w nibyokółkach w kątach liści;
  • kwitnie od kwietnia do września;
  • owocem jest poczwórna rozłupina

Występowanie: zarośla, przychacia, przypłocia, przydroża, ogrody, nasypy kolejowe, miejsca ruderalne

Kocimiętka właściwa

Nazwa łacińska: Napeta cataria L.

Rodzina: Wargowe (Lamiaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 100 cm wysokości, o mocnym cytrynowym zapachu i silnie rozwiniętym systemie korzeniowym;
  • łodyga 4-kanciasta, owłosiona, rozgałęziona;
  • liście jajowatosercowate, brzegiem karbowane, w wierzchu nagie, spodem szarozielone;
  • kwiaty białe lub różowe, zebrane w nibyokółki w kątach liści;
  • kwitnie od czerwca do sierpnia;
  • owocem jest poczwórna torebka

Występowanie: przychacia, suche, słoneczne miejsca, również uprawiana

Koniczyna łąkowa

Nazwa łacińska: Trifolium pratense L.

Rodzina: Motylkowate (Fabaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 50 cm wysokości, o mocno rozgałęzionym korzeniu;
  • łodyga dołem pokładająca się, przylegająco owłosiona;
  • liście złożone z 3 odwrotnie jajowatych listków z białą strzałką;
  • kwiaty motylkowe, pachnące, jasnoczerwone, zebrane w kuliste lub jajowate główki, korona usychająca na roślinie;
  • kwitnie od czerwca do września;
  • owocem jest strąk

Występowanie: łąki, pastwiska, przydroża, zarośla, również uprawiana

Kozieradka pospolita

Nazwa łacińska: Trigonell foenum - graecum L.

Rodzina: Motylkowate (Fabaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • roślina roczna do 60 cm wysokości, o niemiłej woni;
  • łodyga prosta, wzniesiona lub pokładająca się, słabo rozgałęziona;
  • liście 3- listkowe, o liściach odwrotnie jajowatych, drobno ząbkowanych;
  • kwiaty motylkowe, bladożółte lub lila, w kątach liści, pojedynczo lub po dwa;
  • kwitnie od lipca do sierpnia;
  • owocem jest sierpowaty strąk

Występowanie: u nas wyłącznie uprawiana

Kruszyna pospolita

Nazwa łacińska: Frangula alnus L.

Rodzina: Szakłakowate (Rhamnaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • krzew do 5 m wysokości, o cienkich, szaroczarnych gałązkach;
  • liście skrętoległe, szerokoeliptyczne, całobrzegie, o wyraźnej, pierzastej nerwacji;
  • kwiaty drobne, zielonkawobiałe, w skąpokwiatowych baldaszkach;
  • kwitnie od połowy maja do sierpnia;
  • owocem jest czarny, kulisty pestkowiec;
  • roślina trująca

Występowanie: wilgotne lasy liściaste i mieszane, zarośla, brzegi rzek

Roślina podlega częściowej ochronie.

Krwawnik pospolity

Nazwa łacińska: Achillea millefolium L.

Rodzina: Złożone (Asteraceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 100 cm wysokości, aromatyczna, gęsto ulistniona, silnie rozrastająca się;
  • łodyga wzniesiona, zakończona baldachokształtnymi kwiatostanami, złożonymi z drobnych koszyczków;
  • liście podwójne lub potrójne, pierzastosieczne;
  • kwiaty brzeżne, w koszyczku białe lub różowe;
  • kwitnie od maja do sierpnia;
  • owocem jest niełupka

Występowanie: łąki, pastwiska, przydroża, ugory, miedze

Lubczyk ogrodowy

Nazwa łacińska: Levisticum officinale Koch.

Rodzina: Baldaszkowate (Apiaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 2 m wysokości, aromatyczna, o zapachu selera;
  • system korzeniowy silnie rozwinięty;
  • łodyga dęta, kanciasta, rozgałęziona, wyrastająca z rozety liści odziomkowych;
  • liście podwójne pierzastozłożone, o listkach jajowatych, grubo ząbkowanych;
  • kwiaty drobne, żółte, zebrane w baldachy złożone;
  • kwitnie od lipca do sierpnia;
  • owocem jest rozłupnia

Występowanie: roślina uprawiana na polach i w ogrodach, pochodzi z Azji Zachodniej.

