wyrażenie, w którym zestawione wyrazy ulegają wzajemnym przekształceniom znaczeniowym. Nowe znaczenie, zwane metaforycznym, kształtuje się zawsze na fundamencie pierwotnych znaczeń. Sąsiedztwo innego wyrazu wydobywa jednak z wyrazu podstawowego przytłumione, choć tkwiące w nim nowe znaczenia, a tłumi inne. Przenośnie występują w języku potocznym i artystycznym. Przenośnie języka potocznego mają charakter konwencjonalny, są często powtarzanymi, utartymi zestawieniami, np. żelazne zdrowie, bieg wydarzeń, skakać do oczu, odejmować od ust itp., ale są oparte na tej samej zasadzie co poetyckie. Te ostatnie powinny jednak zaskakiwać odbiorcę, poszerzać znaczenia słów, tworzyć nowe skojarzenia. Są one wyrazem odkrywczości poety i przejawem sztuki językowej. Poetycka konstrukcja metaforyczna rzadko ogranicza się do automatycznego związku dwóch wyrazów, a promieniuje zwykle na całe otoczenie, tworząc rozgałęziony układ słowny, którego wyrazem jest obraz poetycki, np. "Na świadectwach, wzbici w radość, odlecieli uczniowie, / drży powietrze po ich śmigłym zniku". (J. Przyboś Lipiec).
Już poetyka starożytna badała metafory i dokonywała wielu klasyfikacji jej odmian. Wyróżniano zwłaszcza spośród wielu jej rodzajów animizacje i personifikacje, odróżniano metafory bliskie i dalekie. W dzisiejszych podręcznikach retoryki metafora traktowana jest jako jeden z tropów (obok porównania, peryfrazy, synekdochy itd.) albo jako pojęcie nadrzędne, odnoszące się do wszystkich figur poetyckich, w których dochodzi do zmiany znaczenia.
Potrzebujesz pomocy?
Już uciekasz?
Nie znalazłeś tego, czego szukasz na Bryku?
Jest tutaj pełno osób, które moga Ci pomóc!
Zadaj pytanie i otrzymaj szybką odpowiedź.
