Opublikowano: 22.01.2024, zaktualizowano: 29.01.2024

Spis treści:

Egzamin ósmoklasisty w 2024 roku

Rok szkolny 2023/2024 jest ostatnim, w którym uczniów zdających egzaminy ósmoklasisty i maturalny będą obowiązywały ułatwienia wprowadzone czasowo ze względu na spowodowany pandemią COVID-19 długi okres nauki zdalnej. Testy te od dwóch lat są przeprowadzane na podstawie wymagań egzaminacyjnych, a nie jak miało to miejsce przed pandemią – wiadomości zawartych w podstawie programowej.  

Dla ósmoklasistów jest to spore ułatwienie, ponieważ na egzamin obowiązuje ich m.in. skrócona lista lektur, która składa się tylko z dzieł omawianych w VII i VIII klasie, a w zadaniu z wypracowaniem mogą pojawić się jedynie dwie formy pisemne do wyboru: rozprawka lub opowiadanie.

Przeczytaj również: Szukasz darmowych odpowiedzi z wyjaśnieniami do podręczników? Poznaj nowy serwis edukacyjny!

Zmiany na egzaminie od 2025

Zgodnie z zapowiedziami poprzedniej władzy od roku szkolnego 2024/2025 miały wrócić poprzednie, jeszcze przedpandemiczne wymagania na egzaminie ósmoklasisty, a zatem byłby on przeprowadzany na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej. Oznaczałoby to m.in. wydłużenie listy lektur obowiązkowych o dzieła omawiane również w klasach IV-VI, a także znaczne powiększenie liczby form pisemnych, które mogłyby się pojawić w zadaniu z wypracowaniem. Prócz rozprawki i opowiadania byłyby to także: opis, list, sprawozdanie, charakterystyka, opis przeżyć wewnętrznych, przemówienie, recenzja i wywiad.

Ilość materiału, z którego musieliby przygotować się do egzaminu uczniowie szkół podstawowych, budziła więc obawy zarówno wśród uczniów oraz rodziców, jak i nauczycieli. Część z tych ostatnich twierdziła nawet, że egzamin w takiej formie jest trudniejszy nawet od matury na poziomie podstawowym, a dotyczy przecież młodszych uczniów i jest dla wszystkich obowiązkowy.

Resort edukacji obiecuje ułatwienia

Redaktorzy Rzeczpospolitej zapytali Ministerstwo Edukacji Narodowej, czy na egzaminie ósmoklasisty w przyszłym roku rzeczywiście będą obowiązywać tak wysokie wymagania. Resort odpowiedział:

„Zgodnie z zapowiedziami Kierownictwa MEN zmianie ulegnie zakres wiadomości i umiejętności sprawdzanych w zadaniach egzaminacyjnych – wymagania podstawy programowej zostaną ograniczone. Informatory o egzaminie ósmoklasisty od roku 2024/2025 zostaną ogłoszone po publikacji w Dzienniku Ustaw rozporządzenia o podstawie programowej obowiązującej od następnego roku szkolnego”.

Ministerstwo zaznaczyło jednak, że za rok mimo ograniczenia wymagań nie zmieni się formuła egzaminu, czyli kształt arkusza, liczba zadań i sposób oceniania wypowiedzi pisemnych. 

Przeczytaj również: Likwidacja zadań domowych w szkołach podstawowych. Które klasy obejmie?

Apel o likwidację egzaminu

O całkowitą likwidację egzaminu ósmoklasisty apeluje natomiast Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty w swoich rekomendacjach. W dokumencie wskazano, że „egzaminy przyczyniają się do tworzenia rankingów i etykietowania szkół, bez uwzględniania specyfiki ich pracy, oraz uczniów”, natomiast młodzi ludzie niedługo po napisaniu egzaminu opuszczają szkołę, zatem nie dostają na temat swojego wyniku ani informacji zwrotnej, ani wsparcia w tych obszarach, z którymi poradzili sobie gorzej. 

Za likwidacją egzaminu ósmoklasisty opowiada się także wielu nauczycieli. Zwracają oni uwagę na to, że tego typu testy powodują, iż zamiast skupiać się na interesującym przekazywaniu istotnej wiedzy i wspieraniu uczniów w rozwoju, muszą nauczać ich pod testy.

Likwidacji egzaminu w tym roku nie będzie

Rzeczpospolita ustaliła, że Ministerstwo Edukacji nie planuje zniesienia egzaminu ósmoklasisty ani w tym roku szkolnym, ani w kolejnym. Na tegorocznym egzaminie nie będzie też zmian, natomiast pojawią się one w przyszłym roku – razem z modyfikacjami w postawie programowej, do których test ma być przystosowany.

Co zamiast egzaminu?

Choć coraz więcej osób opowiada się za likwidacją egzaminu ósmoklasisty, wskazując jego liczne wady, to brakuje pomysłów na to, w jaki sposób przeprowadzano by po jego zniesieniu rekrutacje do szkół średnich. Egzaminy wstępne do szkół mogłyby rodzić problemy podobne do egzaminu ósmoklasisty. Sam konkurs świadectw wydaje się natomiast mało sprawiedliwy, ponieważ w niektórych szkołach lub u części nauczycieli łatwiej uzyskać wyższe stopnie niż u innych.  

Niektórzy specjaliści proponują rozmowy rekrutacyjne, które decydowałyby o przyjęciu lub nieprzyjęciu ucznia do szkoły, lecz takie rozwiązanie również mogłoby prowadzić do nadużyć, jak chociażby przyjmowanie do szkół po znajomości. Na ten moment, choć egzamin ósmoklasisty ma sporo wad, wydaje się pozwalać na przeprowadzenie możliwie sprawiedliwej rekrutacji, podczas której uczniowie nauczani przez różnych nauczycieli i uczący się w różnych szkołach piszą ten sam test i na tej podstawie są kwalifikowani do szkół. 

Źródło: rp.pl, oskko.edu.pl, bryk.pl

Oprac.: Joanna Cwynar


Odpowiedzi do zadań z podręczników z języka polskiego znajdziesz tutaj:

Język polski — rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń

Odpowiedzi do zadań z podręcznika z języka polskiego

Język polski — rozwiązania zadań z podręcznika