Cukry są to związki organiczne, które bardzo powszechnie występują w przyrodzie. Są one materiałem energetycznym, a także strukturalnym. Biorąc pod uwagę wielkość oraz strukturę cząsteczek, wyróżnić można trzy grupy cukrów: cukry proste (monosacharydy), dwucukry (disacharydy) i wielocukry (polisacharydy). Z uwagi na obecność charakterystycznych grup funkcyjnych, poza grupami hydroksylowymi, które są składnikami wszystkich cukrów, wyróżnia się aldozy (posiadające grupy aldehydowe) i ketozy (z grupami ketonowymi). Wśród cukrów prostych można wyróżnić triozy (o trzech atomach węgla w cząsteczce), tetrozy (mające cztery atomy węgla), pentozy (o pięciu atomach węgla), heksozy (posiadające sześć atomów) i heptozy (zawierające siedem atomów węgla). Najczęściej spotykanymi i najważniejszymi cukrami są pentozy, np. ryboza i heksozy, np. glukoza, fruktoza. Glukoza jest bardzo dobrze rozpowszechniona w przyrodzie. Występuje ona np. w płynach ustrojowych zwierząt oraz we krwi. W stanie czystym jest ona bezbarwnym, krystalicznym ciałem stałym o słodkim smaku. Otrzymuje się ją na drodze hydrolizy cukrów złożonych.
Cukry złożone, które są polimerami typu kondensacyjnego, stanowią zdecydowana większość naturalnych cukrów. Niektóre z cukrów złożonych stanowią substancje zapasowe, np. skrobia, glikogen. Inne są substancjami szkieletowymi, np. chityna (u zwierząt) i celuloza (w roślinach). Polisacharydy można przeprowadzić w cukry proste w reakcji hydrolizy, która zachodzi w obecności enzymów lub kwasów. Do najważniejszych wielocukrów zaliczane są: skrobia, glikogen i celuloza.
Najważniejszymi disacharydami są: sacharoza, maltoza, laktoza. Z wymienionych dwucukrów wszystkie, oprócz sacharozy, charakteryzują się właściwościami redukującymi dając pozytywny efekt próby Trommera i Tollensa. Disacharydy ulegają hydrolizie na cukry proste w obecności odpowiednich enzymów, albo na gorąco w środowisku kwaśnym. Ogrzewanie dwucukrów powoduje ich stopienie, a następnie zachodzi karmelizacja. Sacharoza nazywana inaczej cukrem buraczanym albo trzcinowym jest słodką substancją, która dobrze rozpuszcza się w wodzie. Jest spotykana w wielu owocach i roślinach. Łatwo ulega hydrolizie i fermentacji. Sacharoza jest cukrem nie redukującym i skręca płaszczyznę światła spolaryzowanego w prawo. Otrzymywana jest z trzciny i buraków cukrowych. Jest ona pospolitym środkiem słodzącym i odżywczym.
Cukry są wykorzystywane w bardzo wielu dziedzinach życia i w przemyśle. Glukoza stanowi składnik sztucznych miodów. Ponadto jest używana w przemyśle spożywczym w produkcji wyrobów cukierniczych. Stosuje się ją także w lecznictwie. Sacharoza jest wykorzystywana w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Ogromne znaczenie ma celuloza. Tworzy ona szereg włókien naturalnych, takich jak len, bawełna. Jest wykorzystywana także do produkcji papieru. Skrobia natomiast jest podstawowym składnikiem pożywienia człowieka.
