termin używany na określenie epoki najstarszej w dziejach kultury śródziemnomorskiej. Słowo antyk ma łaciński rodowód: łac. antiquus oznacza "dawny". Pojęcie antyku stosuje się głównie w odniesieniu do kultury oraz sztuki starożytnej Grecji i Rzymu.
Epoka trwała około 1300 lat: od przełomu IX i VIII w. p.n.e. do 476 r. Początek antyku jest związany z powstaniem takich arcydzieł literatury, jak Iliada i Odyseja (ok. VIII w. p.n.e.). Data końcowa to koniec Cesarstwa Zachodniorzymskiego (germańskie wojska pod wodzą Odoakra zdobyły Rzym).
Kultura grecka jest najwcześniejszą z kultur, których rozwój miał miejsce na kontynencie europejskim. O jej wyjątkowym charakterze świadczy fakt, że przyjęła niemal natychmiast doskonałą, ostateczną formę. Jej wpływy są wyraźne w kolejnych epokach - naukę, literaturę i mitologię grecką (wierzenia) uważano za wzór, obficie z nich czerpano. Zdobycze kulturalne Grecji uznano za ideał, wzorzec klasyczny (łac. classicus - wzorowy, pierwszorzędny).
Najstarszy okres kultury greckiej to kultura minojska. Kultura minojska (od Minosa - króla Krety) rozwijała się w okresie 3000-1100 r. p.n.e. Jej końcowy etap - kultura mykeńska - w latach 1600-1100 p.n.e. Źródłem wiadomości na ich temat są badania archeologiczne oraz epopeje Homera, który obficie czerpał z dorobku kulturowego swoich przodków. Iliada i Odyseja powstały w VIII w. p.n.e. W V w. p.n.e. tworzyli wielcy tragicy: Ajschylos, Sofokles, Eurypides. Nastąpił też rozwój komedii (twórczość Arystofanesa). W tym czasie starożytna Grecja przeżywała pod rządami Peryklesa okres największej świetności, zwany ateńskim oświeceniem. W III w. p.n.e. powstały wielkie szkoły i systemy filozoficzne: stoików, epikurejczyków, hedonistów, cyników i sceptyków.
Powstały wówczas kanony klasycznego piękna architektury i sztuki greckiej, rozwinęła się filozofia (Sokrates, Platon, Arystoteles), stworzono podwaliny wielu dziedzin nauki: matematyki, fizyki, astronomii, rozwinęła się sztuka krasomówstwa itp. Grecy nie zaniedbywali też ciała, rozwijali kulturę i sprawność fizyczną. Te tradycje przetrwały do czasów współczesnych - idee olimpijskie.
Rzymianie przejęli od Greków ich wierzenia religijne, modyfikując je odpowiednio do własnych potrzeb. Najwięksi twórcy literatury rzymskiej: Horacy, Wergiliusz, Owidiusz wzorowali się na dziełach greckich mistrzów. Powstały znane do dziś Ody Horacego, Eneida Wergiliusza (epos wzorowany na homeryckim). Rzymianie rozwinęli też filozofię (Seneka, Marek Aureliusz). Stworzyli system prawny, na którym w dużym stopniu jest oparte współczesne prawo.