SZARMANCKI

J. U. Niemcewicz Powrót posła, bohater drugoplanowy; typowy modny fircyk

Wygląd: ubrany zgodnie z najnowszą, obcą modą

Życiorys: Przehulał majątek w czasie zagranicznych wojaży i przebywając w stolicy. Teraz liczy na majątek Teresy, dlatego chce się z nią ożenić

Charakterystyka: Zalotnik Teresy, modny kawaler, tzw. fircyk, "obyty" w towarzystwie, zepsuty, pozbawiony jakichkolwiek zasad moralnych. Nie posiada także majątku, liczy na posag Teresy, której nie kocha. Zresztą Szarmancki traktuje kobiety jak rzeczy, które się zdobywa, aby pozostawić we łzach:

"Patrzaj te wszystkie piękne brunetki, blondynki

Płaczą dziś po mnie, jęczą, chorują i mdleją"

Rozpacz porzuconych kochanek traktuje jako miarę swej męskiej wartości. Posuwa się do pokazywania Waleremu "pamiątek" po swych kolejnych podbojach. Szarmancki ma ogromny tupet, posługuje się kwiecistymi zwrotami, ubiera zgodnie z modą francuską, dlatego tak podoba się Starościnie, dla której jest ideałem. W rzeczywistości bohater nie stroni od kłamstw i oszustw, jest sprytny, przebiegły, cyniczny. Kraj, ojczyzna to wartości, które dla niego nie istnieją, nie poświęca im ani chwili. Najchętniej brylowałby w paryskich salonach, ale na to potrzeba pieniędzy, więc przyjeżdża od czasu do czasu do kraju, aby je zdobyć

Rola w utworze: Jest bohaterem negatywnym, nie można go sytuować w żadnym ze stronnictw: ani demokratów, ani konserwatystów, sprawy polityczne w ogóle go nie interesują. Jest jednym z niewiele wartych przedstawicieli szlachty tego okresu