Pierwsze pytanie brzmi skąd powstały wszystkie lodowce istniejące na ziemi?

Kilka milionów lat wstecz na Ziemi- planecie, występował odmienny klimat niż teraz. Wówczas Ziemia była pokryta warstwą wiecznego lodu, tutaj istniał ogromny mróz oraz szalały częste śnieżyce. Uwzględniając badania geologiczne określono że na naszej planecie występowało siedem zlodowaceń, zaś ostatnie było na przestrzeni mniej więcej od dwóch milionów lat do 10 000 lat wstecz. Wtedy powierzchnia Ziemi została przykryta lodem aż w 30% powierzchni.

W czasie zlodowaceń warunki klimatyczne były bardzo zróżnicowane a to powodowało iż lodowce kilkakrotnie zmieniały swoje położenie. Podczas okresu przejściowego ocieplenia, a tak było na pewnych terenach planety, nawet klimat często bywał cieplejszy jak. Takie zmiany klimatu raz od bardzo wysokich temperatur a czasem do silnych mrozów, mogły trwać kilkaset tys. lat.

Dzisiejsze lodowce naszej planety, charakterystyka

Obecnie naszą planetę pokrywa 10% ogółu lodowca, w tym połowa powierzchni lądolodu jest zazwyczaj zamarznięta przez wszystkie miesiące w roku. I tak lód powstaje wówczas, gdy śnieg opadając na powierzchnię ziemi, w dużej ilości ugniata się pod swym ciężarem, albo kiedy topnieje czy znowu zamarza. Taki proces zazwyczaj może zachodzić przeważnie, kiedy temperatura jest dużo niższa niż temperatura zamarzania, a więc poniżej tzw. linii zwanej też granicą wiecznego śniegu.

Tzw. wieczna zmarzlina jest spotykana na Antarktydzie, czyli kontynencie który prawie cały jest pokryty lodem , a w pewnych miejscach grubość lodu sięga nawet 4000 metrów, dalej na północy w Ameryce oraz Eurazji czy na wysokich szczytach górskich na wszystkich naszych kontynentach. Ruchy lodowca pod naciskiem swego ciężaru może żłobić nawet boki gór, dalej szlifować skały lub też przesuwać duże bloki skalne.

Czasem ilość lodu jest ogromna do tego stopnia że może zakryć powierzchnię całego jęzora lodowcowego a więc części lodowca górskiego albo też potoku o dużych rozmiarach. Taki przykład to chociażby obniżenie się Góry Cooka (Nowa Zelandia), który najwyższym szczytem tego kraju, co miało miejsce w roku 1991, to wtedy ta góra zapadła się o10 metrów. Wielka lawina, która oderwała się od szczytu całej góry, przytłoczyła pod sobą znajdujące się poniżej lodowce.

I tak chociażby w wczesnej przeszłości geologicznej, to lodowce pokrywały też Europę Środkową, dalej też północną Azję czy Amerykę Północną. Z kolei największy lodowiec w Europie występuje na Islandii, zajmuje obszar 19,5 tys. km2. Podczas największego zlodowacenia w Europie lądolód pokrywał około połowy powierzchni Europy. Wówczas masy kontynentu pod ciężarem narastającego lodowca, zaczęły się rozprzestrzeniać we wszystkie strony.

Lodowce spotykane w Polsce- ogólna charakterystyka:

Około 300 milionów lat wstecz obecny teren Morza Bałtyckiego jeszcze był lądem natomiast już kilkanaście mln lat potem, podczas największego zalewu mórz w całej historii czy też dziejach geologicznych naszej - Polski, zajmował tylko mały fragment lądu na terenie południowej i zachodniej Polski, jako wyspa. Teraz z okresu ruchów lodowca chociażby w Górach Sudetach, czy w Karkonoszach, jest kilka jezior o genezie polodowcowej, które nazywamy też cyrkami lodowcowymi.

Zmiany klimatu a rozprzestrzenianie się lodowca:

Od milionów lat na ziemi były zmiany klimatu, to one ukształtowały w znacznej mierze powierzchnię Ziemi. Porównując z czasami współczesnymi, to epoka lodowcowa miała poziom morza znacznie niżej (nawet 80 metrów) jak teraz. To dzisiaj każdego roku następuje odrywanie licznych gór lodowych Grenlandii czy Antarktydy, które dryfują po oceanach i morzach i zagrażają statkom.

Lodowce górskie- charakterystyka:

Wierzchołki gór w najwyższych pasmach górskich na świecie, a więc w: Alpach, Himalajach, Andach czy Górach Skalistych, są pokryte albo śniegiem albo lodem. I taka sama sytuacja jest nawet w pasmach gór Afryki, mamy na myśli Kilimandżaro (w strefie gorącej) mający wierzchołek pokryty wiecznym śniegiem mimo występowania na dole prawdziwego tropiku - upał.

Mniej więcej 38 milionów lat wstecz, doszło do powstania najwyższych gór świata czyli Himalajów. Posiadają teraz około 96 szczytów górskich o wysokości przekraczającej 7315 metrów nad poziom morza. Wszystkie wymienione szczyty są skute lodowcami, zaś tzw. linia wiecznego śniegu, biegnie tutaj na wysokości 5700 metrów .

Podobnie wieczne śniegi znajdujące się na najwyższych alpejskich szczytach, mają łączną powierzchni 2909 km2, a powstały w wyniku ruchów , bardzo silnych, skorupy ziemskiej (orogeneza alpejska) około 40 do 60 milionów lat wstecz.

Uczeni geolodzy i badacze twierdzą iż, Ziemia istnieje już przeszło 4 miliardy lat zaś ludziom wydaje się iż 1000 lat (czyli X wieków) to dużo. Ale milion lat dla istnienia naszej planety to niewiele, to mniej więcej jak rok miałby 2 godziny, dlatego też utrwala się w nas przekonanie że nie ma wiecznego istnienia przyrody, a te potężne lodowce też kiedyś zniknął z powierzchni Ziemi.

Antarktyda oraz Grenlandia - charakterystyka

Antarktyda jest skuta lodem i wiecznym śniegiem w 90%. Tutaj znajduje się olbrzymich rozmiarów Lodowiec Lamberta oraz Lodowiec Beardmore'a. Ogólna masa oraz siła ruchomych lodowców jest ogromna do tego stopnia, iż nawet lód wkracza na otwarte oceany, bardzo często zbija się w tzw. wały lodowe urwisk. Jednak czasem też lód odrywa się , a góry lodowe mogą aż docierać z prądami morskimi na wody Oceanu Antarktycznego. W pewnych miejscach też przez grubą warstwę lodowce mogą przebić się nie pokryte lodem szczyty. I tak dla przykładu najwyższy taki szczyt ma wysokość 4897 metrów. Na Antarktydzie panują najsurowsze warunki klimatyczne na całej Ziemi. Mamy tutaj najniższa temperatura , która może spadać do -89,6°C , zaś prędkość wiatru może dochodzić do 145 km/h, wieje często całymi dniami.

Natomiast Grenlandia, jako największa wyspa naszej planety, jest często też zwana Ziemią Ludu, pokryta jest aż na obszarze 90% grubą warstwą lodu. I tak średnia grubość warstwy lodu to 1500 metrów. Zdecydowana większość Grenlandii jest już za kołem podbiegunowym, tutaj zimą Słońce ma wschód o godzinie 10 , zaś zachód o godzinie 14-ej, pozbawiony lodu jest zaledwie pas wybrzeża mający szerokość 20 kilometrów.