gromada w podtypie kręgowców, obejmująca współcześnie cztery rzędy: hatterie, żółwie, łuskonośne (jaszczurki, węże) i krokodyle. W Polsce obecnie występuje tylko 9 gatunków gadów, wszystkie są objęte ochroną prawną. Typowo lądowe kręgowce, z których część powróciła do bytowania w wodzie (np. niektóre żółwie, krokodyle). Cechami morfologicznymi przystosowującymi je do środowiska lądowego są: sucha, zrogowaciała skóra, nieprzepuszczalna dla gazów, palce zaopatrzone w pazury warunkujące większą przyczepność do podłoża, oko osłonięte 3 powiekami chroniącymi przed działaniem czynników zewnętrznych, ruchliwa głowa zapewniająca lepszą penetrację środowiska, kończyny 5-palczaste podwieszające ciało i zwinny sposób poruszania się dzięki udziałowi całego kręgosłupa. Cechy anatomiczne gadów to: szkielet silnie skostniały, szczęki zaopatrzone w jednolite, niezróżnicowane zęby (homodontyzm), silnie rozwinięte kości obręczy barkowej i miednicznej, płuca gąbczaste, osłonięte klatką piersiową wspomagającą oddychanie, serce u większości trójdziałowe (wyjątkiem są krokodyle, mają serce czterodziałowe), nerki ostateczne efektywniej regulujące gospodarkę wodno-mineralną, silniejszy rozwój mózgu w stosunku do płazów, zwłaszcza rozwój półkul mózgowych, z zaczątkami kory mózgu, wykształcenie narządów kopulacyjnych w związku z zapłodnieniem wewnętrznym. Najważniejszą zdobyczą ewolucyjną gadów jest wykształcenie błon płodowych (kosmówki, owodni i omoczni), które uniezależniły ich rozwój od środowiska wodnego. Gady, obok ptaków i ssaków, są owodniowcami.
Nie znalazłeś tego, czego szukasz na Bryku?
Jest tutaj pełno osób, które moga Ci pomóc!
Zadaj pytanie i otrzymaj szybką odpowiedź.
