Iliada

Przyczyny: Na ślubie nimfy Tetydy i księcia Tesalskiego Peleusa (rodzice Achillesa) pojawia się bogini niezgody Eris. W akcie zemsty za brak zaproszenia na obchody wraz z innymi bogami rzuca na stół złote jabłko z napisem „dla najpiękniejszej” pomiędzy trzy boginie: Atenę, Afrodytę i Herę. Te zaczynają się kłócić i do rozwiązania sporu wzywają pasterza (syna Priama, króla Troi) Parysa. Każda bogini obiecuje mu wielkie dary w zamian za przyznanie tytułu najpiękniejszej: Hera- władzę i uwielbienie, Atena- wielką mądrość, a Afrodyta- najpiękniejszą kobietę na świecie- Helenę. Parys wybiera Afrodytę. Niedługo po tym Parys wygrywa igrzyska w Troi i zostaje z powrotem przyjęty w poczet książąt co pozwala mu na realizację jego planu od momentu spotkania Afrodyty: porwanie Heleny. 

Poemat skupia się na 50 ostatnich dniach wojny (po 10 latach walk). Wydarzenia rozgrywają się pod murami Troi 

Cechy eposu:

- dłuższy utwór epicki pisany heksametrem

-przedstawia losy legendarnych bohaterów na tle przełomowych wydarzeń

-ukazuje związki pomiędzy światem bogów i ludzi

-utrzymana w podniosłym, uroczystym stylu

-rozpoczyna się inwokacją

-jej narrator jest obiektywny i wszechwiedzący

-charakteryzuje się epitetami stałymi np. Achilles szybkonogi, Dzeus gromowładny, częstymi powtórzeniami, rozbudowanymi porównaniami homeryckimi, szczegółowymi opisami przedmiotów, peryfrazami np. zastępowaniem imion połączeniami rodowymi.

-inwokacja

-podział na pieśni będące samodzielnymi całościami

-równoległe ukazywanie historii bogów, półbogów i ludzi

-epizodyczność akcji

Odyseja

Czas akcji: ostatnie czterdzieści dni wędrówki Odyseusza, który przez dziesięć lat wracał po wojnie w Troi do rodzinnej Itaki.

Miejsce Akcji: Odyseusz opowiada swoje przygody na dworze króla Feaków, akcja utworu dzieje się w basenie Morza Śródziemnego i Morza Czarnego, na terenie dzisiejszej Grecji, jej okolicznych wysp i miejscach fantastycznych np. kraina Feaków.

Problematyka: Ponieważ na początku podróży główny bohater oślepił Polifema (Posejdonowego syna) Odyseusz przez 10 lat powracał do Itaki stawiając czoła różnym przeciwnościom losu i przygodom m.in. zostaje uwięziony na wyspie nimfy Kalipso, odwiedza wyspę Lotofagów gdzie usiłowano nakarmić go odbierającym pamięć lotosem, walczy z cyklopem Polifemem, natrafia na ludożerców Lajstrygonów, czarodziejka Kirke zamienia jego załogę w świnie, schodzi do Hadesu, przechytrza syreny, przepływa pomiędzy potworami Scyllą i Charybdą, umierają jego towarzysze za karę za zabicie świętych wołów. Trafia na wyspę Feaków, gdzie opowiada swoje dzieje i zyskuje pomoc króla. Dzięki niemu powraca na Itakę i w przebraniu żebraka wchodzi do swojego domu, gdzie spotyka zalotników (ubiegających się o rękę Penelopy- jego żony, jednak ta pozostaje mu wierna). Odyseusz zabija zalotników w konkursie o rękę Penelopy na strzał z łuku, a następnie morduje również niewierną Penelopie służbę. 

Homo viator: topos literacki (człowiek pielgrzym) przedstawiający życie ludzkie jako ciągłą podróż, która wzbogaca człowieka o nowe doświadczenia i wiedzę. Celem podróży jest zazwyczaj powrót do ojczyzny i upragnionego domu. Niezależnie od celu najważniejsza jest podróż, która nadaje życiu sens.

Z jakimi problemami musiała się zmierzyć Penelopa? Zacytuj.

Penelopa musiała zmagać się ze 136 zalotnikami ubiegającymi się o jej rękę z rządzy bogactwa „A każdy do jej ojca Ikariosa stroni- przecież żeby prosili, dałby sute po niej Wiano i rękę temu, kto sam wybierze”. Zamieszkali oni wbrew jej woli w jej domu (w domu nie było nikogo kto mógłby im w tym przeszkodzić) i powoli rozkradali jej gospodarstwo: zabijali zwierzęta, wypijali wino „Wtomiast woleli u nas obrać sobie leże, Rznąć z naszych obór woły, owce, kozy tłuste Na biesiady, ognistym winem swą rozpustę Skrapiać i wszystko chłonąć- a nie ma nikogo, Kto jak Odys plagę odwrócił tą srogą.” Penelopa borykała się też z niewiernością swoich służących, które wydały jej podstęp.

Wyjaśnij dlaczego zdecydowała się na podstęp.

Penelopa chciał pozostać wierna Odyseuszowi, zalotnicy byli wrodzy jej ojcu. Zdecydowała się na podstęp aby opóźnić swój ślub z którymś z zalotników na tyle długo, aby Odyseusz

zdążył wrócić do domu.

(Wszystkie cytaty pochodzą z podręcznika do języka polskiego gwo oraz repetytorium nowej ery)