Masę atomową (mat) każdego pierwiastka można odczytać z układu okresowego. Atomymają bardzo małą masę, dlatego wyraża się ją w jednostkach masy atomowej, czyli unitach(u). Atomowa jednostka masy 1 u jest to 1/12 masy izotopu węgla 12C.

13AI

Masa atomowa ------> Glin

26,981

1u = 1,6 6 ·10-24 g 1 g = 6,02·1023 uMasa cząsteczkowa (mcz) jest to masa cząsteczki pierwiastka lub związku chemicznegowyrażona w atomowych jednostkach masy (u). Jest to suma mas atomowych, atomów zktórych składa się cząsteczka.Zadanie 1Oblicz masę cząsteczkową tlenku węgla (IV) CO2.Z układu okresowego odczytujemy masy atomowe pierwiastków wchodzących w skład CO2,tj. węgla i tlenu, zaokrąglamy do liczby całkowitej i wyrażamy w „u”. Aby obliczyć masącząsteczkową sumujemy masy atomowe poszczególnych pierwiastków, uwzględniając liczbęatomów danego rodzaju w cząsteczce. W cząsteczce CO2 jest 1 atom węgla i 2 atomy tlenu,dlatego masą atomową tlenu mnożymy przez dwa, czyli obliczając masę cząsteczkową CO2do masy atomowej jednego atomu węgla dodajemy masę atomową tlenu pomnożoną przezdwa.Dane:m C = 12 um O = 16 uSzukane:m CO2 = ?m CO2 = m C + 2 ∙ m O = 12 u + 2 ∙ 16 u = 44 uMasa cząsteczkowa CO2 wynosi 44 u

Zadanie 2Oblicz masę cząsteczkową wodorotlenku wapnia Ca(OH)2.Dane:m H = 1 um O = 16 um Ca = 40 uSzukane:m Ca(OH)2 = ?Aby obliczyć masą cząsteczkową wodorotlenku wapnia, dodajemy do siebie masą atomowąwapnia (40u), dwie masy atomowe tlenu (2∙ 16u) i dwie masy atomowe wodoru (2∙ 1u). Wcząsteczce są dwie grupy wodorotlenkowe zawierające dwa atomy tlenu i dwa atomywodoru, dlatego ich masy atomowe musimy pomnożyć przez dwa.m Ca(OH)2 = m Ca + + 2 ∙ m O + 2 ∙ m H = 40 u + 2 ∙ 16 u + 2 ∙ 1 u = 74 uMasa cząsteczkowa wynosi Ca(OH)2 74 u.

Mola i liczba Avogadra.Mol to jednostka liczności materii, która zawsze zawiera 6,02 ∙ 1023 drobin (atomów,cząsteczek, jonów, elektronów, protonów, neutronów), podobnie jak tuzin zawsze zawiera 12elementów, czy też ryza 500 elementów.Liczba Avogadra to nazwa liczby to 6,02 ∙ 1023. Liczbę Avogadra oznacza się symbolem NA.Liczę moli odczytuje się z zapisu symboli i wzorów. Poniżej przykłady.

Zapis Sposób odczytania

3 Fe 3 mole atomów żelaza4 Cl2 4 mole cząsteczek chloru10 H2O 10 moli cząsteczek wody

Zapis N oznacza:1 mol atomów azotu, tj. 6,02 ∙ 1023 atomów NZapis N2 oznacza:1 mol cząsteczek azotu, tj. 6,02 ∙ 1023 cząsteczek N2*W 1 molu cząsteczek azotu N2 znajdują się 2 mole atomów azotu N:1 mol N2 - 1 mol cząsteczek azotu - 2 mole atomów azotu1 mol N2 - 6,02 ∙ 1023 cząsteczek N2 - 2 ∙ 6,02 ∙ 1023 atomów N

*Zapis H2O oznacza:1 mol cząsteczek H2O, tj. 6,02 ∙ 1023 cząsteczek H2O,2 mole atomów wodoru, tj. 2 ∙ 6,02 ∙ 1023 atomów H,1 mol atomów tlenu, tj. 6,02 ∙ 1023 atomów O.Łączna liczba: 3 mole atomów, tj. 3 ∙ 6,02 ∙ 1023 atomów = 18,06 ∙ 1023 atomów.

Zadanie 3Oblicz ile cząsteczek wody stanowi 2,5 mola tej substancji.Dane:liczba moli wody = 2,5 molaSzukane:liczba cząsteczek wody = ?Wiemy, że 1 mol wody zawiera 6,02 ∙ 1023 cząsteczek wody, możemy zapisać proporcję:1 mol wody → 6,02 ∙ 1023 cząsteczek wody2,5 mola → x cząsteczekx ∙ 1 mol = 2,5 mola ∙ 6,02 ∙ 10232,5 mola ∙ 6,02 ∙ 1023x = 1 mol = 15,5 ∙ 1023 cząsteczek wody2,5 mola wody to 15,5 ∙ 1023 cząsteczek wody

Zadanie 2Oblicz, ile atomów znajduje się w 0,25 mola tlenua. atomowegob.* cząsteczkowegoa. Dane:liczba moli tlenu = 0,25 mola OSzukane:liczba atomów tlenu = ?Wiemy, że 1 mol O to 6,02 ∙ 1023 atomów tlenu, możemy zapisać proporcję:1 mol O → 6,02 ∙ 1023 atomów tlenu0,25 mola O → x atomów tlenu0,25 mola ∙ 6,02 ∙ 1023x = 1 mol = 1,5 ∙ 1023 at. tlenuW 0,25 mola tlenu atomowego znajduje się 1,5 ∙ 1023 atomów tlenub*. Dane:liczba moli tlenu O2 = 0,25 mola O2Szukane:liczba atomów tlenu = ?

Wiemy, że 1 mol O2 to 2 mole atomów tlenu, czyli1 mol O2 to 2∙ 6,02 ∙ 1023 (12,04 ∙ 1023), możemy zapisać proporcję:1 mol O2 → 12,04 ∙ 1023 atomów tlenu0,25 mola O2 → x atomów tlenu0,25 mola ∙ 12,04 ∙ 1023x = 1 mol = 3,01∙ 1023 atomów tlenuW 0,25 mola tlenu cząsteczkowego znajduje się 3,01 ∙ 1023 atomów tlenu