kompleks Edypa - w psychoanalizie: podświadoma i stłumiona skłonność płciowa chłopców w wieku 3-6 lat do własnej matki i wynikający stąd lęk przed ojcem - rywalem: Wyglądał strasznie - rozbiegane oczy, drżące ręce, jakby targała nim jakaś choroba. Zresztą, z jego słów wynikało, że coś z nim jest nie tak, chyba cierpiał na kompleks Edypa albo coś w tym rodzaju.
• W mitologii greckiej Edyp, syn pary królewskiej, Lajosa i Jokasty, jest jednym z najbardziej tragicznych przykładów bezsilności człowieka wobec przeznaczenia. Kiedy rządzącym w Tebach Lajosowi i Jokaście wyrocznia przepowiedziała, że ich mający się urodzić potomek w przyszłości zabije swojego ojca i ożeni się z własną matką, próbowali zapobiec nieszczęściu. Nowo narodzone dziecko porzucili w górach, przekłuwając mu wcześniej stopy żelaznymi prętami (imię Edyp znaczy tyle co "człowiek o spuchniętych stopach"). Niemowlę jednak przeżyło i wychowało się w sąsiednim królestwie Koryntu. Wiele lat później Edyp, który dowiedział się o przeznaczonym mu losie, w przypadkowej bójce zabił Lajosa, swego ojca, a następnie ożenił się z owdowiałą Jokastą, zostając tym samym królem Teb. Z kazirodczego związku Edypa i Jokasty urodziło się czworo dzieci (Antygona, Ismena, Eteokles i Polinejkes). Kiedy straszliwa prawda o grzechu wyszła na jaw, Jokasta popełniła samobójstwo, a Edyp oślepił się, wykłuwając sobie oczy, i udał na dobrowolne wygnanie z kraju. Losy nieszczęsnego Edypa stały się kanwą tragedii Król Edyp, napisanej przez jednego z największych dramaturgów starożytnej Grecji, Sofoklesa.