ALLELE

różne formy tego samego genu. Zajmują to samo miejsce (locus) w chromosomach homologicznych, ale wywołują odmienne wykształcenie tej samej cechy, np. żółta lub zielona barwa nasion grochu. Grzegorz Mendel, czeski zakonnik i przyrodnik, zapoczątkował badania nad dziedziczeniem cech. Zajmował się mechanizmami dziedziczenia np.: barwy kwiatów u grochu. Krzyżował ze sobą groch o kwiatach czerwonych z grochem o kwiatach białych. Według Mendla cechy, które decydowały o barwie kwiatów spowodowane były przez takie geny alleliczne, jak:

a) AA dla kwiatów czerwonych (dominujących);

b) aa dla kwiatów białych (ustępujących).

Osobniki, które posiadają jednakowe pary genów, np. AA lub aa, określamy mianem homozygot. Osobniki homozygotyczne AA będą wytwarzały gamety (komórki rozrodcze) zawierające allele A, natomiast osobniki homozygotyczne aa - gamety z allelami a. W wyniku połączenia się tych gamet w pierwszym pokoleniu, określanym jako F₁, otrzymamy groch o kwiatach czerwonych ale zawierający parę alleli Aa, jest to heterozygota. Taki mieszaniec posiada jednocześnie gen A na barwę czerwoną i gen a na białą. W tym wypadku allel A, decydujący o czerwonej barwie, jest genem dominującym w stosunku do allelu a, który jest recesywny, czyli ustępujący. W dalszym etapie krzyżowania roślin o wzorze genowym Aa będziemy mieli dwa rodzaje gamet, tzn. połowę osobników z allelem A i połowę z allelem a. Przy otrzymaniu mieszańców w drugim pokoleniu, czyli F₂, powstaną osobniki o genotypach AA, Aa, aA, aa. Osobniki o genotypie AA, Aa, aA będą miały kwiaty czerwone (dominowanie genu A), natomiast osobnik o genotypie aa będzie miał kwiaty białe.