Wesele - streszczenie krótkie

„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to dramat w 3 aktach, pełen dynamicznych dialogów, tajemniczych spotkań ze zjawami nie z tego świata oraz wątków narodowych.

W pierwszym akcie Wyspiański pokazuje kolorowe wesele wiejskie i liczne dialogi prowadzone między gośćmi, które dobrze pokazują charaktery bohaterów. Wśród gości widać zarówno mieszkańców Krakowa jak również Bronowic. Pan młody – inteligent z Krakowa jest zachwycony swoją żoną Jagną – prostą chłopką. Mezalians, jaki popełnił, nie podoba się Radczyni, która źle wróży temu małżeństwu, ale Pan młody jest pewny swoich uczuć. Ma wyidealizowaną wizję wspólnego szczęśliwego życia na wsi w modrzewiowym dworku, wśród brzózek. Pani młoda jest zdecydowanie bardziej pragmatyczna i nie rozumie ciągłego wyznawania miłości przez męża. Pan młody popadł w chłopomanię i twierdzi, że jest zdrowszy, odkąd chodzi boso i bez czapki. Wydaje się lekko oderwany od rzeczywistości. W rozmowie z Rachelą i Poetą ukazuje się z kolei jego poetycka dusza artysty.

Rozmowy weselników pokazują jednak nadal aktualny podział warstw społecznych, w którym inteligenci mają chłopów za gorszych od siebie i dla wszystkich jasne jest, że po weselu każdy wróci do siebie i ich drogi się rozejdą. Reszta to tylko gra pozorów. Wprawdzie Dziad cieszy się z pojednania stanowego, ale szybko zostaje sprowadzony na ziemię.

Wśród dialogów można odnaleźć rozmowę księdza z Żydem na temat zapłaty za dzierżawę karczmy. Okazuje się, że Czepiec ma u Żyda dług za wódkę i Ksiądz staje po jego stronie, dopóki Żyd nie stwierdza, że nie zapłaci Księdzu, dopóki Czepiec nie odda pieniędzy. Wówczas Ksiądz zmienia taktykę i każe Czepcowi oddać dług.

Rachela i Poeta, a także Maryna i Poeta prowadzą poetyckie rozważania o uczuciach, ale trudno odnaleźć w nich jakieś konstruktywne wnioski. Prędzej jest to rozmowa dla przyjemności zabicia czasu, nic więcej. To Rachela jako pierwsza zauważa chochoła w sadzie, który otula na zimę krzew róży. Właśnie Rachela i Poeta namawiają młodą parę do zaproszenia na wesele Chochoła i innych gości, biorąc to za żart.

W drugim akcie na wesele przybywają zjawy. Jak pierwszy pojawia się Chochoł, ale Isia bierze go za śmiecia i przegania z izby. Kolejne spotkanie czeka Marysię, którą odwiedza Widmo byłego narzeczonego, który wyjechał w daleką podróż, i słuch po nim zaginął. Okazuje się, że nie żyje, ale wspomną piękne chwile z ukochaną.

Jako następny pojawia się Stańczyk, którego spotyka Dziennikarz. Królewski błazen krytykuje mężczyznę za narzekanie i bierność. Oddaje w jego ręce kaduceus polski do dalszego mącenia wody.  Dziennikarz zdaje sobie sprawę z odpowiedzialności, jaka na nim spoczywa, jako na redaktorze, ale nie potrafi postępować właściwie i mąci czytelnikom w głowach.

Kolejnym gościem z zaświatów jest Rycerz – Zawisza Czarny, który chwyta za rękę Poetę i nie chce go puścić. Przypomina mu o potędze dawnej Polski, zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem i zaprzepaszczonych szansach. Poeta odnajduje w sobie nowe nadzieje.

Panu młodemu z kolei pojawia się duch Hetmana Franciszka Ksawerego Branickiego, który próbuje złotem wykupić się z piekła. Pan młody go rozpoznaje i chce przejść na stronę zdrajcy ojczyzny, który oddał Polskę carycy Katarzynie II.

Kolejne spotkanie ukazujące błędy przeszłości należy do Dziada, do którego przyszedł zakrwawiony Upiór Jakuba Szeli – bezwzględnego przywódcy chłopów, podczas rzezi w Galicji, sprowokowanej podstępnie przez władze austriackie. Jego czyny nie poprawiły losu chłopów, za to sprowadziły brutalny przelew krwi. Upiór chce umyć się z krwi i iść na wesele, ale Dziad stanowczo go przegania.

Ostatnią zjawą jest tajemniczy starzec, którego widzą Staszek i Kuba. Wernyhora odwiedza Gospodarza i mówi mu, że przyszedł już czas na pojednanie i walkę. Wręcza mu złoty róg, który ma dać sygnał do boju o świcie. Odjeżdżając, gubi złotą podkowę, którą Gospodyni chowa do skrzyni. Gospodarz przekazuje róg Jaśkowi i wysyła go, aby zebrał chłopów z kosami, by o świcie byli gotowi na sygnał.

W międzyczasie weselnicy prowadzą rozmowy o uczuciach, widziadłach i obawach. Nos spija się do nieprzytomności, tłumacząc, że musi pić. Żony zaganiają Czepca i Gospodarza do spania.

W trzecim akcie widać już pola pełne chłopów z kosami, stojących w gotowości do działania. Czepiec, gdy tylko dowiaduje się o tym, że się zbierają, natychmiast chwyta kosę i czeka na dalsze instrukcje. Niestety nadaremno, bo Gospodarz nie pamięta spotkania z Wernyhorą, Poeta i Pan młody wydają się nieustannie poetycko bredzić i zajmować błahymi rzeczami, jakby nie rozumiejąc powagi sytuacji. Gospodarz z czasem coś sobie przypomina, ale myśli, że mają nasłuchiwać ponownego przyjścia Wernyhory. Gotowość chłopów do walki okazuje się daremna, bo nie ma kto dać sygnału do walki, ani nimi pokierować.

Kiedy w drzwiach izby pojawia się Jasiek, okazuje się, że zgubił złoty róg, sięgając po czapkę z piór, zaprzepaszczając tym samym szansę na powstanie. Chochoł wyśmiewa się z jego niedojrzałości, a weselnicy zastygają w półśnie. Jasiek wykonuje polecenia chochoła, aby ich odczarować, ale bohaterowie ruszają do koszmarnego, lunatycznego tańca, kierowani przez akompaniament Chochoła. Gdy pieje kur, Jasiek rozpaczliwie wzywa chłopów do walki, ale jest bezradny, nie mając złotego rogu.