Wstęp
W poniższym artykule zostaną opisane typy licencji oraz formy rozprowadzania programów komputerowych. Możemy tutaj także znaleźć wyjaśnienia takich pojęć jak piractwo komputerowe, czy prawa autorskie.
W Internecie możemy znaleźć ogromną ilość oprogramowania różnych typów. Biorąc pod uwagę koszty związane z zakupem danego programu, możemy podzielić oprogramowanie, czyli software, na różne typy, na przykład shareware oraz freeware. Jeżeli chcielibyśmy ściągnąć jakiś program często napotykamy na problemy. Nie wiemy, jakim sposobem dane programy są rozpowszechniane, czy są one darmowe, czy też musimy za nie zapłacić. Obawiamy się więc o to, czy przez używanie programu bez zapłaty za niego nie łamiemy prawa.
Także w pismach komputerowych oprogramowanie dostarczane na CD lub DVD może być różnego rodzaju, przykładowo mogą to być wersje demo, shareware, freeware. Nie zawsze jednak początkujący użytkownik komputera wie, co nazwy te oznaczają, często nie są one bowiem nigdzie wytłumaczone. Jeżeli kupujemy dane oprogramowanie w sklepie również nie wiemy, czy możemy je zainstalować na większej ilości komputerów albo swobodnie pożyczać. W niniejszej pracy umożliwimy czytelnikowi rozpoznanie w rodzajach dystrybucji programach oraz w typach licencji, które są zawierane z producentem danego oprogramowania w momencie jego kupna. W pracy poruszono także tematykę praw autorskich wraz z wyjaśnieniem tego zagadnienia oraz jego interpretacją. Opisany zostanie również szczególny przypadek łamania praw autorskich oprogramowania, czyli piractwo komputerowe. Tekst opracowano dzięki wykorzystaniu wiadomości, które zostały znalezione w Internecie. Definicje danych zagadnień pochodzą z różnego rodzaju encyklopedii umieszczonych w Internecie.
Prawa autorskie
Dyskutując o oprogramowaniu i jego używaniu nie sposób nie wspomnieć o kwestiach naruszania praw autorskich oraz umów licencyjnych. Te firmy, które są dobrze zaznajomione z uwarunkowaniami związanymi z umowami licencyjnymi oraz prawami autorskimi, nie mają zazwyczaj żadnych problemów natury prawnej z używanym przez nie oprogramowaniem. Opisywane firmy nie tylko dobrze znają swoje prawa, ale również dobrze rozumieją ich znaczenie. Efektem tego stanu rzeczy jest dobra znajomość ograniczeń wynikających z kupna danego oprogramowania oraz wiedza pozwalająca w pełni wykorzystać warunki użytkowania oprogramowania, które zawierają umowy licencyjne. Dyscyplina w przestrzeganiu warunków zawartych w umowach licencyjnych oraz prawach autorskich, a także odpowiednie ich udokumentowanie mają wpływ również na inne obszary działalności danej firmy. Jeżeli uczynimy naszych pracowników odpowiedzialnymi za utrzymywanie kopii naszych dyskietek oraz podręczników zmniejszy się liczba zagubień oraz kradzieży.
Prawo autorskie, czyli z angielskiego copyright oznacza prawo do kopiowania. Naturalnie termin ten może być definiowany odmiennie, w zależności od tego, w jakim kraju się znajdujemy. Z punktu widzenia informatyków oraz innych ludzi zajmujących się pracą nad oprogramowaniem, rozsądnie jest znać pojęcie prawa autorskiego używanego w kraju, w którym aktualnie pracujemy głównie po to, aby efektywnie rozprowadzać swoje oprogramowanie.
