Antykoncepcja- polega na stosowaniu różnego rodzaju środków, które mają zapobiegać ciąży przez aktywne seksualnie kobiety. Środki te spełniają rolę w różny sposób, powodują m.in. blokowanie owulacji czy uniemożliwiają implantację zygoty.

Metody umożliwiające zapobieganie ciąży, możemy podzielić na naturalne, mechaniczne oraz chemiczne.

Mogą to być środki działające zabójczo na plemniki lub tworzące środowisko w którym plemniki nie mogą się poruszać. Metody naturalne przydatne są w planowaniu ciąży. Umożliwiają określenie momentu owulacji a tym samym największe prawdopodobieństwo wystąpienia zapłodnienia. Jeśli kobieta chce uniknąć ciąży to w czasie owulacji powinna zachować abstynencję seksualną.

Metody naturalne do których należy m.in. metoda Ogina, polegają na obserwacji zmian śluzu oraz na wykonywaniu codziennego pomiaru temperatury ciała.

Metody naturalne stanowią jedną z najmniej skutecznych spośród wszystkich dostępnych metod.

Jedną z form uniknięcia ciąży jest sterylizacja. U kobiet zabieg sterylizacji polega na podwiązaniu, usunięciu czy przecięciu jajowodów. Sterylizacji poddają się także mężczyźni. U nich ten zabieg polega na przecięciu lub podwiązaniu nasieniowodów. Decyzja o poddaniu się takiemu zabiegowi musi być dobrze przemyślana, gdyż często jest to zabieg nieodwracalny.

Środki antykoncepcyjne:

- środki wszczepiane pod skórę lub plastry antykoncepcyjne, zawierające znaczne ilości hormonów,

- zastrzyki antykoncepcyjne ( obecnie prowadzi się badania nad szczepionką antykoncepcyjną ),

- tabletki antykoncepcyjne przyjmowane doustnie,

- wkładki domaciczne,

- prezerwatywy dla mężczyzn

(na rynku dostępnych jest wiele różnych modeli tego środka, istnieją prezerwatywy nawilżane czy pokryte odpowiednim środkiem działającym plemnikobójczo, z tym środkiem używa się czasami lubrykantów, należy podkreślić, że wraz z prezerwatywą nie powinno się stosować środków natłuszczających, gdyż może dojść do uszkodzenia struktury lateksu, istotne jest też właściwe założenie, prezerwatywę nakładamy na członka w stanie wzwodu i pozostawiamy na jego szczycie 'pusty' zbiorniczek na spermę, czasami celem zwiększenia pewności wraz z tym środkiem stosujemy dodatkowy np. kremy lub globulki antykoncepcyjne),

- prezerwatywy dla kobiet

( każde zbliżenie wymaga nowej prezerwatywy, w przypadku żeńskiej prezerwatywy sposób postępowania jest nieco inny, środek ten składa się z dwóch pierścieni, wewnętrznego i zewnętrznego, wewnętrzny pierścień umieszczamy wewnątrz pochwy, należy mieć pewność, że członek znajduje się w środku prezerwatywy),

- błony dopochwowe

( środek ten wymaga pewnej wprawy w zakładaniu, gdyż przed jego zastosowaniem konieczne jest rozprowadzenie dużej ilości kremu lub żelu plemnikobójczego po jego powierzchni, wprowadzenie musi być dokładne, po zakończeniu stosunku błonę taką należy wyjąć, sprawdzić i oczyścić, jeśli planujemy kolejny stosunek w czasie dłuższym niż osiem godzin od nałożenia należy powtórzyć nałożenie środka plemnikobójczego, ale tym razem bez wyjmowania błony),

- gąbki dopochwowe

( jest to pianka poliuretanowa, która nasączona jest środkiem plemnikobójczym, w środkowej części znajduje się zagłębienie, rozmiar gąbki jest niewielki, posiada tasiemkę ułatwiającą jej usunięcie, gąbka od momentu założenia zapewnia skuteczna ochronę przez 30 godzin, ale po ostatnim wytrysku nie należy jej wyjmować przez około 12 godzin, skuteczność tego środka jest niewielka, dlatego należy ja stosować z innymi środkami),

-środki chemiczne, plemnikobójcze

( należą tu kremy, pianki czy globulki antykoncepcyjne, powinny stanowić drugi wariant zabezpieczenia, gdyż ich skuteczność jest nieco niska).

Częstość stosowania wymienionych powyżej metod antykoncepcyjnych zależy od wielu czynników.

Ponad 60 % kobiet, które chcą uniknąć ciąży stosują antykoncepcję.

Najczęściej stosowanymi środkami są tabletki antykoncepcyjne. Większość kobiet zaufało tej metodzie, dzięki zmniejszeniu ryzyka pojawiania się skutków ubocznych, które występowały po zażywaniu tabletek w minionych latach. Bardzo często stosuje się też prezerwatywę. Jest to środek łatwo dostępny, gdyż jego zakup nie wymaga recepty lekarskiej, co więcej chroni on przez niektórymi chorobami, przenoszonymi droga płciową.

Inne równie często stosowane metody:

- podwiązanie jajowodów lub nasieniowodów,

- błony dopochwowe,

- wkładki domaciczne,

- pianki plemnikobójcze,

- plastry antykoncepcyjne,

- zastrzyki antykoncepcyjne i in.

Czasem jednak dochodzi do sytuacji, kiedy zastosowane środki okazały się zawodne. Mogło dojść do pęknięcia prezerwatywy czy zbyt późnego wyjęcia członka w czasie stosunku przerywanego lub do zwyczajnego zapomnienia się. Jeśli nie minęło zbyt wiele czasu istnieje możliwość zastosowania odpowiedniej tabletki. Dzięki znacznej dawce hormonów, nie dochodzi do uwolnienia komórki jajowej lub jeśli już doszło do owulacji, powodują zagęszczenie śluzu w obrębie szyjki macicy a tym samym hamują drogę plemnikom i nie dopuszczają do kontaktu obu gamet.