BOZOWSKA STANISŁAWA (SIŁACZKA)

S. Żeromski Siłaczka, bohaterka epizodyczna i tytułowa; wiejska nauczycielka, która poświęciła życie w służbie ideałom.

Wygląd: Była około siedemnastoletnią panną, nie zwracała uwagi na swój wygląd. Miała piękne włosy.

Życiorys: Uparcie i wytrwale się uczyła, chciała wyjechać na studia za granicę, aby móc później wykorzystać wiedzę dla polepszenia losu najuboższych warstw społecznych. Wkrótce, po skończeniu nauki w Warszawie, wyjechała do jednej z wiejskich posiadłości jako guwernantka (prywatna nauczycielka). W końcu została nauczycielką wiejskich dzieci.

Charakterystyka: Bozowska była poważną jak na swój wiek dziewczyną, większość czasu poświęcała nauce, a na spotkaniach towarzyskich głównie brała udział w gorących dyskusjach, rzadziej w żartach czy zabawach. Nie interesowali ją mężczyźni. Trudno zrozumieć pogardę, z jaką traktowała uczucie Pawła Obareckiego. Mieli przecież podobne ideały i mogli działać razem. Widocznie Bozowska ceniła samotność i niezależność.

Stanisława Bozowska, w odróżnieniu od Pawła Obareckiego, jest bohaterką o niezwykłej sile charakteru. Odważnie i konsekwentnie realizuje swoje plany. Nie daje się pokonać trudnościom i przeciwnościom losu. Jest tak pewnie dlatego, że ona naprawdę wierzy w ideę pomocy ubogim i docenia wartość pracy wśród nich. Jest uparta, cechuje ją wewnętrzna siła i hart ducha. Umie zrozumieć położenie chłopów, wie, że niełatwo im zdobywać wiedzę, kiedy codziennie muszą walczyć o podstawowe środki do życia. Mimo to potrafi rozbudzić w nich chęć do nauki, zainteresowanie wiedzą. Chłopi instynktownie czują, że Bozowska to niepospolita kobieta, która chce poprawić ich sytuację. Kochają ją - chłopiec, przybyły z pożyczonymi od nauczycielki książkami, płacze nad jej ciałem. Jej śmierć to dla mieszkańców wsi wielka strata.

Rola w utworze: Stanisława Bozowska została przez autora nazwana siłaczką, ponieważ jej życie i postępowanie jest dowodem niezwykłej siły i konsekwencji w działaniu. Miała jasno wytyczony cel i bez względu na okoliczności starała się go realizować. Zmarła zapewne w przekonaniu, że dobrze spełniała swoje zadanie.

Niestety, zdecydowała się w samotności realizować swoje szlachetne idee. Prawdopodobnie był to jeden z ważnych powodów jej klęski. Jako nauczycielka odniosła jednak niezaprzeczalny sukces - udało się jej obudzić w chłopskim dziecku (a może i w jego kolegach) pragnienie wiedzy.