szlachta

uprzywilejowany stan społeczny, który wyłonił się ostatecznie w Polsce w XIV w. spośród rycerstwa. O przynależności do tego stanu decydowało przede wszystkim urodzenie, rzadziej nobilitacja (nadanie szlachectwa przez króla). Tylko szlachta mogła posiadać na własność ziemię (w zamian miała obowiązek służby wojskowej), a dzięki uzyskanym przywilejom zapewniła sobie szczególną pozycję w państwie - jako jedyny stan miała prawa polityczne.

Na przestrzeni XIV-XVI w. stan szlachecki uległ dużemu zróżnicowaniu majątkowemu: od najbiedniejszej szlachty-gołoty, poprzez szlachtę zagrodową (nie posiadającą poddanych chłopów) oraz średnią (z jedną bądź kilkoma wsiami, ale za to pełniącą urzędy) aż po magnaterię. Mimo to cała szlachta była sobie równa pod względem prawnym - "szlachcic na zagrodzie - równy wojewodzie".