Spis treści:

Bawół afrykański – charakterystyka

Bawół afrykański (Syncerus caffer) należy do rodziny krętorogich i jest jednym z największych ssaków zamieszkujących kulę ziemską. W kulturze często jest przedstawiany, jako symbol siły i wytrzymałości. Zwierzę w pełni zasługuje na to miano, ponieważ może osiągnąć nawet 1,7 metra w kłębie i ważyć do 900 kilogramów. Zaobserwowany swego czasu został nawet ważący ponad tonę bawół afrykański. Charakterystyka gatunku obejmuje również skręcone rogi – większe u samców i drobniejsze u samic. Podstawy obu narośli znajdują się blisko siebie, tworząc pancerny hełm na głowie i zakrzywiają się na końcach. Wbijają się w ciało ofiary jak sztylety.  

W niektórych kulturach bawół afrykański jest uważany za święte zwierzę. Masajowie postrzegają afrykańskiego byka jako symbol obfitości i siły. Natomiast według wierzeń ludu Watusi jest on oznaką płodności, bogactwa i męskości. Bawół afrykański ma również szczególne znaczenie religijne w kulturze Bambara z Mali. Zwierzę często jest składane w ofierze podczas ceremonii. 

Przeczytaj również: Gustaw z Burundi. O tym krokodylu-zabójcy krążą legendy

Bawół afrykański – występowanie

Należące do rodziny krętorogich zwierzę zamieszkuje przede wszystkim znajdujące się na południu od Sahary tereny Afryki. Najchętniej przebywa w miejscach porośniętych wysokimi trawami, w których okolicy znajdują się zbiorniki wodne. To właśnie tam bawoły zakładają największe stada, liczące nawet kilkaset osobników. Jeśli jednak warunki nie są tak sprzyjające, a ogromny ssak jest zmuszony do zamieszkiwania w obszarze zalesionym, tworzy znacznie mniejszą, bardziej rodzinną grupę. 

Projekt bez nazwy - 2023-06-29T091655.280
To jedne z największych ssaków zamieszkujących kulę ziemską.../fot. CanvaPro

Roślinożercą mającym rzeczywisty wpływ na równowagę fauny i flory kontynentu afrykańskiego jest właśnie bawół afrykański. Występowanie gigantycznych rogaczy jest niezwykle ważne dla zachowania różnorodności biologicznej w Afryce. Ich obecność wpływa na funkcjonowanie ekosystemów. Roznoszą nasiona roślin oraz przyczyniają się do utrzymania prawidłowej równowagi populacji innych gatunków. Niestety, ze względu na kłusowników, którzy upatrzyli w imponujących bawolich rogach wartościowe trofeum, aktualnie gatunek zagrożony jest wymarciem. 

Przeczytaj również: Łuskowce – najczęściej przemycane i prześladowane zwierzęta świata. Dlaczego są tak cenne?

Czy bawół afrykański jest groźny dla człowieka? 

Choć bawół afrykański należy do roślinożerców, to nie oznacza, że nie stanowi zagrożenia dla człowieka. Przede wszystkim znaczenie ma jego ogromna masa, siła i potężne rogi. Zwierzę może biec z prędkością pięćdziesięciu sześciu kilometrów na godzinę. Człowiek pozbawiony broni, w starciu z dzikim, przestraszonym bawołem nie ma żadnych szans. Nie bez powodu zwierzę zyskało przerażający przydomek „czarnej śmierci”. Nie w każdych warunkach trzeba się go obawiać.

Przez większość czasu stado bawołów afrykańskich zachowuje się podobnie do krów. Bydło spędza czas w obrębie swojego stada, jedząc i wypoczywając. Zwierzęta jednak bardzo łatwo rozdrażnić i spowodować do ataku, a jeśli jeden osobnik ze stada odłączy się i zacznie biec – jego śladem ruszy reszta rodziny.

B
Czy stado bawołów afrykańskich zachowuje się podobnie do krów?/fot. CanvaPro

Bawoły afrykańskie charakteryzują się również przesadną reakcją i brakiem okazywania, że za chwilę nastąpi atak. Zwierzę zabija rocznie około dwustu osób. Ze względu na nieprzewidywalny charakter i niebezpieczeństwo, jakie grozi człowiekowi przy bliższym spotkaniu z nim, nigdy nie został udomowiony – w przeciwieństwie do wielu innych gatunków bydła. 

Przeczytaj również: Ptak, który wygląda jak smok z „Gry o tron”. Zachwyca nie tylko wyglądem

Bawół afrykański – ciekawostki 

Ten ssak kopytny nie tylko imponuje wyglądem, ale jest również niezwykle interesującym zwierzęciem. Czym zaskakuje bawół afrykański? Ciekawostki na jego temat z pewnością zaintrygują niejedną osobę.

  1. „Czarna śmierć” – bawół zyskał ten niechlubny przydomek, ponieważ należy do wielkiej piątki gatunków, z którymi spotkanie najczęściej oznacza wyrok śmierci dla człowieka. Oprócz niego do tej niebezpiecznej grupy należy krokodyl nilowy, hipopotam, leopard i lew.
  2. Błotne kąpiele – te imponujących rozmiarów zwierzęta nie są raczej fanami spa, choć kąpiele błotne sprawiają im przyjemność. Innym celem tej aktywności jest ochłodzenie ciała i ochrona przed uciążliwymi owadami, takimi jak muchy i komary.
  3. Życie w stadzie – bawoły należą do zwierząt stadnych, które najlepiej czują się w dużych grupach. Razem się przemieszczają i budują siedliska. Wyjątkiem jest anoa – najmniejszy gatunek z rodziny bawołów, który wybiera życie w parze lub samotne.
  4. Komunikacja – bawoły afrykańskie wykorzystują różnorodne dźwięki do wymieniania informacji w stadzie. Oprócz charakterystycznego dla gatunku pomrukiwania używają chrobotania zębami, prychania i buczenia. W ten sposób ostrzegają się przed niebezpieczeństwem i wyrażają dominację w stadzie. 

Bawół afrykański to jeden z najgroźniejszych gatunków na świecie. Choć jest roślinożerny, w sytuacji zagrożenia nie zawaha się zaatakować człowieka. A jest czego się obawiać – bawoły tego gatunku mogą ważyć nawet tonę, a ich bronią są niezwykle ostre rogi.

Redakcja

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z biologii znajdziesz tutaj:

Biologia – odpowiedzi do zadań z podręcznika

Biologia – rozwiązania zadań z podręcznika

Biologia – objaśnienia do zadań z podręcznika