Wytłumaczenie praw autorskich
Przykładowy zapis dotyczący praw autorskich wygląda w ten sposób: © Copyright by Jan Kowalski 2000. Oznacza on, że wszystkie prawa do danego zagadnienia, które zawiera ten opis są zastrzeżone. Bez zgody autora danego dzieła lub właściciela praw autorskich i jego wydawcy, żadna część danej publikacji nie może zostać reprodukowana i przechowywana w systemach wyszukiwania, a także nie może być w żadnej formie przekazywana wszystkimi znanymi środkami mechanicznymi, elektronicznymi, przy pomocy fotokopiarek lub też w inny sposób. Co jednak podany opis oznacza w praktyce? Poniżej podanych jest kilka możliwości interpretacji:
- Przepisy prawa autorskiego stosują się do wszelkich spraw związanych z danym serwisem internetowym. Teksty aktu prawnego wchodzącego w skład ustawy z dnia czwartego lutego 1994 obejmującej zagadnienie praw autorskich i praw pokrewnych, mogą znaleźć się w wielu miejscach w polskim Internecie.
- Możemy zamieścić cały artykuł znajdujący się na stronie WWW.pilkanozna.com.pl na innym serwerze, albo w publikacji drukowanej jedynie wtedy, gdy autor wyrazi na to pisemną zgodę. Domyślnie autor nie udziela tego typu zgody, w celu jej uzyskania należy się z nim skontaktować i dojść z nim do porozumienia. Może zdarzyć się tak, że autor zgodzi się na używanie jego artykułu w swoim serwisie, jednak pod warunkiem wyraźnego zaznaczenia jego własności do praw autorskich danego artykułu.
- Jeżeli wykorzystamy materiał objęty prawami autorskimi bez zgody jego autora lub bez jego wiedzy, stanowi to naruszenie prawa autorskiego, nawet w przypadku, kiedy nie odniesiemy z tego tytułu żadnych korzyści materialnych. Osiąganie korzyści majątkowych z praw autorskich może wpłynąć na formę oraz wysokość odszkodowania, które sąd przyzna autorowi danego materiału, jednak nie zmienia to faktu złamania praw autorskich. Nawet na skutek rozpowszechniania bez zezwolenia ucierpieć może wartość handlowa naszego oryginału, jakiejkolwiek wartości by ona nie była.
- Graficzne elementy, które są stworzone przez autora na potrzeby serwisu, a także ilustracje takie jak zrzuty ekranu i skany także nie mogą być wykorzystywane bez zgody ich autora. Także w tym wypadku zgoda nie jest domyślnie udzielana.
- Nawiązując do prawa autorskiego nie podlegają ochronie proste informacje prasowe, które są rozumiane jako zwykłe informacje, bez podanego komentarza oraz oceny ich autora. Autor może to rozumieć jako możliwość wykorzystania niektórych informacji z zamieszczonych w danym serwisie tekstów, nie jest to jednak kopiowanie całości lub większej części artykułów.
- Naturalnie mogą być tworzone odnośniki do początkowych stron serwisu oraz do poszczególnych jego artykułów. Bardzo elegancka wersja zasad zachowania w sieci obejmuje zasadę poinformowania o umieszczonym przez nas odnośniku autora strony, do której kieruje internautów nasz odnośnik. Zamieszczenie tego odnośnika może być w bardzo prosty sposób wykryte przez autora danego artykułu, chociażby dzięki korzystaniu z usług oferowanych przez wyszukiwarki internetowe.
- W prawach autorskich istnieje pojęcie użytku dozwolonego. Polega ono zazwyczaj na możliwości wykorzystania niewielkiego fragmentu danego dzieła wraz z podaniem jego autora oraz źródła. Można więc, cytować fragmenty artykułów umieszczanych na serwisach internetowych, jeżeli podamy również ich źródło. Informacje o autorze mogą być podane na dwa sposoby:
- sposób hipertekstowy, w którym kolejno podawany jest autor, odnośnik do artykułu, odnośnik do serwisu oraz data, w której zostało utworzone dane źródło - artykuł może się bowiem zmieniać w późniejszym czasie, przykład takiej metody podany jest poniżej:
Jan Kowalski, www.pilkanozna.com.pl/polskapilka.html
www.pilkanozna.com.pl, 20 listopad 2000
- sposób taki jak w publikacjach papierowych:
Jan Kowalski, Piłka Nożna W Polsce
Serwis Autora 20 listopad, 2000
- Autor pozwala na indeksowanie zawartości swojego serwisu przez dostępne publicznie wyszukiwarki internetowe.
