Cechy tragedii antycznej: Tragedia to utwór dramatyczny poruszający poważne zagadnienia. Jej forma charakteryzuje się monumentalnością, patosem i wzniosłością. Celem tragedii było przeżycie przez widza katharsis (oczyszczenie- rozładowanie uczuć dzięki przeżyciu emocjonalnemu wywołanego przez tragedię- przeżycie litości i trwogi). 

Tragizm: Nieprzezwyciężalny konflikt pomiędzy dążeniami wybitnej jednostki a dominującymi nad nią siłami (np. los, decyzje bogów, normy moralne, prawa historii, racje społeczne). Bohater tragedii jest zmuszony dokonać wyboru pomiędzy równoważnymi i wykluczającymi się wartościami. Nigdy nie będzie to wybór pomyślny, jednoznacznie trafny. Konsekwencją jest nieuchronna klęska bohatera, najczęściej śmierć. 

Wina tragiczna: Nieszczęśliwe zbłądzenie, nieświadome złamanie zasad/ popełnienie zbrodni, błędne rozpoznanie własnej sytuacji przez bohatera. Winy tragicznej dopuszcza się bohater, który nieświadomie popełnia błędy, które prowadzą go do katastrofy.

Ironia tragiczna- opiera się na różnicy, jaka zachodzi pomiędzy tym, co bohater wie o sobie i jak ocenia swoje położenie a stanem faktycznym, który jest dla niego ukryty. Widz dramatu zna prawdę i obserwuje bohatera uwikłanego w konsekwencje swojej nieświadomości.

Hybris (pycha): ludzka pycha wynikająca z naiwnego przeświadczenia, że można oszukać przeznaczenie.

Fatum: siła zewnętrzna, która wyznacza bieg wydarzeń, zły los.

Konflikt tragiczny: sytuacja w której bohater jest zmuszony wybrać pomiędzy dwoma równorzędnymi racjami. Każda decyzja którą podejmie będzie miała negatywne skutki.

Mit rodziny Labdakidów

To ród wywodzący się od Labdakosa, który objął tron w Tebach po legendarnym założycielu tego miasta- Kadmosie. Labdakos ściągnął na swój ród klątwę przez zabicie jednego ze smoków Hery. Kolejną klątwę nałożył jego syn Lajos, który uwiódł i porwał syna króla Pelopsa. Pelops rzucił na Lajosa klątwę, aby urodził mu się syn ojcobójca. Lajos poślubił Jokastę i mieli syna Edypa.

Edyp jest dobrym, rozsądnym królem i człowiekiem. W momencie, w którym dowiaduje się od wyroczni o swoim losie: że stanie się ojcobójcą i poślubi własną matkę, postanawia zrobić wszystko aby do tego nie doszło. Wyrusza z Koryntu, który uważa za rodzinny aby nie dokonać zbrodni co właśnie doprowadza do jej dokonania tj. na drodze do Teb zabija przez przypadek (nieświadomie) swojego ojca i docierając do Teb poślubia swoją matkę jako nagrodę za pokonanie Sfinksa. Kiedy na Teby spadają klątwy (z jego powodu, jednak jest on tego nieświadomy) ukazuje nam się jako król skupiony na dobrobycie własnych poddanych i obiecuje uczynić wszystko aby zatrzymać nieszczęścia spadające na polis. Edyp nie ma wpływu na swój los, ponieważ jest on już przesądzony. Każda jego decyzja mająca na celu powstrzymanie własnych zbrodni tak naprawdę tylko do nich doprowadza.

 

Eteokles- nie chciał oddać tronu bratu.

Polinejkes- „zdrajca” napadł na Teby.

Konflikt pomiędzy Antygoną i Kreonem rozgrywa się na płaszczyźnie moralno-religijnej. Kreon kieruje się ludzkim prawem i pragnie sprawiedliwego wyroku dla zdrajcy państwa. Zakaz który wydaje nie jest tylko jego kaprysem, a ma moralne uzasadnienie- pośmiertny los nie może być taki sam dla obrońcy państwa i jego zdrajcy. Reprezentuje interesy władzy państwowej. Kara nie dotyka jednak winowajcy, a jego bliskich. Karze sprzeciwia się prawo moralne i religijne, które reprezentuje Antygona. Wydaje ona walkę państwu, które nie chce uszanować naturalnego i religijnego obowiązku człowieka (romantyczny bunt). Antygona żegna się z życiem w momencie pochówku brata, nawet gdyby Kreon zdążył z ułaskawieniem nie byłaby w stanie przyjąć z powrotem życia. Antygona to posąg przerastający ludzką miarę, Kreon to zwykły człowiek pełen słabości i błędów. Antygona ginie, ale klęskę pon

osi Kreon.

(Użyłam podręcznika do języka polskiego z gwo i repetytorium nowej ery. Wszelkie cytaty pochodzą z tych książek:) )