PAJĘCZAKI

gromada stawonogów z podtypu szczękoczułkowców. Ciało pajęczaka składa się z głowotułowia i odwłoka. Wszystkie p. na głowotułowiu mają 6 par odnóży, z czego dwie pary to odnóża gębowe - szczękoczułki i nogogłaszczki, a cztery pozostałe pary służą do lokomocji. Odwłok pozbawiony jest odnóży, u pająków znajdują się na nim kądziołki przędne.

Ciało pajęczaków pokrywa nabłonek wydzielający chitynowy oskórek, pełniący funkcje ochronne. Charakterystyczne dla p. jest występowanie gruczołów jadowych i przędnych. Mózg składa się z 2 par zwojów i jest połączony ze zwojem podprzełykowym, a dalej występuje brzuszny łańcuszek nerwowy. Oddychają płucotchawkami lub tchawkami. Narządami wydalniczymi są gruczoły biodrowe, będące przekształconymi metanefrydiami i cewki Malpighiego. P. są rozdzielnopłciowe, jajożyworodne (żyworodne są niektóre skorpiony i roztocze). Kosarze, pająki i roztocze są szeroko rozpowszechnione, reszta pajęczaków występuje głównie w okolicach ciepłych, w specyficznych biotopach. P. są zwierzętami typowo lądowymi; nieliczne żyją w wodach, także nieliczne są pasożytami zwierząt i roślin. Aktywne nocą, żywią się głównie owadami, część jest wszystkożerna. Drapieżne żywią się pokarmem płynnym, wysysanym z ciała ofiary, wstępnie rozpuszczonym poza własnym organizmem przez enzymy trawienne. P. mają otwarty układ krwionośny. Serce zlokalizowane jest w odwłoku. W hemolimfie może występować barwnik oddechowy - hemocyjanina. P. wpływają na liczebność innych zwierząt - a tym samym na równowagę biocenotyczną. Dla człowieka niektóre są groźne (np. kleszcze, które przenoszą drobnoustroje chorobotwórcze) bądź uciążliwe (np. pajęczaki będące szkodnikami upraw).

Budowa ciała pająka (krzyżaka)