- Wykonywanie tłumaczeń artykułów zawartych w danym serwisie jest możliwe jedynie w wyniku uzyskania zgody twórcy danego serwisu. Biorąc pod uwagę naturę dokumentów, które są zamieszczane na stronach www i które co chwilę mogą być w każdej chwili poprawiane i uzupełniane, warto sprawdzić przed wykorzystaniem takiej informacji, czy redagujemy najnowszą wersję danego artykułu. Data ostatnich zmian oraz data powstania umieszczane są na końcu każdego artykułu. Pamiętajmy, że cytowany przez nas fragment może się nieznacznie zmienić, należy zaznaczyć datę ostatnich zmian w źródle cytatu.
Formy dystrybucji programów
W poniższych podpunktach opisane są formy dystrybucji programów komputerowych, z jakimi najczęściej można się spotkać.
Abondonware - jest to program, który nie ma właściciela prawnego, ponieważ albo już on nie istnieje, jeżeli właścicielem jest firma, lub nie żyje, jeżeli właścicielem jest osoba prywatna. Programy spełniające jeden z tych warunków są określane mianem abandonware i dotyczą one zazwyczaj bardzo starych gier przeznaczonych na konsole i automaty, które dawno temu straciły swoją poularność.
Addware - jest programem, który pomimo swoich dosyć zaawansowanych funkcji, jest rozpowszechniany za darmo w swojej pełnej funkcjonalności. Nie jest on jednak pozbawiony wszystkich cech marketingowych. Użytkownik w trakcie korzystania z tego programu jest zmuszany do oglądania zmieniających się po pewnym czasie reklam, które są umieszczane w integralnej części okna programu i nie sposób się ich pozbyć.
Cardware, zwany również postcardware - to program, który nie nakłada na kupującego obowiązku zapłaty pieniężnej, wymaga jedynie wysłania ankiety lub elektronicznej kartki pocztowej z wrażeniami z użytkowania programu, w celu jego dalszego rozwijania przez autorów danej aplikacji.
Demo programu - jest to wersja próbna danej aplikacji, która ma na celu zareklamowanie przez producenta pełnej wersji danego programu, znacznie jednak ograniczając jego funkcjonalność, dzięki czemu jest on pewny otrzymania pieniędzy za pełną wersję programu, jeżeli próbka jego możliwości przypadnie danemu klientowi do gustu. Wiele istotnych opcji jest zawartych w pełnych wersjach programów, wersja demo ma jedynie na celu przybliżenie danej aplikacji oraz zachęcenie do jej kupna.
Demo pasywne, zwane również rolling demem - jest to rodzaj wersji demonstracyjnej, która nie pozwala nam na wykonywanie żadnej pracy w programie, a jedynie na oglądanie nagranej prezentacji możliwości danego programu. Wersja demonstracyjna może jednak być myląca, może ona zawierać jedynie te najlepiej dopracowane opcje, podczas gdy wersja finalna może być pełna irytujących błędów.
Ewaluacja - jest to rodzaj dystrybucji, który najczęściej dotyczy systemów operacyjnych typu Linux, które dodawane są na płytach CD dodawanych przez magazyny komputerowe albo za pośrednictwem Internetu. Wersje systemów oraz programów najczęściej są w pełni funkcjonalne oraz nie posiadają ograniczeń czasowych, pozbawione są one jednak podręczników obsługi oraz dodatków komercyjnych oprogramowania, które usprawnia dany system lub program, przy braku których instalacja oraz użytkowanie danego softwaru może stać się bardzo problematyczne.
Firmware - niektóre z urządzeń, takie jak na przykład napędy optyczne wyposażone są we własne oprogramowanie sterujące ich pracą oraz odpowiedzialne za ich osiągi i funkcje. Oprogramowanie to jest ściśle przypisane do konkretnego modelu urządzenia i jego uaktualnienia mają na celu wydobycie z niego całego potencjału. Należy uważać żeby w czasie instalacji tego oprogramowania przestrzegać zasad umieszczonych w dołączanej instrukcji, gdyż niewłaściwa instalacja może doprowadzić do trwałego uszkodzenia naszego sprzętu komputerowego.
