holenderski filozof, teolog, pisarz, jeden z największych autorytetów epoki Odrodzenia. Ukończył słynną wówczas szkołę Braci Wspólnego Żywota w Deventer, a w 1487 r. wstąpił do zakonu kanoników regularnych od św. Augustyna w Steyn, gdzie otrzymał święcenia kapłańskie. W 1493 r. został sekretarzem biskupa Cambrai, który dwa lata później wysłał Erazma na studia do Paryża. Tutaj przebywał w Kolegium Montaigu, czyli wspólnocie ubogich studentów. W 1499 r. wyjechał do Anglii, gdzie poznał Tomasza Morusa i Johna Coleta, którzy wywarli na nim bardzo duże wrażenie. Lata 1500-21 to okres, w którym Erazm bardzo wiele podróżował: przebywał wtedy w Paryżu, Niderlandach, kilkakrotnie w Anglii, Rzymie, Wenecji, Bazylei. Wykładał na uniwersytetach w Oksfordzie, Cambridge, zajmował się działalnością literacką i wydawniczą, a w latach 1516-21 był doradcą Karola I, króla Hiszpanii (późniejszy cesarz Karol V).
Najważniejsze dzieła Erazma to: Adagorium collectanea (1500 r.), Przewodnik rycerza chrześcijańskiego (1504 r.), Pochwała głupoty (1511 r.), Rozmowy (1518 r.), De libero arbitris (1524 r.), Institutio christiani matrimonii (1526 r.), Ciceronianis (1527 r.). Ponadto przygotował greckie wydanie Nowego Testamentu (1516 r.), w którym umieścił przekład łaciński i komentarze (zadedykował to wydanie papieżowi Leonowi X), wydał wiele pism ojców Kościoła wraz z własnymi komentarzami, prowadził bardzo szeroką korespondencję (m.in. z Lutrem, Zygmuntem I Starym, Henrykiem VIII i wieloma uczonymi). Lata 1521-30 spędził w Bazylei, ale gdy zwyciężyła w niej reformacja, wyjechał do Fryburga (powrócił rok przed śmiercią).
Był człowiekiem głęboko religijnym i wykształconym, zwolennikiem reformy Kościoła na zasadach humanistycznych, nawoływał do zwalczania zabobonu, korupcji, rozwiązłości zakonników, handlu relikwiami, kultu obrazów. Jednocześnie był rzecznikiem podniesienia poziomu wykształcenia duchowieństwa, zniesienia w szkołach kar cielesnych, lepszego wykształcenia nauczycieli, dostępu kobiet na wyższe uczelnie. Uważał, że przyczyną wszelkiej niedoskonałości i zła jest głupota, która daje ludziom złudzenie szczęścia. Był przeciwnikiem reformacji; krytykował Lutra za jego "nadmierną gwałtowność" i odrzucał predestynację. Umierając przekazał swój majątek na rzecz chorych i ubogich.
Potrzebujesz pomocy?