Rozwój komputerów ostatnimi czasy jest porażający. Coraz lepsze maszyny potrafią w coraz większym stopniu zastąpić człowieka. Jednak czym byłby komputer bez oprogramowania. Stare komputery nie potrzebowały programów, ponieważ programowało się je mechanicznie, przestawiając odpowiednie dźwignie. Jednak dzisiejsze komputery potrzebują dużej ilości różnego rodzaju programów, aby mogły dobrze działać i spełniać swoje funkcje. Programy komputerowe są często drogie, ale ich użyteczność jest wielka. Zakupienie potrzebnego programu jest często inwestycją na całe życie, ponieważ większość programów można potem uaktualnić dzięki Internetowi.
Najczęściej spotykany podział oprogramowania
Jak wspominałam, komputery bez oprogramowania nie mogą funkcjonować. Cóż z tego, że posiadamy najnowszy sprzęt, skoro nasze programy są stare, produkowane w czasach, kiedy o takim sprzęcie nie mogło być mowy. Wówczas programy nie wykorzystują wszystkich możliwości sprzętu. Oczywiście wtedy droższy sprzęt jest coraz większym wyrzucaniem pieniędzy w błoto.
Istnieje tradycyjny podział oprogramowania komputerowego. Wyróżniamy programy systemowe, narzędziowe oraz użytkowe. Z punktu widzenia użytkownika tylko te ostatnie są ciekawe. Programy systemowe są wykorzystywane przez system operacyjny. Dzięki nim można sterować różnymi urządzeniami, na przykład kartą graficzną czy drukarką. Programy narzędziowe są wykorzystywane do tego, by przystosować konkretne programy użytkowe do działania, co w żargonie informatyków nazywa się "wdrożeniem". Narzędzia tego typu są raczej wykorzystywane przez profesjonalistów.
Dopiero oprogramowanie typu użytkowego jest tym, co na co dzień spotyka się i wykorzystuje w komputerach. Programy użytkowe mają różnorakie zastosowania, od redagowania różnego rodzaju tekstów, mniej lub bardziej skomplikowanych, poprzez narzędzia służące do zarządzania danymi (bazy danych), tworzenia i przeglądania grafiki, zapobiegania atakom wirusów, aż po skomplikowane pakiety, które posiadają w sobie wiele programów dostosowanych do jednego obszernego celu.
System operacyjny
Najważniejszym programem, a właściwie zestawem wielu skomplikowanych programów, jest komputerowy system operacyjny. Na jego bazie możliwe jest uruchamianie różnych programów. System operacyjny administruje pracą całego komputera, przydziela zasoby konkretnym programom i procesom. System operacyjny zawsze bierze pod uwagę konfigurację sprzętową komputera. Jego napisanie jest bardzo trudne i kosztowne, ponieważ musi być spełnione wiele wymogów. Pisanie systemu operacyjnego jest zajęciem bardzo żmudnym, ponieważ musi on być tłem dla wszystkich innych programów. System operacyjny musi zatem pośredniczyć między programami a sprzętem.
Edytor tekstu
Bardzo wielu ludzi używa komputera głównie w celu tworzenia i redagowania różnego rodzaju tekstu. W ten sposób pracują studenci, sekretarki, pisarze i dziennikarze. Bez możliwości redagowania tekstu komputer nie odniósłby tak wielkiego sukcesu. Większość ludzi, którzy rozpoczynają swoją przygodę z komputerem, najczęściej siadają właśnie do edytorów tekstu.
Edytory tekstu są bardzo różne. Można spotkać edytory tak zwanego "zwykłego" tekstu, gdzie liter nie można zmieniać ani upiększać. Inne edytory udostępniają bardzo wiele różnych funkcji przy tworzeniu graficznej strony tekstu - można na przykład pogrubić litery, pochylić je, zmienić ich rozmiar, krój, czcionkę, dodawać obrazki i tabele. Tekst można potem poprawić lub uzupełnić, a następnie wydrukować na dowolnej drukarce, dzięki czemu możliwe jest posiadanie go w formie papierowej.
Podsumowując, edytory tekstu są programami, od których zaczęła się historia programów użytkowych. Początkowo nieskomplikowane, z czasem stały się potężnym narzędziem do tworzenia tekstu, który nie tylko jest czytelny, ale także posiada odpowiednią oprawę graficzną. Do tej pory edytory tekstu są programami, które używane są najbardziej powszechnie na świecie.
Bazy danych i systemy zarządzające danymi
Obecne komputery posiadają ogromne możliwości jeśli chodzi o gromadzenie i przechowywanie informacji. W jednym komputerowym zbiorze da się pomieści zawartość sporego archiwum, przy okazji otrzymując narzędzia, dzięki którym bardzo łatwo jest wyszukiwać informacje, a nawet określać pewne związki pomiędzy nimi, których nie da się zauważyć gołym okiem.
Aby możliwe było przechowywanie dużej ilości różnorakich informacji, potrzebny jest tak zwany system zarządzania bazą danych. Program taki oferuje ogromne możliwości jeśli chodzi o sortowanie danych czy wybór danych spełniających odpowiednie kryterium. Administrator bazy danych może w każdej chwili sprawdzić jej zawartość, a także uaktualnić czy usunąć niepotrzebne dane. W papierowym archiwum takie prace porządkowe wymagałyby ciągłego biegania pomiędzy półkami. System zarządzania bazą danych robi wszystko sam.
Grafika komputerowa
Nowoczesne komputery posiadają coraz lepsze narzędzia sprzętowe, które pozwalają na wyświetlanie coraz ładniejszej grafiki. Użytkownicy domowi potrzebują zwłaszcza programu, dzięki któremu możliwe byłoby przeglądanie zdjęć i grafik. Poza tym, większość systemów operacyjnych posiada prymitywne programy do tworzenia grafiki. Profesjonalne oprogramowanie jest wykorzystywane przez grafików, ludzi od reklamy, architektów i projektantów, a nawet artystów.
