Jak skutecznie przygotować się do matury?

Czym jest matura? Dlaczego warto ją zdać?

Matura jest swoistym rytuałem społecznym, który pozwala osobie przekroczyć pewną granicę i zostać uznawaną za dorosłą. Dziecko, które do tej pory zdobywało wiedzę, zdaje egzamin dojrzałości i staje się pełnoprawnym członkiem społeczeństwa. Jest to moment przejścia, który ma na celu określenie, czy osoba jest gotowa na samodzielne funkcjonowanie.

Jednak warto zauważyć, że dorosłość nie jest ściśle związana z wiekiem biologicznym. To raczej poziom odpowiedzialności i zdolność do reagowania na wyzwania życiowe. Dlatego w dzisiejszym świecie posiadanie odpowiedniej wiedzy ogólnej jest kluczowym wskaźnikiem dorosłości. Wartościowe jest także zrozumienie, że nie wszystko, czego się uczymy, może być przydatne w naszym życiu. Jednak, jako, że każdy wybiera własną ścieżkę, a matura pomaga społeczeństwu ocenić poziom wiedzy wszystkich osób, to dlatego istnieje właśnie podział obowiązkowe i dodatkowe przedmioty na maturze. Dzięki temu każdy może dostosować swoje wykształcenie do indywidualnych celów.

Przygotowania do matury – jak zaplanować naukę? Od czego zacząć?

Gdy zaczynamy myśleć o przygotowaniach do matury, kluczowym krokiem jest stworzenie planu nauki. Niestety, w wielu szkołach brakuje wsparcia w tym zakresie, co prowadzi do niewłaściwego przygotowania i niskich wyników na egzaminie.

Planowanie nauki obejmuje trzy główne elementy: wybór metody przygotowania, stosowanie odpowiednich technik nauki oraz tworzenie spójnego planu, który połączy wcześniejsze dwie kwestie.

Metoda przygotowania może obejmować naukę samodzielną, korepetycje lub kursy. Dla większości uczniów niezależnie od wybranej opcji stałą jest jeszcze oczywiście nauka w szkole. 

Wybór odpowiedniej metody zależy od celów i preferencji ucznia. Istotne jest w tym względzie poznanie skutecznych technik nauki, takich jak robienie notatek, praca z fiszkami czy skuteczne planowanie nauki teoretycznej i odtwórkowej, czyli rozwiązywanie zadań maturalnych.

Warto zrozumieć, że planowanie nauki jest kluczowe, ponieważ nawet jeśli korzystamy z kursów lub korepetycji, większość pracy musimy wykonać samodzielnie, w domu. Dlatego ważne jest, aby mieć jasny plan i systematycznie go realizować. Niezależnie od celów i wybranych metod, systematyczność jest kluczem do sukcesu na maturze, podobnie jak w na każdym dużym egzaminie.

Nauka na ostatnią chwilę – czy aby na pewno?

Czym różni się efektywna nauka od szybkiej nauki? 

Definicje nie są jasne, ponieważ to, czy metoda jest szybka, czy nie, zależy od ilości pracy, jaką trzeba wykonać. Dla wielu osób szybka nauka to taka, w której poświęcamy do 20% czasu na osiągnięcie konkretnego celu edukacyjnego, w porównaniu z większością innych osób. Na przykład, większość uczniów przygotowuje się do matury przez 6-9 miesięcy, podczas gdy jeśli ktoś zrobi to w maksymalnie 1-2 miesiące, to wtedy można mówić o nauce szybkiej, czy też nawet nauce na ostatnią chwilę.

Z drugiej strony efektywna nauka to taka, która przynosi wyniki. Oznacza to, że niezależnie od ilości godzin poświęconych na naukę, każda godzina spędzona nad materiałem edukacyjnym przynosi trwałe zapamiętanie materiału, co w końcu przekłada się na dobry wynik na egzaminie maturalnym.

Szybka nauka może być efektywna, ale w większości przypadków nie jest. Wynika to z faktu, że gdy mamy dużo materiału do opanowania i skrócimy czas nauki, to możemy nauczyć się części materiału bardzo dobrze, ale nie opanujemy go w całości. W rezultacie szanse na uzyskanie wysokiego wyniku spadają. Dlatego większość osób woli uczyć się systematycznie, regularnie, np. 3-4 razy w tygodniu przez 6 do 9 miesięcy. To podejście jest również mniej męczące i również dzięki temu, jest efektywne.

Dlatego warto się dwa razy zastanowić nad tym czy chcemy uczyć się na ostatnią chwilę, przynajmniej jeśli zależy nam na dobrym wyniku maturalnym. Matura sprawdza wiedzę i umiejętności oraz poziom samodyscypliny, który jest niezbędny na studiach, gdzie wymagana jest jeszcze większa samodyscyplina. W tym względzie spełnia swoją rolę społeczną. Gdy to zrozumiemy, to będzie nam łatwiej zdecydować się na systematyczną, długofalową i efektywną naukę.

Samodyscyplina i systematyczność to jednak nie wszystko. Można podejść do nauki mądrze. Im lepsze metody przygotowania i techniki  uczenia się wybierzemy, tym mniej czasu i samodyscypliny będziemy ostatecznie  potrzebować.

Jakie są techniki nauki oraz metody przygotowania do matury?

