Góra symbolizuje niewzruszenie, stałość, światło, centrum świata, siedzibę bogów, wróżek, drogę do nieba, raju, czyśćca, piekła, objawienie, zmartwychwstanie, miejsce pielgrzymek, kultu, pokój, swobodę, medytację, arcydzieła, osiągnięcia, ciążę, kobietę, płodność, młodość, czystość.
GÓRA - OSTOJA: Na szczycie góry Ararat zatrzymała się arka Noego podczas potopu. Góra stała się ostoją, z jej szczytu można było obserwować opadanie wody.
GÓRA - MIEJSCE WYBRANE: Takim miejscem jest biblijna góra Synaj, gdzie Mojżesz otrzymał Dekalog - 10 przykazań. Jest to góra pielgrzymkowa. Tutaj Bóg zawarł przymierze ze swoim ludem w osobie jego przywódcy Mojżesza: "Mojżesz, wszedłszy w pośrodek mgły, wstąpił na górę i był tam dni czterdzieści".
GÓRA - POKÓJ: W Psalmie 71 czytamy: "Niech przyjmą góry pokój dla ludu, a pagórki sprawiedliwość".
GÓRY - SYMBOL TRANSCENDENCJI: Mojżesz powiada do swego ludu: "Zburzcie wszystkie miejsca, na których narody, którymi zawładniecie chwaliły bogi swoje, na górach wysokich i pagórkach" (Księga Powtórzonego Prawa).
GÓRA ŚWIĘTA, WYBRANA: Jest to góra Tabor, na której apostołom ukazał się Jezus.
GÓRA - SYMBOL ŚMIERCI I ZMARTWYCHWSTANIA: Golgota była górą, na której Chrystus poniósł śmierć, aby ją przezwyciężyć i zmartwychwstać.
GÓRA ŚWIĘTA - SIEDZIBA BÓSTW: Taką górą w greckiej mitologii jest Olimp, gdzie zgodnie z wierzeniami Greków swoje pałace mieli Zeus i wszyscy ważniejsi bogowie.
GÓRA - OSTOJA SZTUKI: Wierzono, że Muzy i Apollo mają swoją siedzibę w górach Pierii, na szczycie Parnasu. Parnas często odwiedzał też Dionizos i jego bachantki.
GÓRA - MIEJSCE MĘKI: Jeden ze szczytów gór Kaukazu stał się miejscem kaźni dobrego tytana Prometeusza, który poświęcił się z miłości do ludzi. Góra stała się także narzędziem tortur dla Syzyfa, który musiał w Tartarze wtaczać na nią głaz spadający w dół, gdy już był blisko szczytu.
GÓRA - MIEJSCE UŚWIĘCENIA, ZBLIŻENIA SIĘ DO TRANSCENDENCJI: Roland, mając świadomość zbliżającego się zgonu, wybiera na miejsce swojej śmierci wzgórze (aluzja do Golgoty, na której umarł Chrystus). Po akcie zgonu - przypominającym śmierć Chrystusa, aniołowie niosą jego duszę do raju.
GÓRA - SYMBOL GRZECHU: W poemacie Góra czyśćcowa wznosi się pośrodku wyspy.
GÓRA - SWOBODA: Góra jest w wierszu symbolem wolności: "W góry! W góry! Miły bracie! / Tam swoboda czeka na cię".
GÓRA - SYMBOL SZATAŃSKI: Akcja Przygotowania rozgrywa się w górach karpackich 31 grudnia 1799 roku. Tam właśnie szatan i czarownice tworzą w diabelskim kotle przywódców powstania listopadowego.
GÓRA - SYMBOL POTĘGI: W Alpach, na szczycie Mont Blanc, Kordian wygłasza swój słynny monolog: "Jam jest posąg człowieka na posągu świata". Tutaj właśnie bohater odnajduje swoje idee, tutaj rodzi się hasło: Polska Winkelriedem narodów.
