Tarciem nazywa się zjawisko powstawania i działania siły mechanicznej rozpraszającej energię ( tzw. siła dyssypatywna).Siła tarcia działa stycznie do powierzchni styku dwóch ciał. Przeciwstawia się ona ruchowi.
Jeżeli mówi się o sile tarcia w przypadku nieruchomych przedmiotów, wtedy jest to tarcie statyczne. Tarcie to jest proporcjonalne do siły nacisku jednego ciała na drugie, natomiast nie zależy od rozmiarów powierzchni styku.
Z tarciem statycznym mamy do czynienia, gdy np. chcemy wprawić w ruch zeszyt leżący na stole. Na początku, gdy przykładana przez nas siła będzie za mała aby nadać ciału prędkość zeszyt pozostanie nieruchomy. Dopiero gdy przykładana siła przewyższy siłę tarcia zeszyt poruszy się. Im powierzchnia stołu będzie gładsza tym łatwiej będzie to osiągnąć.
Z poruszającymi się ciałami związane jest natomiast tarcie kinetyczne, które będzie przeciwstawiało się ruchowi.
Zjawisko tarcia odgrywa ogromną rolę w życiu codziennym każdego człowieka. Bez tarcia nie byłoby możliwe chodzenie czy jazda samochodem. Każdy z nas wie jak trudne jest chodzenie po lodzie, gdy tarcie jest zminimalizowane.
Aby zapobiegać poślizgom pojazdów mechanicznych, zarówno opony jak i powierzchnie dróg robione są z szorstkich materiałów. Powoduje to zwiększenie siły tarcia między tymi dwoma powierzchniami.
Ale niestety zjawisko tarcia w wielu przypadkach zdecydowanie bardziej przeszkadza niż pomaga. Tarcie powoduje zużywanie się powierzchni trących dlatego niejednokrotnie dąży się do jego zminimalizowania. I tak np. w wielu urządzeniach między ruchomymi elementami używa się smary lub tzw. łożyska kulkowe.
Być może również zjawisko tarcia przyczyniło się do wymyślenia koła, wiadomo bowiem, że dużo łatwiej jest toczyć duże przedmioty niż przesuwać je po powierzchni ziemi.
W przypadku tarcia między powierzchnią ciała a cząsteczkami powietrza mówi się o tzw. siłach oporu powietrza. Im bardziej opływowy (aerodynamiczny) kształt ma ciało tym te siły są mniejsze. Zjawisko to uwzględnia się m.in. przy konstrukcji samolotów czy samochodów.
