Jak napisać plan wydarzeń
Plan wydarzeń to uporządkowany zapis najważniejszych zdarzeń, występujących w danym utworze literackim, filmie lub opowiadaniu. Jest to narzędzie, które ma za zadanie:
- pomóc lepiej zrozumieć treść i kolejność wydarzeń w utworze,
- przygotować do streszczenia lub analizy tekstu,
- uporządkować informacje, aby lepiej je zapamiętać.
Plany wydarzeń są często wymagane na lekcjach języka polskiego, zwłaszcza przy omawianiu lektur szkolnych i zapewne z tym go kojarzysz, ale taka forma tekstu może przydać ci się w wielu innych sytuacjach, takich jak:
- pisanie wypracowań – w przypadku dłuższych form tekstu plan pomaga uporządkować informacje i pomysły oraz zachować logiczną kolejność i płynność narracji;
- lekcje historii lub języka polskiego – kalendarium historyczne to także swoisty plan wydarzeń. Co więcej, plan wydarzeń przyda ci się także do wypunktowania losów bohaterów historycznych, literackich albo epok;
- scenariusze wydarzeń szkolnych – kiedy przyjdzie kolej twojej klasy na przygotowanie szkolnej akademii, plan wydarzeń będzie nieodzowny dla sprawnego przebiegu uroczystości. Znajdzie się w nim np. kolejność przemówień i występów. Oczywiście plan wydarzeń przyda się nie tylko podczas organizacji uroczystości szkolnych, ale także wszelkich innych eventów: rodzinnych, kulturalnych czy sportowych;
- podczas przygotowywania wpisów do szkolnej kroniki, np. relacji z wycieczki, konkursu lub akademii szkolnej.
Jak napisać plan wydarzeń z lektury? Przede wszystkim już podczas czytania warto sporządzać plan wydarzeń na osobnej kartce. Dzięki temu o niczym nie zapomnisz i nie pomylisz kolejności wydarzeń lub imion bohaterów. Takie robocze wypunktowanie najważniejszych informacji w trakcie czytania będzie niezwykle pomocne podczas pisana właściwego planu wydarzeń.
Jeśli notowanie w trakcie czytania za bardzo cię rozprasza, możesz zaznaczać ważniejsze fragmenty ołówkiem lub znacznikami, które ci je później wskażą. Możesz też zapisywać na marginesie hasłowo swoje notatki, ale po zakończeniu pracy pamiętaj o wygumowaniu ich, aby kolejni czytelnicy dostali do ręki niezniszczoną książkę (szczególnie, jeśli czytasz książkę z biblioteki).
Ze względu na długość utworu, z którym masz do czynienia, różna będzie także długość twojego planu. Musisz zdecydować, które wydarzenia są najważniejsze, aby nie być zbyt szczegółowym. Jeśli twój plan będzie opierać się na notatkach lub zaznaczeniach w trakcie lektury, łatwo będzie ci zachować chronologię zdarzeń.
Pisząc plan wydarzeń, możesz zdecydować się na wersję krótszą w formie planu ramowego albo wersję bardziej rozbudowaną w postaci planu szczegółowego:
- plan ramowy – składa się z samych punktów, pisanych prostymi, krótkimi zdaniami i zawiera najważniejsze wydarzenia;
- plan szczegółowy – pisany również w postaci zwięzłych zdań w punktach, ale rozwiniętych o podpunkty, wprowadzające informacje szczegółowe.
Innymi słowy, można powiedzieć, że plan ramowy możesz rozwinąć do planu szczegółowego, dopisując podpunkty i na odwrót: plan szczegółowy możesz skrócić do ramowego, usuwając podpunkty. Punkty numeruj cyframi arabskimi, a podpunkty – małymi literami alfabetu.
Tworzenie planu wydarzeń to cenna umiejętność, która przydaje się nie tylko w szkole, ale także w codziennym życiu – ułatwia streszczanie treści, zapamiętywanie, analizę i organizację informacji. Ćwicząc tworzenie planów wydarzeń, uczysz się logicznego myślenia, wyszukiwania najważniejszych danych oraz zwięzłego formułowania myśli.
