Polska znajduje się w strefie klimatów umiarkowanych. Decyduje o tym szerokość geograficzna i związany z nią kąt padania promieni słonecznych. W klasyfikacji klimatów Wincentego Okołowicza klimat Polski określany jest jako umiarkowany ciepły przejściowy.
Do czynników niemeteorologicznych wpływających na klimat Polski należą:
Do Polski napływa 5 mas powietrza:
Od zachodu i północnego-zachodu napływa powietrze polarnomorskie. Jest to powietrze wilgotne. W lecie przynosi ochłodzenie i opady deszczu, a w zimie ocieplenie oraz opady śniegu lub deszczu ze śniegiem.
Ze wschodu nadciąga powietrze polarnokontynentalne. Jest powietrzem o małej wilgotności. Latem jego temperatura jest wysoka, natomiast w zimie bardzo niska.
Z północy napływa powietrze arktyczne. W zimie przynosi silne mrozy i często opady śniegu. Wiosną i jesienią powoduje przymrozki.
Z południowego-zachodu dociera powietrze zwrotnikowomorskie. Przynosi ocieplenie i obfite opady deszczu.
Z południa i południowego-wschodu napływa powietrze zwrotnikowokontynentalne. W lecie powoduje upały i skrajnie suchą pogodę. Jesienią tworzy ciepłą, suchą pogodę (tzw. babie lato).
Tak duża ilość mas powietrza o różnych cechach fizycznych powoduje charakterystyczną dla klimatu Polski "kapryśność" pogody.
Układy baryczne - stałe lub sezonowe układy wyżowe i niżowe:
Fronty atmosferyczne - granice między masami powietrza. Przemieszczanie się frontów atmosferycznych powoduje opady, ponieważ na styku różnych mas powietrza rozwijają się chmury.
Klimat Polski jest klimatem przejściowym między oceanicznym a kontynentalnym. Znajduje to swoje odzwierciedlenie w zróżnicowaniu elementów klimatycznych.
Średnia temperatura stycznia wyraźnie zmniejsza się z zachodu na wschód. W okolicy Szczecina wynosi -1°C, natomiast w północno-wschodniej Polsce około -5°C.
Najniższa średnia temperatura lipca występuje w północnej Polsce (17°C), natomiast w środkowej i południowej Polsce sięga 19°C.
Średnia temperatura roczna waha się między 7 a 8°C. Bez względu na porę roku najchłodniejszymi obszarami w Polsce są góry.
Roczne amplitudy temperatury powietrza rosną od 19°C na zachodzie do 23°C na wschodzie. Jest to wyraźne odzwierciedlenie kontynentalizmu i oceanizmu klimatu.
Długość okresu wegetacyjnego (czyli ilość dni ze średnią temperaturą dobową przynajmniej 5°C) jest zróżnicowana. Najdłuższy okres wegetacji, około 220 dni, mają obszary położone wzdłuż doliny Odry oraz zachodnia część Kotliny Sandomierskiej. W północno-wschodniej Polsce wynosi on około 180 dni, natomiast w górach od 100 do 150 dni.
Średnia roczna suma opadów wynosi 600 mm. Najmniejsze opady są na Kujawach i we wschodniej Wielkopolsce - poniżej 500 mm. Najobfitsze opady otrzymują obszary górskie (Sudety i Karpaty powyżej 1000 mm, Tatry - 1700 mm). Opady w Polsce związane są przeważnie z frontami atmosferycznymi.
Około 60% wiatrów wiejących w Polsce to wiatry zachodnie. Im dalej na zachód, tym większa jest przewaga wiatrów zachodnich. Wiatry lokalne to bryza na wybrzeżu oraz halny w górach.
W klimacie przejściowym wyróżnia się 6 pór roku:
W Polsce, w zależności od źródła, wyróżnia się od 8 do 13 regionów klimatycznych. Różnią się one między sobą wpływem kontynentalizmu i oceanizmu, długością trwania pór roku oraz innymi elementami klimatycznymi.
Region pomorski cechuje się przewagą wpływów oceanicznych oraz bezpośrednim wpływem Morza Bałtyckiego. Amplitudy temperatur są małe. Lata i zimy są krótkie, natomiast opady duże.
Region mazurski pozostaje pod bezpośrednim wpływem Morza Bałtyckiego, na który nakłada się wpływ kontynentalizmu (szczególnie w części południowej i wschodniej). Amplitudy temperatury są większe niż w regionie pomorskim i rosną ku wschodowi. Lato jest łagodne, lecz krótkie, zima zaś długa i mroźna (zwłaszcza na wschodzie).
Region śląsko-wielkopolski charakteryzuje się przewagą wpływów oceanicznych. W związku z tym amplitudy temperatur są małe. Lato jest długie i ciepłe, natomiast zima krótka i łagodna.
Region kujawsko-łódzki jest regionem pośrednim, gdzie nie ma wyraźnej przewagi kontynentalizmu lub oceanizmu. Na Kujawach jest niewiele opadów.
Region mazowiecko-podlaski jest regionem o wyraźnej przewadze kontynentalizmu. Amplitudy temperatur są duże. Lato jest wczesne i dość długie, zima zaś długa i mroźna (zwłaszcza na wschodzie).
Region lubelski jest regionem wyżynnym o przewadze wpływów kontynentalizmu. Lato jest długie i ciepłe, natomiast zima długa i mroźna.
Region małopolski jest również regionem wyżynnym. Na zachodzie większy jest wpływ oceanizmu, natomiast na południowym wschodzie kontynentalizmu. Lato i zima są długie, a opady duże (zwłaszcza w części zachodniej).
Region sandomierski to region nizinny, pozostający jednak pod wpływem okolicznych gór i wyżyn. Lato jest długie, opady w lecie są niewielkie.
Region sudecki z przewagą wpływów oceanicznych. Wraz ze wzrostem wysokości obniża się w nim temperatura, skraca lato i wydłuża zima. W części górskiej tego regionu występują duże opady atmosferyczne.
Region karpacki cechuje się przewagą wpływów oceanicznych w części zachodniej, kontynentalnych zaś w części środkowej i wschodniej. Podobnie jak w regionie sudeckim, wraz z wysokością spada temperatura, skraca się lato i wydłuża zima.
Masy powietrza napływające do Polski
Nie znalazłeś tego, czego szukasz na Bryku?
Jest tutaj pełno osób, które moga Ci pomóc!
Zadaj pytanie i otrzymaj szybką odpowiedź.