Wysoko efektywne techniki nauki to te, które stymulują proces przekształcania informacji z pamięci długotrwałej do pamięci operacyjnej. Nazywamy je aktywnymi technikami uczenia się, bo w toku ich korzystania aktywizują nas, zmuszając do utrzymania skupienia na tym co robimy. To tak zwane powtórki, które systematyzują wiedzę i budują poczucie kompetencji. Techniki, które pomagają nam realizować takie powtórki w sposób efektywny to:

1. Praca z fiszkami (bez podglądania i czytania) – do utrwalania faktów.
2. Rozwiązywanie zadań maturalnych – ale tylko po próbie samodzielnego rozwiązania.
3. Zadawanie pytań i dyskusje na temat niezrozumianego materiału.
4. Pomaganie innym w nauce – tłumaczenie innym tego, co już wiemy.
5. Tworzenie notatek, zarówno służących zrozumieniu tekstu, jak i do późniejszych powtórek.
6. Samodzielna analiza informacji w oparciu o pytania i aktualną wiedzę.
7. Połączenie powyższych technik w zróżnicowanym systemie nauki.
   
   

Nisko efektywne techniki uczenia się polegają na nadmiernym poleganiu na jednej technice lub stosowaniu biernych metod nauki. Bierna nauka to uczenie się poprzez podążanie za kimś lub za czymś w toku nauki (nauczycielem, wideo, nagraniami audio) lub biernym czytaniem podręczników czy notatek. Do technik niskiej efektywności zaliczamy:

1. Uczestnictwo w kursach wideo.
2. Korepetycje bez indywidualnego planu nauki poza nimi.
3. Słuchanie podcastów.
4. Bierną lekturę podręczników lub własnych notatek, w toku których przepisujemy treści słowo w słowo.
5. Realizowanie jednej z powyższych metod jako głównej techniki uczenia się.

Te techniki są mniej efektywne, choć nie oznacza to, że są całkowicie nieefektywne. Jeśli jednak dominują w Twoim procesie nauki, może to utrudnić osiągnięcie zamierzonych wyników.

Metody nauki do matury – jak zdać maturę?

Teraz, spróbujmy bardziej usystematyzować teorię na temat efektywnej nauki i podzielić ją na różne metody nauki do matury, w zależności od poziomu organizacji procesu nauki, jaki dostaje maturzysta.

Dlaczego organizacja procesu nauki jest kluczowa? Ponieważ ma największy wpływ na sposób uczenia się, intensywność nauki, czasochłonność nauki oraz poziom stresu. To wszystko wpływa na efektywność przygotowań do matury.

Sama matura nie jest trudna pod względem treści. Jest trudna ze względu na ilość materiału. Organizacja nauki, planowanie pracy i utrzymanie porządku w materiałach do nauki pomagają radzić sobie z tą ilością. To aspekty, z którymi uczniowie najczęściej mają problem i które stanowią główną przeszkodę w zdaniu matury lub uzyskaniu dobrego wyniku.

Nauka samodzielna jest jedną z podstawowych metod przygotowania do matury. To sposób, który daje uczniom możliwość indywidualnej nauki. Wymaga dostępu do źródeł wiedzy teoretycznej, takich jak podręczniki, filmy edukacyjne lub kursy online. Dodatkowo niezbędne są materiały zawierające zadania maturalne. Samodzielna nauka wymaga także stworzenia planu nauki, który uwzględnia zarówno naukę teorii, jak i ćwiczenie zadań.

Większość uczniów korzysta z nauki samodzielnej, ponieważ jest to podejście, które może być skuteczne, o ile potrafią efektywnie się uczyć i dobrze organizować czas nauki. Jednak niektórzy wybierają połączenie nauki samodzielnej z korepetycjami. Korepetytorzy mogą dostarczać dodatkowej wiedzy i pomagać w rozwiązywaniu trudności. To podejście może zwiększyć efektywność nauki.

Jest jeszcze trzecie podejście, które polega na korzystaniu z kursów przygotowawczych. Kursy te oferują różne narzędzia, takie jak filmy wideo i materiały edukacyjne. Pomagają one w organizacji procesu nauki i dostarczają informacji zwrotnych na temat postępów ucznia. Taki kurs może stanowić solidną strukturę nauki i znacznie usprawnić organizację pracy. W tym względzie warto w szczególności poszukać kursów, które dodatkowo mają wbudowane korepetycje, gdyż mamy wtedy wszystko, co najlepsze, w jednym miejscu.

Warto pamiętać, że niezależnie od wybranej metody nauki, zadania maturalne stanowią kluczowy element przygotowań. Rozwiązując je, uczniowie powinni pracować samodzielnie, szukać błędów i konsultować się w razie potrzeby. Liczba rozwiązanych zadań ma istotne znaczenie, dlatego warto zadać sobie cel  rozwiązania co najmniej 500 zadań z każdego przedmiotu, tak by dobrze przygotować się do matury.

Podsumowując, istnieją różne podejścia do przygotowań do matury, takie jak nauka samodzielna, korepetycje czy kursy przygotowawcze. Wybór zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji ucznia. Kluczem do sukcesu jest jednak regularna nauka, rozwiązywanie zadań i unikanie podstawowych błędów w toku procesu uczenia się.

Autor lek. Dariusz Chrapek z Więcej niż Matura. 

Artykuł sponsorowany

materiały promocyjne