Spis treści:
Młodociany pracownik, czyli kto?
Młodociany pracownik to określenie użyte w kodeksie pracy. Zgodnie z przepisami jest to osoba, która ma ukończone 15 lat, ale nie skończyła 18 lat i chce podjąć pracę. W tym przedziale wiekowym możesz zostać bez problemu zatrudniony, jeśli:
- masz ukończoną minimum 8-letnią szkołę podstawową;
- przedstawisz zaświadczenie lekarskie, które potwierdza, że praca na danym stanowisku nie będzie zagrażać twojemu zdrowiu.
Co istotne, w uzasadnionych przypadkach pracodawca może też zatrudnić młodocianego pracownika poniżej 15. roku życia. Jest to możliwe, gdy:
- jesteś po szkole podstawowej i chcesz podjąć pracę w roku kalendarzowym, w którym masz 15. urodziny, jeszcze przed ich datą;
- ukończyłeś podstawówkę i podjąłeś naukę w szkole zawodowej, natomiast zatrudnienie podejmujesz w celu przygotowania zawodowego wynikającego z programu nauczania;
- nie ukończyłeś szkoły podstawowej, ale chcesz odbyć przyuczenie zawodowe, pod warunkiem że wyrazi na to zgodę dyrektor twojej podstawówki lub że jesteś uczniem klasy przysposabiającej do pracy.
Uwaga! W drugim i trzecim przypadku potrzebna ci będzie dodatkowo zgoda rodziców lub innego opiekuna prawnego, a także pozytywna opinia z poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Przeczytaj również: Jakie zainteresowania wpisać do CV, a jakich lepiej nie wpisywać?
Ile zarabia młodociany pracownik – aktualne przepisy
Młodociani pracownicy podlegają szczególnej ochronie. Pracodawca jest zobowiązany zapewnić im opiekę oraz pomoc niezbędną do przystosowania się do właściwego wykonywania pracy. Powinien także zwrócić szczególną uwagę na bezpieczeństwo dla zdrowia wykonywanych przez nich obowiązków.
A co z pensją? Wynagrodzenia młodych pracowników są również regulowane przez przepisy prawa. Jeśli podejmujesz zatrudnienie w ramach nauki w szkole zawodowej, czas pracy jest jednocześnie elementem twojej edukacji. Dlatego obowiązują specjalne stawki, unormowane przepisami.
Od czego zależy to, ile zarobi młodociany pracownik w 2023 roku? Zmiana przepisów!
Zarobki młodocianych pracowników w ramach przysposobienia zawodowego zależą przede wszystkim od dwóch rzeczy.
- Po pierwsze, ważne jest to, który to twój rok nauki. W I klasie zarobisz najmniej, a twoja pensja będzie wzrastać aż do III klasy.
- Po drugie, istotne jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, czyli tzw. średnia krajowa. Otrzymasz odpowiedni procent tej kwoty.
Wspomniana zmiana w przepisach jest związana właśnie z tym, ile procent średniej krajowej otrzymają młodociani pracownicy.
Ile zarabia młodociany pracownik? Do 30 sierpnia 2023 roku obowiązują jeszcze stare przepisy odnośnie do wynagrodzenia młodych pracowników. Zgodnie z nimi:
- w I roku nauki otrzymasz minimum 5% średniej krajowej;
- w II roku nauki to co najmniej 6% średniej krajowej;
- w III roku nauki to nie mniej niż 7% średniej krajowej.
W efekcie minimalne wynagrodzenie dla młodocianego pracownika do końca wakacji 2023 roku wynosiłoby odpowiednio: 356,21 zł w I roku nauki, 427,46 zł w II roku nauki i 498,70 zł w III roku nauki. Natomiast w okresie przyuczenia do wykonywania określonej pracy to nie mniej niż 269,34 zł.
Wynagrodzenia młodych pracowników – braki w szkolnictwie branżowym przekładają się na wzrost stawek dla uczniów.
Od 1 września 2023 roku wchodzi w życie nowelizacja Rozporządzenia Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania. Zgodnie z nią wzrasta wynagrodzenie dla młodocianych pracowników. I tak:
- w okresie przygotowania do wykonywania określonej pracy to minimum 7% średniej krajowej;
- w I roku nauki – minimum 8%;
- w II roku nauki – co najmniej 9%;
- w III roku nauki – nie mniej niż 10%.
A jak to się przekłada na konkretne wynagrodzenie? Pamiętaj, że jego wysokość zależy od średniej krajowej, która regularnie ulega zmianie. Z uwagi na inflację ta wartość regularnie się podnosi.
Na ten moment można jedynie szacować, ile wyniosą nowe stawki, ponieważ będą one ustalane w odniesieniu do statystyk GUS za 2023 rok. Jeśli jednak obliczać je na podstawie danych z roku 2022 (czyli w nieco zaniżonej wysokości), gdy średnia krajowa wynosiła 6733,49 zł, będzie to odpowiednio:
- w okresie przygotowania do wykonywania określonej pracy – co najmniej 471,34 zł;
- w I roku nauki – minimum 538,68 zł;
- w II roku nauki – co najmniej 606,01 zł;
- w III roku nauki – nie mniej niż 673,35 zł.
Zgodnie z założeniem rządu, wyższe wynagrodzenia młodych pracowników mają pomóc uzupełnić braki w szkolnictwie branżowym. Będą bowiem zachętą do wyboru takiego kierunku szkolnej edukacji.
Warto też wspomnieć, że od 1 września 2023 roku pojawią się też inne zmiany w zatrudnianiu młodocianych pracowników. Wymagana będzie przede wszystkim ocena ryzyka zawodowego wykonana przez pracownika BHP i lekarza – jej przeprowadzenie to obowiązek pracodawcy.
Zmiany pojawiły się też na liście prac dozwolonych i zakazanych. Zezwoli się m.in. na zatrudnianie młodocianych jako konduktorów w autobusach i trolejbusach, sprzątaczy wagonów czy konwojentów. Takie osoby będą też mogły np. obsługiwać maszyny do mielenia mięsa czy pracować przy przetwórstwie rybnym. Zakazane jest natomiast zatrudnianie młodych pracowników w środowisku, w którym mogą mieć oni kontakt z nikotyną i pornografią.
Oprac. Redakcja
Źródła: biznes.gov.pl, kadry.infor.pl, ksiegowosc.infor.pl
Zobacz więcej:
Jak wybrać konto dla nastolatka? Czym kierować się przy wyborze?
Odpowiedzi do zadań z podręczników znajdziesz tutaj:
Matematyka – rozwiązania zadań z podręcznika
Odpowiedzi do zadań z podręcznika do chemii
Fizyka – wyjaśnienia do zadań z podręcznika