angielski filozof, pedagog i politolog. Na uniwersytecie w Oksfordzie studiował medycynę i nauki przyrodnicze, uzyskując w 1658 r. tytuł magistra. 2 lata później został na tej uczelni wykładowcą greki, retoryki i filozofii. Był też sekretarzem i guwernerem lorda Shaftesbury'ego, przywódcy wigów. W latach 1683-88 przebywał na wygnaniu w Holandii i Francji.
Po powrocie do Anglii zaczął publikować swoje dzieła filozoficzne, w których prowadził rozważania nad rozumem i granicą ludzkiego poznania. W 1690 r. wydał Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego. Uważał, że wszelka wiedza pochodzi z doświadczenia - zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego (empiryzm). Locke odrzucał istnienie wrodzonych zasad moralnych, twierdził natomiast, że są one oczywiste dla mądrego człowieka, gdyż wynikają z praw natury. Uważał, że poprzez odpowiednie wychowanie można nauczyć dziecko żyć moralnie. Wydane w 1693 r. Myśli o wychowaniu ukazały nowe spojrzenie na pedagogikę. Podkreślał, że każdy człowiek jest istotą rozumną i wolną. Był przeciwnikiem kar cielesnych, gdyż uważał, że nauczyciel nie powinien straszyć ucznia, ale zainteresować go wiedzą i uczyć samodzielnego myślenia.
Najbardziej znane dzieła polityczne Locka to: List o tolerancji z 1689 r. i o rok późniejsze Dwa traktaty o rządzie. To on jest autorem doktryny umowy społecznej. Uważał, że wszyscy ludzie są równi wobec prawa i wolni, a państwo powinno stać na straży praw (do życia, wolności osobistej i własności). Był rzecznikiem podziału władzy na ustawodawczą i wykonawczą oraz zdecydowanym wrogiem monarchii absolutnej. Uważał też, że ustawa sprzeczna z prawem natury nie powinna być przestrzegana przez obywateli, a rząd, który złamał prawo (zrywając przez to umowę społeczną) przestaje być rządem. Opowiadał się za konstytucjonalizmem i liberalizmem ekonomicznym, politycznym i religijnym. Był zwolennikiem tolerancji religijnej, ale uważał, że należy z niej wyłączyć katolików (gdyż podlegają oni obcej władzy - papieża) oraz ateistów, których uważał za wrogów moralności i społecznego porządku.