zespół tendencji, które pojawiły się w literaturze i sztuce europejskiej od l. 60 XVIII w. w związku ze zwrotem do przeszłości, historii, zwłaszcza średniowiecznej.
Sięgając do przeszłości, starano się odtworzyć nastrój minionych epok, wprowadzić element tajemniczości, grozy, cudowności, a także sentymentalnej melancholii, łącząc je z sensacyjną akcją i udziałem sił nadprzyrodzonych. Gotycyzm rozwinął się najpierw w Anglii, gdzie właściwym dla niego terenem stała się ballada, dramat grozy i powieść gotycka (np. Zamek w Otranto H. Walpole'a uznany za pierwowzór powieści gotyckiej), potem przeniknął do architektury, sztuki ogrodniczej i literatury kontynentu. We Francji przybrał postać nawiązania do tradycji trubadurów, w Niemczech łączył się w pewien sposób z tendencjami preromantycznymi. W Polsce pojawił się najpierw w architekturze ogrodowej (dom gotycki w Puławach), potem w poezji i powieści (J. U. Niemcewicz, A. Mostowska). Konwencja gotycka w poezji służyła także podjęciu treści patriotycznych (tzw. poezja ruin). Gotycyzm wpłynął na twórczość wielu poetów romantycznych, np. E. T. A. Hoffmanna, G. G. Byrona, w Polsce Z. Krasińskiego, leżał też u podstaw tzw. frenezji romantycznej. powieść gotycka, powieść grozy.
