D. Alighieri Boska Komedia, bohater główny, postać historyczna; przewodnik Dantego po Piekle i Czyśćcu, jeden z najwybitniejszych rzymskich poetów
Rola w utworze: Symbolizuje w utworze mądrość i doskonałość literatury czasów antycznych. Na prośbę Beatrycze przeprowadza Dantego przez Piekło i Czyściec. Przewodnik Dantego to symbol wszystkich bliskich autorowi Boskiej Komedii wartości kulturowych, politycznych i moralnych, które zostały zagubione na przełomie średniowiecza i renesansu. Dante traktuje starożytnego twórcę jako swojego poetyckiego mistrza. Przewodnik, z którym pożegna się u wyjścia z Czyśćca, przez całą drogę nie tylko prowadzi Dantego, ale też chroni go, naucza, objaśnia sens przygód. Dante traktuje Wergiliusza jak swojego mistrza. W chwili pierwszego spotkania zwraca się do niego te słowami:
"O ty, poetów światło i zaszczycie!
Niech mię zalecą miłość i uwaga,
Com z nią na myśli twojej szedł wykrycie
Ty jesteś Mistrz mój, ty moja Powaga"
Wergiliusz żegna się z Dantem, tłumacząc mu, że jego umysł stał się już wolny. Kiedy przewodnik zniknie, poeta wspomni go:
"(...) moja cała
Radość, Wergili, co mi stał na straży,
Wergili, piastun duszy mej i ciała!"
