Neron (37-68)

cesarz rzymski w latach 54-68 (Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus), syn Domitiusa Ahenobarba i Agrypiny Młodszej, córki Germanika. W 50 r. został adoptowany przez cesarza Klaudiusza (który poślubił matkę Nerona) i wyznaczony następcą cesarza, co zostało dodatkowo przypieczętowane ślubem Nerona z Oktawią, córką Klaudiusza z pierwszego małżeństwa. Chcąc ułatwić synowi przejęcie władzy, Agrypina otruła męża w 54 r., a pretorianie obwołali Nerona nowym princepsem, co zostało szybko zatwierdzone przez senat. Pierwsze lata rządów Nerona upływały spokojnie - właściwie rządzili w jego imieniu Seneka (wychowawca Nerona, filozof) i Burrus (prefekt pretorianów). Ich polityka zapewniała senatowi i arystokracji uprzywilejowaną pozycję. Przełom nastąpił w roku 62, kiedy to zmarł Burrus, a Seneka wycofał się z życia publicznego. Nowym prefektem pretorianów został Ofoniusz Tygellin, człowiek cieszący się w Rzymie bardzo złą opinią i powszechnie sądzono, że miał on zły wpływ na cesarza. Jeszcze w 59 r. Neron pozbył się matki, którą oskarżył o chęć odebrania mu władzy, a wcześniej zamordowany został Brytannik (syn Klaudiusza), ale uznano, że mógłby on czynić w przyszłości trudności cesarzowi, więc nie potępiono Nerona za ten czyn. Neron rozpoczął wojnę z senatem i arystokracją - każdemu, kto nie zgadzał się z jego polityką, wytaczał procesy kończące się zazwyczaj wyrokiem śmierci i karą konfiskaty majątku, co pomogło cesarzowi podreperować skarb państwa. Przy okazji Neron pozbył się swojej pierwszej żony, a druga już wkrótce podzieliła los pierwszej. Po ujawnieniu spisku Pizona (65 r.), terror został jeszcze zaostrzony. Cesarz kochał zabawę, przedstawienia i igrzyska sportowe, które często organizował, a wielokrotnie sam występował na scenie jako śpiewak (pisał wiersze), a nawet jako woźnica zaprzęgu, co przyniosło mu popularność wśród plebsu. Swetoniusz pisał, że cesarz miał talent aktorski i poetycki. W 64 r. miał miejsce wielki pożar Rzymu. Senatorowie oskarżyli Nerona o podpalenie miasta, a ten, chcąc odsunąć od siebie podejrzenia, zrzucił winę na chrześcijan, co zapoczątkowało ich prześladowania. Neron wykorzystał pożar, by wybudować sobie nowy luksusowy pałac (tzw. Złoty Dom), co wiązało się z ogromnymi kosztami, którymi obciążono całą ludność państwa, a zwłaszcza prowincje rzymskie. Pogorszyło to i tak trudną sytuację Rzymu. Ledwo zakończyły się walki na Wschodzie i stłumiono powstania w Brytanii i Judei, restrykcyjna polityka Nerona doprowadziła do buntu namiestników prowincji i stacjonującego w nich wojska. Kiedy zbuntowali się pretorianie, a senat ogłosił Nerona wrogiem ojczyzny, ten zdecydował się popełnić samobójstwo. Jego ostatnie słowa miały brzmieć: "jakiż artysta ginie wraz ze mną".