Spis treści:
Matura z biologii 2024
Trwają matury 2024. Większość abiturientów ma już za sobą pisemne egzaminy na poziomie podstawowym, ale wielu z nich mierzy się jeszcze z egzaminami ustnymi oraz z pisemnymi na poziomie rozszerzonym.
We wtorek 14 maja br. o godzinie 9:00 zobaczą oni arkusze maturalne z biologii na poziomie rozszerzonym. Na rozwiązanie wszystkich zadań będą mieli 180 minut, a do zdobycia jest 60 punktów. Listę wymagań egzaminacyjnych można znaleźć w informatorach zamieszczonych na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, ale podobnie jak w przypadku innych matur, również tu są „pewniaki”.
Przeczytaj również: Arkusze maturalne z biologii
„Pewniaki maturalne” z biologii i rady od ekspertki
Aleksandra Szkucik, ekspertka z serwisu Skul.pl, wyjaśnia, jak wyglądają zadania na maturze z biologii na poziomie rozszerzonym.
– Na maturze z biologii liczy się nie tylko wiedza, ale przede wszystkim kompetencje analityczne. Na próżno szukać zadań, w których można bazować wyłącznie na teorii, ponieważ wiele z nich łączy w sobie umiejętności interpretacji tekstu naukowego, wyników badań laboratoryjnych czy środowiskowych i analizy przedstawionych schematów. Najczęściej zadania te dotyczą zagadnień z zakresu metabolizmu komórkowego, genetyki, budowy komórki i jej podziałów, ekologii czy funkcjonowania poszczególnych układów narządów.
Zamiast gorączkowo przeszukiwać internet, aby znaleźć „pewniaki maturalne” z biologii, warto sprawdzić, co w odniesieniu do poszczególnych zagadnień podpowiada ekspertka z serwisu Skul.pl i zastosować się do jej rad.
– Metabolizm jest działem biologii obejmującym całokształt reakcji chemicznych oraz towarzyszących im przemian energii w komórkach żywych. Zadania dotyczące tego zagadnienia bazują przede wszystkim na analizie szlaków metabolicznych, np. poszczególnych faz oddychania komórkowego, fermentacji czy fotosyntezy. Trzeba się wykazać wiedzą dotyczącą następujących po sobie przemian oraz uczestniczących w nich enzymów. Podstawą ich prawidłowego rozwiązania jest spokojna analiza tekstu bądź grafiki przedstawionej w treści polecenia. Nierzadko można z nich wyczytać mnóstwo informacji.
Coraz częściej pojawiającym się typem zadań jest analiza wyników z doświadczeń przeprowadzonych m.in. na roślinach. Należy wykazać się znajomością metodyki badań biologicznych, w tym planowania przebiegu eksperymentu i określania panujących w jego trakcie warunków, rozróżniania prób (badawczej i kontrolnej) oraz formułowania wniosków. Warto powtórzyć także, w jaki sposób przygotowuje się materiały do przeprowadzenia obserwacji mikroskopowych.

Centralna Komisja Egzaminacyjna podczas układania zadań do arkuszy maturalnych, nie pomija aktualnych tematów.
– Wiadomo, jak ważnym tematem w dzisiejszych czasach jest szeroko pojęta ekologia. Nie zapomina o tym także CKE, konstruując pytania z tego zakresu tematycznego. Zahaczają one o wiedzę dotyczącą konkurencji wewnątrz- i międzygatunkowej, czynników środowiska niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmów, adaptacji zwierząt do bytowania w określonych warunkach ekosystemu oraz antagonistycznych i nieantagonistycznych zależności międzygatunkowych – dodaje Aleksandra Szkucik.
Są takie tematy, które z dużym prawdopodobieństwem pojawią się na egzaminie dojrzałości. Zatem, co warto powtórzyć przed maturą z biologii.
– Nieodzownym elementem każdego arkusza maturalnego są zadania z zakresu genetyki molekularnej i klasycznej oraz biotechnologii. W tych przypadkach należy wykazać się umiejętnością przedstawienia znaczenia biologicznego podziałów komórkowych (mitozy i mejozy), budowy podwójnej helisy DNA, procesów transkrypcji i translacji, zapisywania i odczytywania informacji genetycznej. Przyda się też wiedza z genetyki klasycznej, np. zależności między genem a cechą, dziedziczenie cech jednogenowych, grup krwi czy płci u człowieka. W arkuszu prawdopodobnie nie zabraknie zadania, w którym trzeba skonstruować krzyżówkę genetyczną. Natomiast najczęściej poruszanymi zagadnieniami z zakresu biotechnologii są reakcja PCR oraz organizmy modyfikowane genetycznie (GMO).

Nawet jeden punkt z egzaminu maturalnego może mieć wpływ na to, czy młoda osoba dostanie się na wymarzone studia. Co jeszcze można zrobić, aby uzyskać jak najwyższy wynik maturalny?
– Ostatnie powtórki oparłabym przede wszystkim na rozwiązywaniu arkuszy maturalnych z ubiegłych lat (oczywiście w rozsądnych ilościach), aby obyć się z kluczem maturalnym i wymaganiami komisji egzaminacyjnej oraz wyłapać ewentualne braki w wiedzy teoretycznej, które można jeszcze uzupełnić – podpowiada ekspertka serwisu Skul.pl.
Źródła: cke.gov.pl. gov.pl
Rozwiąż nasze quizy:
Ssak, ptak a może gad? QUIZ dla tych, co mieli 5 z biologii
Co to za owad? Poniedziałkowy QUIZ z biologii na rozgrzewkę
Jak dobrze znasz swoje ciało? QUIZ z anatomii – wstyd nie zdobyć 12/15