Kolorowe paski na świadectwach. Co myśli o nich psycholog?

„Nie popieram wprowadzania jako alternatywy kolorowych pasków na świadectwach” – deklaruje Beata Bartczak, psycholog i terapeutka rodzin. Ekspertka wyjaśnia, dlaczego ma taką opinię i podpowiada, jak jej zdaniem można rozwiązać problem z „czerwonym paskiem” na świadectwie.

Spis treści:

Kolorowe świadectwa – projekt dla szkół
Pasek dla każdego ucznia – czy to dobry pomysł?

Kolorowe świadectwa – projekt dla szkół

Za kilka dni zakończy się rok szkolny 2023/2024. W piątek 21 czerwca br. uczniowie otrzymają świadectwa i na niektórych z nich znajdzie się „czerwony pasek”. Ta kwestia wzbudza emocje nie tylko u dzieci. Część rodziców zamieści zdjęcia świadectw w swoich social mediach, aby pochwalić się wynikami pociech. Opinie, czy należy tak postępować, są podzielone. Powstało nawet alternatywne rozwiązanie dla biało-czerwonego paska na świadectwie.

W ubiegłym roku w Szkole Podstawowej im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Śremie dzieci otrzymały świadectwa z kolorowymi paskami. Nie była to ingerencja w druk dokumentu, a specjalnie przygotowana nakładka. W tym roku do zaangażowania się w projekt są zachęcane również inne placówki z całej Polski.

„Nagroda w formie kolorowego paska na świadectwie dla każdego ucznia i uczennicy jest więcej niż tylko miłym gestem ze strony nauczycieli i wychowawców, to przede wszystkim pozytywne wzmocnienie dla dzieci i młodzieży oraz motywacja na przyszłość” – przekonują na swojej stronie internetowej pomysłodawcy inicjatywy.

Przeczytaj również: MEN dofinansuje wycieczki szkolne. Co z wynagrodzeniem nauczycieli?

Pasek dla każdego ucznia – czy to dobry pomysł?

Zapytaliśmy ekspertkę, jakie ma zdanie na temat „kolorowego paska dla każdego ucznia”. Beata Bartczak, psycholog i terapeuta rodzin, wyraziła jednoznaczną opinię:

– Nie popieram wprowadzania jako alternatywy kolorowych pasków na świadectwach w celu „wyrównywania szans” i zapobiegania poczuciu bycia gorszym. Wiem, że inicjatorom akcji zależy na docenieniu i nagrodzeniu wszystkich dzieci, bo przecież każde ma jakieś osiągnięcia (mniejsze lub większe) i w czymś jest dobre. Tylko chyba nie o to chodzi, żeby dzieciom nie było smutno i żeby wszyscy byli radośni. Nie musimy zadowalać dzieci za wszelką cenę. Według mnie kreowanie rzeczywistości, w której nagradzamy wszystkich i zacieramy na siłę różnice, żeby nikomu nie było przykro, to tworzenie sztucznego świata i wzmacnianie iluzji.

Psycholog podkreśla jeszcze jeden istotny aspekt, który często umyka w dyskusjach o ocenach końcowych.

– Dzisiaj w wielu placówkach te słynne „czerwone paski” otrzymuje połowa albo niemal cały zespół klasowy. Walka o oceny przybrała formę karykaturalnego wyścigu szczurów, w którym brylują „ambitni” rodzice, wymuszający na dzieciach bieganie do nauczycieli, aby ci podwyższyli oceny. Często ci sami rodzice umieszczają fotki latorośli w social mediach, aby się pochwalić, a tak naprawdę dopieścić własne ego.

Beata Bartczak proponuje, jak można rozwiązać problem z „czerwonym paskiem” na świadectwie szkolnym.

– Może, zamiast wręczać kolorowe świadectwa, warto rozwijać w dzieciach kompetencje społeczno-emocjonalne, aby uczyły się radzić sobie z dyskomfortem psychicznym. Właśnie po to, aby nie czuły się gorsze, a jeśli tak jest, żeby umiały przekuć to odczucie w działanie, poprawiające ich stan. Celem edukacji szkolnej jest w głównej mierze nauczanie. Jeśli ktoś naprawdę pracuje systematycznie przez cały rok i wykazuje się wybitnymi dokonaniami, to dlaczego nie ma otrzymać świadectwa z wyróżnieniem za osiągnięcia naukowe? Co do doceniania pozostałych uczniów za specjalne zasługi, za zaangażowanie w pracę na rzecz szkoły lub aktywność sportową czy artystyczną, to chyba nic się nie zmieniło w tym zakresie i dzieci otrzymują np. nagrody książkowe. Nie widzę więc sensu tworzenia kolorowych świadectw czy tęczowych pasków na tych drukach.

Według ekspertki pomocne będzie też inne spojrzenie na świadectwo z biało-czerwonym paskiem. Jakie?

– Może należałoby raczej przywrócić znaczenie świadectwa z biało-czerwonym paskiem z czasów, gdy było ono prawdziwym uhonorowaniem i nobilitacją. Tak jak kiedyś, z danego zespołu klasowego uzyskiwaliby je dwaj lub trzej, naprawdę wybitni, uczniowie. Wtedy takie wyróżnienie miałoby sens. Znów nadalibyśmy mu wyjątkowy, niemal unikatowy charakter. I zapewniam, że nikt nie rozdzierałby szat, że tego „paska” nie otrzymał.