A. Mickiewicz II cz. Dziadów, bohater pierwszoplanowy, zbiorowy; prości ludzie z wioski, którzy pod przewodem Guślarza odprawiają "dziady", święto zmarłych. Uczestnictwo w obrzędzie wynika z ich wiary we współistnienie i bezustanne przenikanie się dwóch światów: świata żywych i świata umarłych. Żywi, modląc się i przekazując dary, mogą pomóc cierpiącym duszom. Zmarli przekazują żywym odwieczne prawdy moralne. Prości, niewykształceni ludzie żyją zgodnie z prawami natury i takie życie warunkuje ich system moralno-etyczny. Prosta wiara, surowy, ale jasny i zrozumiały kodeks moralny, pierwotna czystość przekonań, pełna gorliwości i żarliwości postawa prostych ludzi stały się dla romantyków pretekstem do pisania o sprawach uniwersalnych, ponadczasowych, o dobru i złu, winie i karze, grzechu i pokucie
Świat wierzeń prostych wieśniaków jest bardzo spójny, konsekwentny, stanowią one kanon zasad, składających się na ludowe poczucie sprawiedliwości. Najistotniejszymi wartościami w nim są: prosta wiara, przekonanie o karze jako następstwie winy i przeświadczenie, że ta kara nikogo nie minie