Antonio Vivaldi - kompozytor okresu baroku, żyjący w latach 1678 - 1741, skrzypek. Vivaldi pierwsze nauki muzyki pobierał u ojca, który był skrzypkiem w orkiestrze weneckiego kościoła pod wezwaniem świętego Marka. Nauki podstawowe wypełnił studiami kompozytorskimi, które pobierał u Legrenziego. W roku 1703 otrzymał niższe święcenia kapłańskie, jednak zdecydował nie pełnić posługi przy ołtarzu. Podobno przyczyną owej rezygnacji był nieustanny ból w piersiach. Podjął pracę pedagogiczną w domu, w którym wychowywane były dzieci porzucone oraz nieślubne Ospedale della Pieta. Ze względu na kolor włosów znany był jako il prete rosso(rudy ksiądz). W zakładzie Ospedale została założona orkiestra, która w niedługim czasie osiągnęła bardzo wysoki poziom artystyczny. Vivaldi niemal całe życie spędził w Wenecji, bowiem wyjazdy były sporadyczne, a nawet w drodze nie przestawał komponować dla Ospedale. Dzięki doskonałemu poziomowi nauczania muzyki oraz wysokiej rangi dyrygentom miał on możliwość eksperymentowania z wszelakiego rodzaju układami instrumentalno - fakturalnymi.
Jego twórczość przejawia wiele interesujących problemów nie tylko jeżeli chodzi o koncerty skrzypcowe i sonaty, bowiem Antonio Vivaldi komponował także concerti grossi oraz opery. Nie da się ukryć faktu, że najdokładniej zbadaną częścią jego twórczości są utwory kameralne. Duże powodzenie zapewniły kompozytorowi sonaty triowe skomponowane w roku 1705, sonaty skrzypcowe z roku 1709, a przypieczętowują to koncerty z roku 1711. W dwa lata później Vivaldi komponuje swoją pierwszą operę, pod tytułem Ottone in Villa oraz oratorium Judyta triumfująca. W latach 1718 - 1720 pozostaje na dworze margrabiego Hesse - Darmstad w Mantui. Vivaldi pozostawał w ciągłym konflikcie z kościołem w Wenecji, bowiem odmawiał prowadzenia Mszy Świętych oraz w podróże zabierał ze sobą uczennice, które były podejrzewane o nierząd wraz z księdzem. Dlatego tez prawdopodobnie większym szacunkiem i sympatią darzyły go Niemcy, Francja, Holandia.
Wciąż pisał , a pomysły przychodziły z większym natężeniem nich możliwości kopisty do przepisywania. Utwory te przede wszystkim były przeznaczone dla domu Ospeda dell Pieta.
Jego utwory były na tyle dobre, że Jan Sebastian Bach sam przełożył kilka jego utworów na inne instrumenty.
Wskutek częstych nieobecności w Ospeda dell Pieta, Antonio Vivaldi zostaje zwolniony z posady. Wówczas rusza do Wiednia, aby szukać posady na dworze cesarza, jednak zastaje go śmierć cesarza. Samego kompozytora spotyka ten sam los. Vivaldi umiera w wieku 63 lat w czasie podróży. Śmierć nastąpiła w Wiedniu. Został pochowany w mogile dla ubogich.
Twórczość:
- concerti grossi
- oratoria
- opery
- koncerty solowe
- sonaty (triowe, smyczkowe)
RZUT OKA NA KALENDARIUM Z ŻYCIA KOMPOZYTORA
1678r. Urodziny kompozytora w Wenecji
1703r. Otrzymanie święceń kapłańskich
1703r. Objęcie funkcji maestro di violino w Ospedale della pieta grave
1705r. Vivaldi tworzy sonaty triowe
1709r. Tworzy sonaty skrzypcowe
w roku 1713 ma miejsce premiera opery Ottone in Villa
1716r. Vivaldi dołącza do grona swych kompozycji oratorium Judyta triumfująca
1718-20r. Przez dwa lata pełni służbę u margrabiego w Mantui
1723-25 r. Rzym i opery, znane nam koncerty skrzypcowe wśród których odnajdziemy Cztery pory roku
1725-7r. Tworzy kolejne koncerty
1728r. Antonio zostaje zaliczony do grona znajomych samego cesarza Karola VI
1735r. Ma miejsce premiera opery Griselda (w Wenecji)
1737r. Rezygnuje ze swych wizyt w Ferrarze
1738r. Antonio prowadzi obchody stulecia teatru Schowburg (w Amsterdamie)
1740r. Vivaldi odbywa podróż do Wiednia
1741r. Śmierć zastała kompozytora w podróży, bowiem umiera w Wiedniu
Faktem jest, iż twórczość Vivaldiego zwykle była postrzegana jako twórczość skrzypcowa, jednak po analizie całej spuścizny kompozytora okazuje się, że instrumentarium jest tak samo zróżnicowane jak i cała muzyka Antonia. Już same koncerty prezentują przeróżne zestawy instrumentów. Prawdą jest, że priorytetowym instrumentem są skrzypce, jednak jako solowe wykorzystywane są także:
fagot
wiolonczela
obój
flet
Ponadto istnieją także koncerty podwójne, których w twórczości Vivaldiego będzie około 40, a także około 30 na kilka instrumentów potraktowanych solowo. To za przyczyna właśnie Vivaldiego ustalił się kształt koncertu, który przetrwał przez 200 lat.
Vivaldi w swych kompozycjach uwidacznia niezwykły spryt w kwestii orkiestry. Generalnie twórczość Vivaldiego nie sięga skrajności wrażeń muzycznych, muzyka bowiem jest delikatna i wyważona. Np. wyżej wspomniane Cztery pory roku to część cyklu koncertów z roku 1723. O ile nie różnią się od innych czymś co rzeczywiście mogłoby nadać im status wyjątkowych ( pod względem harmoniczno - melodycznym ), o tyle audytywnie bardziej przypadły do gustu słuchaczom, stąd owa popularność. Nie sposób nie wspomnieć o inwencji kompozytora, która przejawia się w programowości utworów, o których przed chwilą była mowa. Otóż już sam tytuł sugeruje skojarzenia zjawisk pozamuzycznych. Podobnie ma się sprawa z nazwami poszczególnych części. Świadczy to o całkowitej świadomości kompozytorskiej Vivaldiego ( wszystkie nazwy utworów, czy tez części pochodzą od kompozytora).
Muzyka Antonio Vivaldiego jest muzyką niezwykle wyrazistą, klarowną, spokojną i chociaż występują wahania nastroju, to jednak wszystko to dokonuje się w niezwykle wysublimowany sposób, tak, że muzyka Vivaldiego w czasach dzisiejszych stanowi doskonały środek terapeutyczny w dziedzinie muzykoterapii.