GÓRA - SYMBOL SPOTKANIA CZŁOWIEKA Z ABSOLUTEM: Dla romantyków natura była tajemną księgą, poprzez którą można było dotrzeć do Absolutu. Szczególnie fascynowały romantyków ośnieżone szczyty górskie, który były bliżej nieba. J. Słowacki w Kordianie pisze:
"Ciszej! Słuchajmy... o te lody się ociera
Modlitwa ludzka, po tych lodach droga
Myślom płynącym do Boga.
Tu dźwięk nieczysty głosu ludzi obumiera,
A dźwięk myśli płynie dalej".
GÓRA - SYMBOL TRANSCENDENCJI, ZBLIŻENIA SIĘ DO ABSOLUTU: W sonetach Mickiewicza góry są sferą bliską Absolutowi i Bogu. W Ajudahu podmiot liryczny "wsparty na Judahu skale" obserwuje spienione morze, uderzające o skały. Wysokość wzniesienia z którego ja liryczne obserwuje wzburzone morze pozwala mu spojrzeć z dystansem na własne życie wewnętrzne, zdominowane walką gwałtownych namiętności. W Czatyrdahu podmiotem lirycznym jest Mirza, przewodnik Pielgrzyma. Z zachwytem opisuje górę, która wznosi się jak maszt krymskiego statku. Oddaje jej hołd i cześć. Nazywa ją królem gór i minaretem świata. Określa górę jako pośrednika między Bogiem a Prorokiem, drogę łączącą świat ziemski z Absolutem: "Słuchasz tylko, co mówi Bóg do przyrodzenia".
GÓRA ŚWIĘTA: Oblężenie i obrona Jasnej Góry stanowiące centralny punkt akcji Potopu zostały przedstawione na podstawie pamiętników przeora Kordeckiego. Kiedy Sienkiewicz pisał swoją powieść, w społeczeństwie żywa była legenda cudownego ocalenia Jasnej Góry, a ksiądz Kordecki uchodził za wzór patriotyzmu. Pisarz wzoruje się na pamiętniku Kordeckiego, przywołując wszelkie motywy baśniowe i cudowne. Szwedzkich żołnierzy przeraża znikanie i pojawianie się klasztoru: "Ten klasztor zjawia się i znika na przemian... To nieludzka moc!". Kule i granaty nie imają się klasztoru ("Z dachów granaty staczają się, jakobyś bochenkami rzucał. Czary! czary!"), w chmurach ukazuje się Matka Boska. Obrona Jasnej Góry to legendarny motyw obrony świętego miejsca. Odnaleźć tu można odwołania kulturowe do obrony Troi w Iliadzie Homera czy też Jerozolimy wyzwolonej Tassa.
GÓRY - SYMBOL PEJZAŻU WEWNĘTRZNEGO: Podmiotem lirycznym wiersza jest sam poeta, który wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej: "Patrzę ze szczytu w dół". Poeta spogląda ze Świnicy do Doliny Wierchcichej i ten widok wywołuje w nim uczucie nieokreślonej tęsknoty, oczekiwania.
W wierszu kreśli poeta impresjonistyczny wizerunek Tatr, w którym dominującą rolę odgrywają barwy, cienie, światło, ulotne wrażenia. W utworze pojawiają się określenia opisujące barwy, grę cienia oraz światła ("światła się zlewa mgła przeźrocza", "srebrnotęczowy sznur"), dźwięki ("wśród ciszy", "głuchy las", "szumiący"). Malarskość i ulotność wrażeń wzrokowych wywołuje w podmiocie lirycznym refleksje i uczucia. Góry ukryte są we mgle. Przez mgłę przebija się słońce, które tworzy refleksy w wodzie strumienia. Dominującym motywem pejzażu jest gęsty las i pionowa skała.
Widok gór wywołuje w poecie poczucie smutku i melancholii. Przepaść, którą podmiot liryczny ma u stóp, wywołuje w nim strach i przerażenie. Poetę ogarnia melancholia i smutek, nad którymi nie może zapanować:
"i jakaś dziwna mię pochwyca
bez brzegu i bez dna tęsknica,
niewysłowiony żal...".
Potrzebujesz pomocy?