Freeware - jest rodzajem oprogramowania, które można bezpłatnie kopiować oraz wykorzystywać. W żadnym wypadku nie oznacza to rezygnacji z praw autorskich do danego produktu, jednak źródła programu nie są udostępniane, a umowa licencyjna zakazuje wprowadzania do niego jakichkolwiek poprawek oraz dystrybucji tego oprogramowania na komercyjnych zasadach.
Liteware - jest to program rozpowszechniany za darmo, jednak posiada ograniczoną funkcjonalność w stosunku do wersji komercyjnej.
Shareware - bardzo popularny typ oprogramowania. Użytkownik ma możliwość darmowego korzystania z programu przez z góry określony okres czasu, po upłynięciu którego jest zmuszony do płatnej rejestracji, o ile zdecyduje się on na jego dalsze użytkowanie. W przeciwnym wypadku jest zobligowany do usunięcia go ze swojego komputera. Wraz z rejestracją programu klient otrzymuje pełne prawo do swobodnego użytkowania z niego oraz inne korzyści, takie jak możliwość zakupu jego nowych wersji po atrakcyjnych cenach lub możliwość nabycia po cenie promocyjnej licencji wielostanowiskowej. Prawa autorskie znajdują zatem takie samo zastosowanie w przypadku programów shareware, jak w przypadku programów komercyjnych. Zazwyczaj programy shareware są niewielkimi projektami, dzięki czemu kosztują znacznie mniej od programów pudełkowych, które można kupić w sklepie. Posiadają jeszcze inną zaletę nad w pełni komercyjnym oprogramowaniem - można je za darmo wypróbować przez decyzją o zakupie.
Spyware - jest to program, który poza ściśle określonymi funkcjami w sposób potajemny zbiera również różnorakie informacje znajdujące się na naszym komputerze, takie jak imię i nazwisko właściciela systemu, jego adres e-mail, adresy z naszych skrzynek kontaktowych oraz komunikatorów internetowych, informacje o zainstalowanych programach, często odwiedzanych stronach a także o plikach ściąganych z Internetu. Po zabraniu ściśle określonych informacji bez naszej zgody i wiedzy program wysyła przez Internet nasze dane do producenta oprogramowania, który ma możliwość określenia na ich podstawie, jakie zainteresowania mają użytkownicy jego oprogramowania oraz odpowiednio dostosowywać swoją kampanię marketingową w celu zdobycia jak największej liczby klientów. Szpiedzy najczęściej ukrywają się w darmowych programach, takich jak addware oraz freeware. Śledzą one w uśpieniu nasze poczynania a następnie wysyłają niezauważenie odpowiednie raporty. Zdarza się również, że tego typu aplikacje informują użytkowników w czasie instalacji o zaimplementowanym systemie szpiegowskim oraz o rodzaju magazynowanych informacji. Często jednak jest to wykonywane w sposób ogólnikowy, dlatego warto zaopatrzyć się w dobry program antywirusowy, który bezbłędnie wykrywa tego rodzaju oprogramowanie, równie dobrze jak wirusy. Jeżeli okaże się, że ściągnięty przez nas program jest spywarem, mamy możliwość jego usunięcia oraz poszukania programu zastępczego o zbliżonej funkcjonalności.
Stampware - jest to program, który nie nakłada na żadnego użytkownika obowiązków opłaty pieniężnej, namawia jedynie do wysłania znaczka pocztowego z grzeczności dla autora danej aplikacji.
Vaporware - czasami konkurujące ze sobą firmy ogłaszają informację o mającej w niedługim czasie nastąpić premierze oprogramowania albo urządzenia, które swoimi możliwościami przewyższa produkty oferowane przez konkurencję. Są to w rzeczywistości jedynie przechwałki, ponieważ anonsowany produkt nie jest nawet w fazie produkcji albo, na skutek nieokreślonych trudności napotkanych w procesie implementacji, nie trafił nigdy na rynek. Jest to zatem fikcyjne oprogramowanie, które ma za zadanie przyciągnąć uwagę klientów do innych produktów oferowanych przez daną firmę.
