- Metale
Metale to pierwiastki o określonych właściwościach fizycznych i chemicznych. Charakteryzują się połyskiem, kowalnością, ciągliwością, niektóre kruchością, są dobrymi przewodnikami ciepła i elektryczności. Topią się i wrzą w stosunkowo wysokich temperaturach. Można je poddawać obróbce mechanicznej: cięciu, szlifowaniu, kuciu itp.
Metale zasadniczo dzieli się na:
- lekkie (o gęstości mniejszej niż 5g/cm3) np. bar, beryl, lit, magnez, glin, tytan
- ciężkie (o gęstości większej niż 5g/cm3) np. żelazo, nikiel, wolfram, iryd, kobalt
Metale rzadko znajdują zastosowanie, jako substancje czyste (np. z miedzi wykonuje się przewody elektryczne, pokrycia dachów oraz rury wodociągowe. Częściej jednak są wykorzystywane jako stopy, czyli mieszaniny metali z ewentualnym dodatkiem niemetali lub związki międzymetaliczne. Stopy posiadają pożądane właściwości fizyczne i chemiczne. Najważniejsze stopy metali to:
- stal (żelazo z dodatkiem węgla ok. 1%)
- mosiądz ( ok. 80% miedzi i 20% cynku)
- brąz (ok. 80% miedzi i 20% cyny)
- Szkło
Szkła to bezpostaciowe masy, przezroczyste, charakteryzujące się dość dużą ruchliwością, mają właściwości izolujące. Powstają przez stopienie w temperaturze ok. 1600ºC mieszaniny substancji:
- piasku (tlenku krzemu (IV) - SiO2)
- sody (węglanu sodu - Na2CO3)
- wapieni - (węglanu wapnia - CaCO3)
- wody
- innych domieszek - zapewniają specjalne właściwości szkła np.: dodatki niektórych metali odpowiadają za kolor szkła (kobalt - niebieskie; chrom, żelazo - zielone; mangan - fioletowe), dodatek tlenku ołowiu zapewnia wyższą wytrzymałość.
Ze szkła produkuje się butelki, szyby, naczynia, sprzęt laboratoryjny.
- Zaprawa wapienne
Zaprawa wapienna, inaczej nazywana murarską umożliwia łączenie cegieł i pustaków. Otrzymuje się ją ze zmieszania piasku, wapna gaszonego oraz wody. Wapno gaszone to wodorotlenek wapnia uzyskiwany z węglanu wapnia (skał wapniowych):
CaCO3CaO +CO2
CaO +H2O → Ca(OH)2
Zaprawa murarska twardniej (spajając cegły) pod wpływem ciepła oraz dwutlenku węgla:
Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 + H2O
- Ceramika budowlana:
Do ceramik budowlanej zalicz się cegły, pustaki, dachówki, płytki ceramiczne, glazurę. Materiały ceramiczne otrzymuje się przez uformowanie i wypalenie w wysokiej temperaturze masy plastycznej składającej się głównie z kaolinu (minerał zawierający tlenek krzemu (IV) oraz tlenek glinu) i wody.
- Beton
Beton to materiał konstrukcyjny. Otrzymuje się go przez zmieszanie cementu z kruszywem (np. żwirem lub piaskiem) i z wodą. Beton wytwarza się trakcie twardnienia tych substancji (dochodzi do skomplikowanych reakcji chemicznych). Beton należy do najbardziej twardych i wytrzymałych materiałów niemetalicznych.
Azbestem nazywa się materiały o strukturze włóknistej, potrafiące rozdzielić się na drobne, cienkie włókienka. Stosowany było pokryć dachów i innych przedmiotów w celu zabezpieczenia ich przed ogniem (ma właściwości ogniotrwałe).
Uwaga! Dziś wiadomo, że ma właściwości rakotwórcze, do niedawna był powszechnie używany.