Zwróć uwagę na zasady
Przy tworzeniu planu wydarzeń warto pamiętać o kilku zasadach:
- chronologia — wydarzenia muszą być uporządkowane w kolejności ich występowania w tekście. Jeśli nawet w fabule ma miejsce przesunięcie czasu, wówczas musisz trzymać się nadal momentu ich opisania w książce, a nie linii czasu rzeczywistego;
- wypunktowania – plan posiada szczególną formę zapisu w punktach, które można redagować w formie zdań pojedynczych lub równoważników zdań. Ważne jest, aby stosować konsekwentny sposób zapisu w całym planie (albo same równoważniki, albo same zdania np. w 3 os.);
- zwięzłość – plan wydarzeń jest swoistą kwintesencją tego, czego dotyczy, dlatego zachowanie zwięzłej formy wypowiedzi jest absolutnie konieczne. Każdy punkt powinien być krótki i jasno przedstawiać dane wydarzenie, bez zbędnych ozdobników;
- fakty – pilnuj faktów: imion, nazw, dat, aby uniknąć błędów rzeczowych w twoim planie wydarzeń.
Słowniczek pojęć
Tworząc plan wydarzeń, musisz utrzymać jednolity styl wszystkich punktów.
Dla przypomnienia:
- równoważnik zdania: wyraz lub grupa wyrazów, które pełnią funkcję zdania, ale nie zawierają orzeczenia (mogą zawierać bezokolicznik). Zamiast pełnej struktury zdania, równoważnik zdania przekazuje pełną myśl lub informację. Może to być np. wyrażenie, zwrot lub jedno słowo. Przykłady:
- „Wielka odprawa w okupowanej Warszawie”.
- „Zatrzymanie przez gestapo”.
- „Pożegnanie z rodziną”.
- „Atak na niemieckiego oficera”.
- zdanie pojedyncze (proste) – krótkie zdanie, posiadające tylko jedno orzeczenie. Przykłady:
- „Gestapo zatrzymuje Rudego”.
- „Alek ratuje Rudego”
- „Bohaterowie otrzymują zgodę na działalność konspiracyjną”
Przykład poprawnie napisanej treści
Poniższy plan może być przykładem planu ramowego (tylko punkty główne) lub szczegółowego (punkty z podpunktami):
Plan wydarzeń „Opowieści wigilijnej” Karola Dickensa
- Śmierć starego Marleya.
- Podpisanie aktu zgonu.
- Scrooge dziedzicem Marleya.
- Pozostawienie nazwy sklepu „Scrooge i Marley”.
- Scrooge i jego sklep.
- Złe traktowanie kancelisty przez Scrooge`a.
- Praca sklepu w wigilię.
- Zaproszenie Scrooge`a na wigilię przez siostrzeńca.
- Nieudana prośba do Scrooge`a o wsparcie biednych.
- Powrót Scrooge`a do domu.
- Samotność Scrooge`a.
- Nadejście ducha Marleya.
- Nawiedzenie Scrooge`a przez pierwszego ducha.
- Scrooge w szkole i samotne wigilie.
- Spotkanie Scrooge`a z siostrą.
- Wigilia w pracy u Fezzwiga.
- Strata po zerwanych zaręczynach.
- Nawiedzenie Scrooge`a przez drugiego ducha.
- Pokazanie Scrooge`owi skromnej wigilii u kancelisty.
- Obserwowanie wigilii górników, marynarzy i latarników.
- Podglądanie wigilii u siostrzeńca Scrooge`a.
- Oglądanie wigilii w wielu miejscach i ujrzenie magii świąt.
- Poznanie ciemnoty i nędzy.
- Nawiedzenie Scrooge`a przez trzeciego ducha.
- Ujrzenie przez Scrooge`a własnej śmierci.
- Kradzież przedmiotów po zmarłym.
- Szczęście dłużników Scrooge`a.
- Śmierć chorego synka kancelisty.
- Grób Scrooge`a.
- Postanowienie poprawy.
- Przemiana Scrooge`a
- Zakup indyka dla Cratchittów.
- Spędzenie świąt u siostrzeńca.
- Otrzymanie przez kancelistę podwyżki i pomocy od Scrooge`a.
