bicz

kręcić (ukręcić) bicz (bat) na siebie (na kogoś) - działać na czyjąś lub własną szkodę: Jeżeli będziesz próbował go bronić, ukręcisz bicz na samego siebie.

kręcić (skręcać) bicz z piasku - próbować dokonać rzeczy niemożliwej: Nauczenie się tego wiersza na pamięć jest dla mnie jak kręcenie bicza z piasku.

• Najpopularniejszym przykładem wykorzystania tego związku frazeologicznego jest niewątpliwie w literaturze polskiej ballada Adama Mickiewicza Pani Twardowska. Kiedy mistrz Twardowski usiłuje wymknąć się diabłu, stawia przed Mefistofelesem trzy trudne do wypełnienia zadania. Pierwsze z nich składa się z kilku poleceń, między innymi bohater żąda od diabła: "Skręć mi przy tym biczyk z piasku, / Abym miał czym konia chłostać".

rozpuszczać (rozpuścić) kogoś jak dziadowski bicz - być dla kogoś zanadto pobłażliwym; rozpieszczać kogoś: Już nigdy więcej nie pojedziesz z babcią na wakacje, ona ma za dobre serce - rozpuściła cię jak dziadowski bicz.

rozpuścić się jak dziadowski bicz - stać się nieposłusznym (często w wyniku zbytniego pobłażania): Przy poprzednim wychowawcy rozpuściłeś się jak dziadowski bicz, ale skończyły się dobre czasy. Już ja się za ciebie zabiorę!

jak z bicza strzelił (trzasnął) - szybko, błyskawicznie (najczęściej o upływie czasu, o przeminięciu jakiegoś zjawiska): Wszystko co dobre, szybko się kończy - wakacje minęły jak z bicza strzelił.