Kalendarz (z łac. "calendae" = pierwszy dzień miesiąca) jest to system obliczania daty na podstawie powtarzających się okresowo zjawisk astronomicznych, czyli ruchu Słońca i Księżyca po widnokręgu.
Ludy pasterskie obliczały czas na podstawie zmian oświetlenia Księżyca. Wyróżnili tzw. miesiące księżycowe (synodyczne), które trwały 29 dni. Rok liczył 12 miesięcy, czyli 354 dni i był to tzw. rok księżycowy (synodyczny). Ludy rolnicze natomiast rachubę czasu oparli na roku słonecznym (zwrotnikowym), wyznaczanym na podstawie przejścia Słońca na ekliptyce przez punkt Barana. Trwał on 365 dni 5 godzin i 49 min. Starożytni Rzymianie próbowali zrównać te systemy wprowadzając kilka dni świątecznych po każdej porze roku, tzw. idie.
W 46 r. p.n.e. Juliusz Cezar wprowadził tzw. kalendarz juliański (in. starego stylu). Rok trwał w nim 365 dni, a miesiące liczyły po 28, 30 lub 31 dni i były niezgodne z fazami Księżyca. Co 4 lata luty liczył 29 dni (czyli o rok dzień więcej niż zwykle), a cały rok 366 dni. Był to tzw. rok przestępny. W tym kalendarzu różnica pomiędzy rokiem kalendarzowym a słonecznym nie była duża, jednak po 128 latach urastała do jednej doby.
Kalendarz juliański zreformował w 1582 r. papież Grzegorz XIII, który utworzył tzw. kalendarz gregoriański (in. nowego stylu). Ustalił on, że lata, których liczba porządkowa jest podzielna przez 4 są latami przestępnymi. Wyjątkiem były lata podzielne przez 100, ale nie podzielne przez 400 (np. rok 1900). Średnia długość roku w tym kalendarzu wynosi 365,24 dni i już bardzo mało różni się od roku słonecznego. Różnica jednej doby powstanie dopiero po okresie ponad 3 tys. lat. Kalendarz ten jest obecnie powszechnie stosowany.