Trial version - jest to wersja próbna programu, która posiada nieznacznie obniżoną funkcjonalność. Z reguły nie umożliwia ona na zapisywanie plików w niej tworzonych oraz na wydrukowanie tych prac. Ograniczona czasowo wersja pozwala na pracę już w pełnym programie, jednak jedynie przez pewien czas, po czym przestaje on w ogóle działać. Czasowe ograniczenie może zostać wprowadzone do samego programu, który przy każdym uruchomieniu będzie nas informował ile czasu pozostało nam do końca próbnego okresu albo do czasu określonego w licencji, na którą zgadzamy się w trakcie instalacji programu. Drugi przypadek określa zamierzenia producenta, który zakłada, że po danym okresie użytkowania przestaniemy używać za darmo konkretnego programu i zakupimy jego pełną wersję, w przeciwnym wypadku staniemy się piratami komputerowymi.
Typy Licencji
Umowa licencyjna to umowa o naturze formalno - prawnej, która jest zawierana pomiędzy firmą programistyczną lub osobą prywatną, która posiada prawa autorskie do danego oprogramowania, a osobą fizyczną lub firmą, która chce danego oprogramowania używać. Ponieważ produkty informatyczne mogą być używane na wiele sposobów, stosowanie oraz formułowanie umów licencyjnych polega wyłącznie na ograniczonej standaryzacji. Aby optymalnie wykorzystać inwestycję w dany program, należy dokładnie przeczytać oraz zaakceptować umowę licencyjną każdego używanego przez nas lub naszą firmę programu.
Licencja, to słowo pochodzące od angielskiego licence i w odniesieniu do oprogramowania komputerowego stanowi regulację prawną, która określa zasady płatności oraz warunki jego użytkowania. Praktykowanych jest kilka rodzajów licencji, z których każda określa zakres użytkowania danego oprogramowania oraz warunki, na jakich odbędzie się uiszczenie stosownej opłaty. Poniżej znajdują się podstawowe typy licencji wraz z wyjaśnieniem ich znaczenia.
Licencja typu Firmware - jest to licencja, która obejmuje oprogramowanie układowe, czyli takie, które jest umieszczone na stałe w części sprzętowej systemu komputerowego.
Licencja typu Freeware - obejmuje ona darmowe oprogramowanie, które jest rozpowszechniane jedynie po kosztach nośnika danych, na którym się ono znajduje. Oprogramowanie tego typu może być objęte prawami autorskimi albo nie.
Licencja typu GNU - jest to licencja obejmująca oprogramowanie na zasadach reguł określonych w projekcie GNU, które dotyczą koncepcji wolnego oprogramowania. W ramach Powszechnej Licencji Publicznej są udostępniane między innymi: jądro systemu operacyjnego Linux, a także znaczna część oprogramowania do niego przeznaczona. Podstawowy cel, który przyświeca twórcom danych licencji to umożliwienie producentom oprogramowania zagwarantowanej prawnie możliwości utworzenia wolno dostępnych produktów dla użytkowników na całym świecie.
Licencja typu GPL, czyli General Public Licence - jest to licencja, której zasady zostały określone przez organizację Free Software Foundation, która zakazuje redystrybucji oprogramowania w czysto binarnej formie. Jeżeli ktoś wprowadzi dane oprogramowanie, które zawiera jakąkolwiek część kodu, która jest oparta na licencji GPL, to powinien on wraz z każdą dystrybucją binarną swojego programu udostępnić również jej źródłową postać.
Licencja grupowa - jest to licencja określająca, czy zakupiony program będzie mógł być użytkowany w sieci albo na innym zestawie komputerów w ściśle określonej ilości. Może on zostać zatem zainstalowany jedynie na uzgodnionej z właścicielem praw autorskich maksymalnej liczbie stanowisk. Na podobnej zasadzie określone są programy, które sprzedawane są z licencją sieciową.
