Francuski historyk, filozof i filolog. Urodził się w Tréguier w Bretanii. Jego rodzice prowadzili sklep spożywczy. Był zdolnym uczniem. Początkowo miał zostać duchownym. Wyjechał do Paryża i studiował w tamtejszych seminariach: Saint-Nicolas-du-Chardonnet, Issy i Saint-Sulpice. Podczas studiów zmienił zamiary i postanowił poświęcić się całkowicie nauce. W 1845 r. ostatecznie zrezygnował z kariery duchownego i zaczął utrzymywać się z pracy repetytora w prywatnej szkole. W tym samym czasie podjął również studia filozoficzne na uniwersytecie, potem zrobił doktorat. Od 1862 r. jako profesor hebraistyki objął katedrę języków semickich w Collčge de France. Przez pewien czas przebywał na Wschodzie, gdzie zajmował się kierowaniem wykopaliskami w Syrii, a także pisał swą książkę pt. Żywot Jezusa (weszła ona później w skład głównego dzieła autora pt. Historia początków chrześcijaństwa (t. 1-7, 1863- 1883). Po opublikowaniu jej w 1863 r. Renan został usunięty z katedry. Powrócił na nią dopiero w 1870 r. Od tego czasu był już do końca życia związany z Collčge de France.
Renan uczestniczył także w życiu politycznym i kulturalnym Paryża. W 1869 r. kandydował w wyborach z ramienia Trzeciej partii, której przywódcą był Emil Olivier, pisał także rozprawy polityczne. Od 1876 r. był członkiem Akademii Francuskiej. Zmarł w 1892 r. w swym mieszkaniu w Collčge de France, gdzie pełnił funkcję administratora.
Idee, jakie głosił Renan, silnie oddziaływały na postawy światopoglądowe społeczeństwa okresu naturalizmu. Podejmując problematykę wiary, opowiadał się on za wolnością człowieka, bronił wartości duchowych, zachęcał do psychologicznej analizy postaw religijnych. Chrześcijaństwo traktował przede wszystkim jako zjawisko historyczne, które można wytłumaczyć w sposób racjonalny, reprezentował postawę humanistycznego sceptycyzmu. Do najważniejszych dzieł Renana należą prace historycznoliterackie, filozoficzne i polityczne. Są to Historia początków chrześcijaństwa (t. I. Życie Jezusa, t. II. Apostołowie, t. III. Święty Paweł, t. IV. Antychryst, t. V. Ewangelie i drugie pokolenie chrześcijańskie, t. VI. Kościół chrześcijański, t. VII. Marek Aureliusz i koniec świata starożytnego); Reforma intelektualna i moralna Francji (1871), Dialogi filozoficzne (1876), Dramaty filozoficzne (1888), Qu'est ce qu'une nation? (1882, w dziele tym została zawarta definicja narodu), Przyszłość nauki (1890), Historia narodu izraelskiego (1892) i in.