był synem bogatego arystokraty piastującego wysokie stanowiska w Królestwie Polskim (m.in. kasztelana). W czasie studiów zapoznał się z filozofią Hegla oraz postulatami francuskich socjalistów utopijnych i wkrótce sam zaczął się angażować w rewolucyjną agitację; nazywano go nawet "czerwonym kasztelanicem". W latach 1842-43 finansował i wydawał w Warszawie czasopismo "Przegląd Naukowy", w którym propagował rewolucyjne poglądy. Angażował się także w działalność konspiracyjną. Przystąpił do Związku Narodu Polskiego, gdzie wspólnie z radykalnie nastawioną młodzieżą rzemieślniczą (tzw. szewcy) przystąpił do organizowania powstania ogólnonarodowego. Jednak w 1843 r. grupa ta została rozbita, część jej działaczy aresztowano, a reszta wyjechała z kraju. Dembowski udał się na emigrację do zaboru pruskiego, gdzie kontynuował swoją działalność. Nawiązał też kontakt ze Związkiem Plebejuszy kierowanym przez Walentego Stefańskiego (tajna organizacja rzemieślniczo-czeladnicza) i nadal usiłował organizować tutaj ogólnonarodowe powstanie, które miało być połączone z rewolucją. Po wydaleniu z Poznańskiego udał się do Galicji, gdzie z ramienia Centralizacji Poznańskiej i Towarzystwa Demokratycznego Polskiego zajmował się agitacją (głównie wśród chłopów) do planowanego na 21 II 1846 r. trójzaborowego powstania. Gdy wybuchło powstanie krakowskie, Dembowski został sekretarzem dyktatora Jana Tyssowskiego. Jednocześnie starał się popularyzować w prasie powstańczej radykalny program społeczny, w którym proponował m.in. utworzenie warsztatów narodowych i likwidację pańszczyzny. Był też autorem licznych odezw i twórcą Klubu Rewolucyjnego. Kiedy zorientował się, że chłopi stanęli po stronie Austriaków i za obietnicę nagrody pomagają im zwalczyć powstanie, Dembowski zorganizował procesję w Podgórzu, by odciągnąć ich od zaborcy. Próbował apelować do ich uczuć religijnych. Procesja została ostrzelana przez Austriaków, a Dembowski zginął jako jeden z pierwszych (27 II 1846 r.).
Nie znalazłeś tego, czego szukasz na Bryku?
Jest tutaj pełno osób, które moga Ci pomóc!
Zadaj pytanie i otrzymaj szybką odpowiedź.