Licencja jednostanowiskowa - jest to licencja, która uprawnia klienta do zainstalowania kupionego oprogramowania jedynie na pojedynczym stanowisku komputerowym. Użytkownikowi nie może udostępniać zakupionego oprogramowania w sieci, pożyczać go, ani używać na większej ilości stanowisk w tym samym czasie. Pozwala się natomiast na stworzenie jednej kopii zapasowej danego oprogramowania.
Licencja typu Linux - jest to rozwiązanie licencyjne, które odnosi się do systemu operacyjnego Linux. Jądro tego systemu rozpowszechniane jest na zasadzie licencji GPL, ponieważ sam system Linux nie stanowi oprogramowania, które jest własnością ogółu użytkowników. Prawa autorskie określonych kodów Linuxa są własnością różnych autorów. Linux należy jednak do wolnego oprogramowania, zatem jego użytkownicy mogą go swobodnie kopiować, zmieniać oraz dostosowywać do swoich potrzeb, a także swobodnie sporządzać bez żadnych ograniczeń jego kopie. Jest to spowodowane zakazem prywatyzacji pochodnych produktów systemu Linux. Ograniczenia licencji tego typu wynikają z zasad licencji GPL, jednak nie zakazują tworzenia oraz sprzedawania wyłącznie dystrybucji binarnych danego oprogramowania o ile każdy, kto otrzyma kopie binarne, będzie miał możliwość uzyskania także kodu źródłowego, przy rozsądnej opłacie dystrybucyjnej.
Licencja obszarowa - jest to licencja, która uprawnia do sporządzenia określonej liczby kopii danego oprogramowania na użytek klienta. Rozwiązanie takie jest stosowane często przez firmy, które korzystają z lokalnych sieci LAN, dzięki czemu możliwe jest wykorzystywanie oprogramowania na wielu stanowiskach jednocześnie, dzięki czemu firma ponosi mniejsze koszty, niż w przypadku zakupu pojedynczych licencji stanowiskowych.
Licencja typu Public Domain - to licencja dobroczynna, która czyni z danego oprogramowania własność ogółu, na skutek której autorzy oprogramowania zrzekają się swoich praw do rozpowszechniania danego programu komputerowego na rzecz ogółu użytkowników z niego korzystających.
Licencja typu Shareware - jest to rodzaj licencji obejmujący oprogramowanie rozprowadzane na zasadach Shareware. Licencja ta zezwala na bezpłatne korzystanie z danego oprogramowania przez próbny okres czasu, który powinien zachęcić danego użytkownika do kupna pełnej wersji programu. Czasem w wypadku, gdy używamy danego oprogramowania w sposób niekomercyjne, w licencji istnieje klauzula pozwalająca na przedłużenie okresu darmowego użytkowania, dzięki czemu potencjalny klient wyrabia sobie lepsze zdanie na temat firmy, której to oprogramowanie jest własnością.
Piractwo komputerowe
Systemy komputerowe oraz zasoby informacji na nich przechowywane często są narażona na różnego rodzaju działalność przestępczą, która wynika z nieuczciwej konkurencji, chęci zysku, szpiegostwa lub nawet z czystej złośliwości i mściwości. Do wielu rodzajów zagrożeń należą zwłaszcza te najczęściej spotykane: włamywanie do systemu, działanie z ukrycia przy wykorzystaniu bocznych drzwi, co może być przyczyną licznych nadużyć bankowych oraz elektronicznych kradzieży pieniędzy, podsłuchiwanie monitorów lub sieci, na skutek śledzenia zmian w promieniowaniu elektromagnetycznym, kradzież poufnych zasobów, dostęp do baz danych, rozpowszechnianie wirusów komputerowych. Szczególne znamiona przestępcze nosi działalność hackerów, którzy łamią zabezpieczenia komputerowe. Internet staje się zatem źródłem oszustw oraz nowego rodzaju złośliwości, wśród których można wyróżnić: oferowanie zakupów przy pomocy kart kredytowych w fikcyjnych sklepach oraz nieupoważniona zmiana treści zawartych na stronach www.
