KONGRES WIEDEŃSKI

zadaniem kongresu obradującego od września 1814 do czerwca 1815 w Wiedniu była likwidacja zmian terytorialnych i ustrojowych po rewolucji francuskiej i wojnach napoleońskich w Europie. Wzięli w nim udział przedstawiciele wszystkich państw zaangażowanych w wojnę - przedstawiciele szesnastu zaproszonych państw (150 monarchów i książąt oraz 450 dyplomatów). Oficjalnie kongres ten nigdy nie został otwarty ani zamknięty. Ponieważ panujących i arystokrację bardzo interesowały obrady wiedeńskie, przysłali tam swoje delegacje, którym towarzyszyły liczne świty. Szacuje się, że przybyło wtedy do Wiednia ok. 100 tys. cudzoziemców. Odbywały się tam liczne bale i festyny. Książę Charles Joseph de Ligne powiedział nawet, że "kongres tańczy, ale się nie posuwa".

O najważniejszych sprawach decydowali przedstawiciele pięciu państw: Austrii (minister dworu cesarskiego i spraw zagranicznych K. L. Metternich), Rosji (Karol Nesselrode, Gustaw Stackelberg, książę Andrzej Razumowski, książę Adam Czartoryski), Wielkiej Brytanii (wicehrabia Castlereagh), Prus (kanclerz Hardenberg i Wilhelm von Humboldt) oraz Francji (Ch. M. Talleyrand). Na wniosek Talleyranda powołana została tzw. Komisja Ogólna (czuwająca nad całością spraw) oraz dziesięć komisji roboczych: prawna, statystyczna, do rang i stopni dyplomatycznych, handlu niewolnikami, wolności żeglugi śródlądowej, spraw Niemiec, Italii, Polski, Saksonii, Szwajcarii.

Akt końcowy kongresu został podpisany 9 VI 1815 r. Sprawy w nim zawarte można podzielić na dwie grupy: terytorialno-polityczne i prawno-etyczne. Do tej pierwszej grupy należy zaliczyć:

• · powrót Burbonów na tron francuski (Ludwik XVIII);
• · sprawy niemieckie: w miejsce Związku Reńskiego utworzono

• · sprawy włoskie: przywrócone zostało Państwo Kościelne, umocniono wpływy Austrii w Lombardii, Wenecji i Dalmacji, Neapol i Sycylia zostały połączone pod rządami Ferdynanda Burbona (od 1816 r. Królestwo Obojga Sycylii);
• · Holandia, Belgia i Luksemburg zostały połączone w jedno

• · Norwegia została złączona ze Szwecją;
• · potwierdzona została neutralność Szwajcarii;
• · sprawy polskie:

Poza zmianami terytorialnymi i politycznymi uregulowano także międzynarodowe zasady współżycia, np. zniesiono handel niewolnikami (choć nieoficjalnie nadal funkcjonował) i opracowano kodeks dyplomatyczny, który z drobnymi poprawkami obowiązywał aż do pierwszej wojny światowej. Politycy obradujący na kongresie wiedeńskim byli przekonani, że podstawą trwałego pokoju są dwie zasady: legitymizm i równowaga europejska.