Melisa lekarska

Nazwa łacińska: Melissa officinalis L.

Rodzina: Wargowe (Lamiaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 80 cm wysokości, o silnym, cytrynowym zapachu;
  • łodyga szaroowłosiona, 4-kanciasta;
  • liście sercowatojajowate, brzegiem grubo karbowanoząbkowane;
  • kwiaty barwy jasnożółtej do niebieskiej, w kątach liści, tworzą jednostronnie zwrócone nibyokółki;
  • kwitnie od lipca do sierpnia;
  • owocem jest poczwórna rozłupnia

Występowanie: u nas wyłącznie uprawiana, pochodzi z południowej Europy i środkowej Azji.

Nagietek lekarski

Nazwa łacińska: Calendula officinalis L.

Rodzina: Złożone (Asteraceae)

Charakterystyka rośliny:

  • roślina roczna do 50 cm wysokości;
  • łodyga rozgałęziona;
  • liście dolne szerokołopatkowe, wyższe lancetowate, owłosione;
  • kwiaty żółte lub żółtopomarańczowe, tworzą duże, szczytowe kwiatostany koszyczkowe;
  • kwitnie od czerwca do października;
  • owocem jest sierpowata niełupka

Występowanie: pospolicie uprawiana w ogrodach, często zdziczała na przypłociach.

Pokrzywa zwyczajna

Nazwa łacińska: Urtica dioica L.

Rodzina: Pokrzywowate (Urticaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina dwupienna, do 150 cm wysokości;
  • łodyga 4-kanciasta, pokryta parzącymi włoskami;
  • liście podługowatojajowate, grubo ząbkowane, naprzeciwległe;
  • kwiaty drobne, zielonkawe;
  • kwiatostany groniaste w katach liści
  • kwitnie od maja do października;
  • owocem jest orzeszek

Występowanie: lasy, przydroża, zarośla, przychacia, przypłocia, ogrody, nieużytki.

Prawoślaz lekarski

Nazwa łacińska: Althacea officinalis L.

Rodzina: Śluzowate (Malvaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 180 cm wysokości, szaroowłosiona;
  • korzeń mocny, żółty;
  • łodygi prosto wzniesione, miękko owłosione;
  • liście jajowate, 3 - 5 klapowe, na brzegu karbowane, owłosione;
  • kwiaty bladoróżowe, wyrastają po kilka w kątach liści;
  • kwitnie od lipca do września;
  • owocem jest wieloczłonowa rozłupnia

Występowanie: łąki, solniska; również uprawiana.

Przywrotnik pospolity

Nazwa łacińska: Alchemilla vulgaris L. gat. zbiorowy

Rodzina: Różowate (Rosaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 50 cm wysokości;
  • łodygi szarozielone, podnoszące się, górą owłosione;
  • liście dolne w różyczce, długoogonkowe, okrągławe w zarysie, 7 - 9 klapowe, brzegiem ząbkowane;
  • kwiaty żółtawozielone lub zielonkawe, nagie;
  • kwiatostany wiechokształtne na szczytach pędów;
  • kwitnie od czerwca do października;
  • owocem jest orzeszek

Występowanie: zarośla, łąki, pastwiska, polany, hale.

Rozmaryn lekarski

Nazwa łacińska: Rosmarinus officinalis L.

Rodzina: Wargowe (Lamiaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • krzewinka do 200 cm wysokości, aromatyczna, zimozielona, o gorzkim smaku;
  • liście wąskolancetowat, brzegiem podwinięte, z wierzchu skórzaste, ciemnozielone, spodem białawe;
  • kwiaty niebieskofioletowe, wargowe, zebrane w krótkie groniaste kwiatostany;
  • kwitnie od lipca do sierpnia;
  • owocem jest rozłupnia

Występowanie: Uprawiana najczęściej w doniczkach.

Rumian szlachetny

Nazwa łacińska: Chamaemelum nobile L.