Do najczęściej spotykanych rodzajów przestępstw komputerowych należy piractwo komputerowe. Jest to bardzo popularne, prawie nie ścigane przez policję przestępstwo, które polega na dystrybucji, produkcji oraz sprzedaży nielegalnych kopii objętego prawami autorskimi oprogramowania. Pirackie oprogramowanie może być rozpoznane po zaniżonych cenach, znacznie gorszej jakości dokumentacji albo nawet jej brakowi, a także po kiepskiej jakości opakowania. Dystrybucja tego nielegalnego oprogramowania może mieć miejsce z wykorzystaniem Internetu. Piraci komputerowi mogą znaleźć swoich odbiorców na całym świecie, dzięki czemu straty ponoszone przez producentów oprogramowania są bardzo duże. Należy pamiętać, że nawet sama instalacja oprogramowania na większej ilości komputerów, przy braku wykupienia odpowiedniej ilości licencji jest przykładem łamania prawa oraz podlega karze. Oprogramowanie zazwyczaj możemy pożyczać osobom trzecim, jednak w danym momencie nie można z niego korzystać jednocześnie na dwóch komputerach.
Wnioski
W czasie ściągania programów z Internetu należy zwrócić szczególną uwagę, czy nie łamiemy przy tym prawa. Zawsze powinniśmy się upewnić, że oprogramowanie, które właśnie ściągamy jest w pełni legalne i czy na razie nie musimy za nie płacić.
Istnieje tak wielka ilość rodzajów oprogramowania, że możemy wybrać spośród nich te, które umożliwiają zapoznanie się z możliwościami programu komercyjnego przed jego faktycznym zakupem. Bardzo często możemy znaleźć odpowiedniki programów komercyjnych, które są darmowe, a mają w zasadzie takie same możliwości jak bardzo drogie programy. Użytkownicy, którzy nie mają dostępu do Internetu mogą znaleźć oprogramowanie tego typu w pismach komputerowych z załączonymi płytami kompaktowymi. Za pisma, co prawda musimy zapłacić, jednak programy tam zamieszczane są często o wiele tańsze od programów komercjalnych, warto zatem zastanowić się przed kupnem pełnej wersji danego programu, czy nie zakupić się w magazyn komputerowy, który zawiera jego wersję demonstracyjną. Dzięki dużej różnorodności licencji firmy, które używają komputerów mogą wybierać najbardziej korzystne oraz najtańsze rozwiązania.
Test sprawdzający zdobytą wiedzę
Pytanie 1. Jakiego rodzaju licencje uprawniają do sporządzania ściśle określonej liczby kopii danego programu na użytek własny?
a) Licencje grupowe.
b) Licencje sieciowe.
c) Licencje obszarowe.
Pytanie 2. Według praw opisujących, jaką licencję jest rozpowszechniany system operacyjny Linux?
a) Licencja typu GPL.
b) Licencja typu Shareware.
c) Licencja typu Firmware.
Pytanie 3. Czy przez pożyczenie swojemu koledze gry komputerowej popełniamy przestępstwo?
a) Nie.
b) Tak.
c) Jedynie w wypadku, gdy ty i kolega będziecie z niej korzystali jednocześnie.
Pytanie 4. Który z typów oprogramowania może być używany jedynie przez pewien określony czas?
a) Oprogramowanie Freeware.
b) Oprogramowanie Shareware.
c) Oprogramowanie Addware.
Pytanie 5. Jaki typ oprogramowania w przeszłości był programem komercyjnym?
a) Oprogramowanie Abandonware.
b) Oprogramowanie Freeware.
c) Oprogramowanie Addware.
Pytanie 6. Który z wymienionych typów licencji nie jest bezpłatny?
a) Licencja typu freeware.
b) Licencja jednostanowiskowa.
c) Licencja typu Public Domain.
Pytanie 7. Który z wymienionych typów oprogramowania przeznaczony jest do ściśle określonego urządzenia?
a) Oprogramowanie Firmware.
b) Oprogramowanie Liteware.
c) Oprogramowanie Addware.
