Ewolucja jest ciągle zachodzącym procesem zwiększającym zróżnicowanie, złożoność i organizację świata organicznego, uwzględnia nie tylko dane osobniki, ale całe populacje. Ewolucja jest rozwojem wolnym, ale nieodwracalnym i posiadającym swój kierunek.
Embriologia bada rozwój zarodkowy organizmów, czyli rozwój organizmów wielokomórkowych rozmnażających się płciową, w tym rozwój człowieka. Zajmuje się okresem od zapłodnienia do momentu wydania na świat potomstwa, czyli u organizmów żyworodnych do opuszczenia ciała matki podczas porodu, a u jajorodnych do wylęgu z osłon jajowych.
U organizmów wyższych zachodzi zjawisko rekapitulacji, to znaczy, że w ich rozwoju występują etapy charakterystyczne także dla organizmów niższych. Rekapitulacja jako termin została zaproponowana prze von Baera. Zaobserwował on, że niektóre etapy rozwoju organizmu są zbliżone do niektórych etapów jego poprzedników (przodków). Koncepcję to zmodyfikował Haeckel (z dyskusyjnym skutkiem) - stwierdził, że organizm przechodzi przez etapy rozwojowe podobne do etapów dorosłych przodków. Obecne badania dowodzą, że nie miał on jednak racji, rozwój genetyki pozwala przyznać rację von Baerowi.
Np. serce ssaka na początku swojego rozwoju składa się z czterech pęcherzyków ułożonych podobnie jak u zarodka ryb - jeden na drugim. Następnie kształtują się przedsionki, jak u płazów. Kolejnym etapem jest wykształcenie niepełnych przegród między komorami (jak u gadów). Tak samo etapami rozwijają się przednercza i nerka właściwa.
U mięczaków i części pierścienic występuje trochofora, czyli urzęsiona larwa.
Można również porównywać rozwój zarodkowy różnych kręgowców w odpowiednich stadiach rozwojowych. Na początku są one bardzo podobne do siebie - somity (segmenty z podziału mezodermy) są tak samo ułożone, łuski i szczeliny skrzelowe są podobne. W zbliżony sposób tworzą się zawiązki odnóży. Przez pewien czas jest wyraźne podobieństwo między embrionami jaszczurki, kurczaka, świni i człowieka, ale już zarodki ryb i płazów bardziej się różnicują i przypominają już formy charakterystyczne dla swoich gromad.
W zarodkach gadów, ptaków i ssaków powstają szczeliny skrzelowe, jako że pochodzą od tych samych przodków, od których pochodzi podłoże dziedziczne.
U roślin jest mniej przykładów rekapitulacji, a ich rozwój jest prostszy niż zwierząt. Przykładem rekapitulacji może być akacja, która posiada dobrze rozwinięte liście złożone, ale siewki mają liście pojedyncze (takie liście są we wszystkich etapach rozwojowych przodków).
Na tych nielicznych przykładach można wykazać związki między embriologią a ewolucją. Zatem można stwierdzić, że embriologia dostarcza dowodów na potwierdzenia ciągłości przemian w świecie żywym w oparciu o materiał genetyczny przodków, zapewniający ciągłość istnienia.