Rodzina: Złożone (Asteraceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 50 cm wysokości, miękko owłosiona, aromatyczna;
  • łodyga dołem pokładająca się i rozgałęziona;
  • liście podwójnie pierzastosieczne, o odcinkach równowąskich;
  • kwiaty brzeżne języczkowe, białe, środkowe - rurkowe, żółte;
  • kwiatostany koszyczkowe;
  • kwitnie od lipca do sierpnia;
  • owocem jest niełupka

Występowanie: u nas wyłącznie uprawiany, czasem zdziczały na przydrożach, nasypach kolejowych.

Rumianek pospolity

Nazwa łacińska: Chamomila recutita L.

Rodzina: Złożone (Asteraceae)

Charakterystyka rośliny:

  • roślina roczna do 50 cm wysokości, silnie aromatyczna;
  • łodyga wzniesiona, rozgałęziona;
  • liście 2 - 3 krotnie pierzastosieczne;
  • kwiaty zewnętrzne, języczkowe białe, wewnętrzne, rurkowe - żółte;
  • koszyczki kwiatowe ze stożkowym dnem kwiatowym, wewnątrz pustym;
  • kwitnie od maja do lipca;
  • owocem jest niełupka

Występowanie: Uprawiany na dużą skalę; pospolicie jako chwast polny.

Skrzyp polny

Nazwa łacińska: Equisetum arvense L.

Rodzina: Skrzypowate (Equisetaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 40 cm wysokości, szorstka;
  • czarne podziemne rozłogi;
  • wiosenne pędy zarodnikowe, żółtobrunatne;
  • latem pędy płonne, zielone, okółkowo rozgałęzione, szorstkie, wewnątrz puste, przy zgniataniu skrzypiące (duża ilość krzemionki);

Występowanie: przydroża, pola uprawne, ugory, rowy.

Stokrotka pospolita

Nazwa łacińska: Bellis perennis L.

Rodzina: Złożone (Asteraceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina do 20 cm wysokości, z krótkim, pełzającym kłączem;
  • łodyga naga lub owłosiona, zakończona jednym koszyczkiem kwiatowym;
  • liście łopatkowate, zebrane w przyziemną różyczkę;
  • kwiaty języczkowe białe, często czerwono nabiegłe;
  • kwitnie od kwietnia do października;
  • owocem jest niełupka

Występowanie: pospolita na pastwiskach, łąkach, miedzach, polach, w rowach.

Szałwia lekarska

Nazwa łacińska: Salvia officinalis L.

Rodzina: Wargowe (Lamiaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • półkrzew do 60 cm wysokości;
  • pędy dołem zdrewniałe, pokładające się, górą rozgałęzione, filcowato owłosione, o balsamicznym zapachu;
  • liście trwałe, naprzeciwległe, lancetowate, szarozielone, pomarszczone;
  • kwiaty jasnofioletowe, w nibyokółkach na szczytach łodyg;
  • kwitnie od czerwca do lipca;
  • owocem jest poczwórna rozłupnia

Występowanie: roślina od dawna uprawiana.

Świetlik łąkowy

Nazwa łacińska: Euphrasia rostkoviana Hayne

Rodzina: Trędownikowate (Scrophulariaceae)

Charakterystyka rośliny:

  • roślina roczna do 30 cm wysokości, półpasożyt;
  • łodyga rozgałęziona;
  • liście jajowate z 3 - 6 ostrymi ząbkami z każdej strony, pokryte włoskami gruczołowymi;
  • kwiaty drobne;
  • kwiatostany groniaste, na szczytach rozgałęzień;
  • kwitnie od lipca do września;
  • owocem jest torebka

Występowanie: łąki pastwiska, wrzosowiska, skraje lasów; na niżu i w górach.

Tatarak zwyczajny

Nazwa łacińska: Acorus calamus L.

Rodzina: Obrazkowate (Araceae)

Charakterystyka rośliny:

  • bylina kłączowa do 100 cm wysokości;
  • kłącze mocne, silnie rozgałęzione;
  • liście szablaste, zaostrzone;
  • okwiat białawożółty;
  • kwiatostan kolbowaty, pozornie boczny na nagiej trójkątnej łodydze;
  • kwitnie od maja do czerwca;
  • owocem jest czerwona jagoda ( u nas nie zawiązuje się)

Występowanie: brzegi wód stojących (stawy, jeziora, rowy), podmokłe łąki.