Największe rzeki świata: Wielkość rzeki można rozpatrywać w 3 kategoriach: długości,
wielkości dorzecza oraz wielkości przepływu.
Po analizie danych z poniższej tabeli można uznać, że największą
rzeką świata jest Amazonka. Ma zdecydowanie największy przepływ i największe dorzecze. Zdaniem
niektórych badaczy jest ona również najdłuższą rzeką świata liczącą
ponad 7000 km długości. Niejasności z ustaleniem długości Amazonki
wynikają z tego, że trudno ustalić położenie jej obszaru
źródłowego.
Ustroje rzeczne: Zasilanie rzek w wodę uzależnione jest głównie od klimatu. Ma na
nie wpływ również budowa geologiczna, rzeźba terenu i rodzaj
roślinności. Rzeki zasilane są przez wodę opadową, podziemną i
roztopową (z tajania śniegu i lodowców). Wielkość przepływu rzeki określana jest w m3/s lub km3/rok. Okresowe zmiany wielkości zasilania są przyczyną wahania
stanów wody w rzece. W klimatach suchych lub okresowo suchych
niektóre rzeki wysychają. Z tego powodu rzeki można podzielić na:
- stałe - rzeki płynące przez cały rok,
- okresowe - rzeki wysychające podczas pory suchej,
- epizodyczne (sporadyczne) - rzeki płynące przeważnie na obszarach
pustynnych po gwałtownych, obfitych opadach deszczu.
- Analizując zmiany stanów wody, okresy zlodzenia i rodzaj zasilania
rzeki na podstawie wieloletnich obserwacji określono tzw. ustroje
(reżimy) rzeczne:
- deszczowy równikowy - bardzo duże przepływy przez cały rok
(Amazonka, Kongo, Orinoko),
- deszczowy podrównikowy - wysoki poziom wody podczas pory
deszczowej, niski w czasie pory suchej (Niger),
- deszczowy monsunowy - maksymalne przepływy w czasie monsunu
letniego (Jangcy, Brahmaputra),
- deszczowy podzwrotnikowy (śródziemnomorski) - największe
przepływy w zimie (Tyber),
- deszczowy oceaniczny - występuje w umiarkowanych szerokościach
geograficznych. Charakteryzuje się dużymi wyrównanymi przepływami.
Ze względu na większe parowanie nieco niższe stany wody występują w
lecie (Tamiza, Loara),
- deszczowo-śnieżny - dwa razy w ciągu roku występują wezbrania. Na
wiosnę jest to maksimum roztopowe, a w lecie maksimum opadowe
(Wisła, Odra),
- śnieżno-deszczowy - maksymalny przepływ notowany jest w lecie.
Większość wody pochodzi z roztopów, a część z letnich opadów
deszczu (Jenisej, Jukon),
- lodowcowy - największy przepływ występuje w lecie podczas
intensywnego topnienia lodowca (rzeki alpejskie - Inn, Lech).
Wielkość rzeki można rozpatrywać w trzech kategoriach: długości,
wielkości dorzecza oraz wielkości przepływu
| | - Powierzchnia dorzecza w mln km2
| |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |